Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ được tổ chức tại Sunnylands, bang California, Mỹ trong hai ngày 15 - 16/2.
Tháp tùng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung cho hay Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ có ý nghĩa đặc biệt bởi đây là hội nghị cấp cao đầu tiên giữa ASEAN và một nước đối tác ngay sau khi Cộng đồng ASEAN hình thành vào ngày 31/12/2015.
Hội nghị là một dấu mốc quan trọng trong quan hệ ASEAN - Mỹ và cho thấy Mỹ ngày càng cam kết mạnh mẽ đối với khu vực và ASEAN.
Hội nghị cũng diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam - Mỹ đang có những bước tiến triển quan trọng sau khi hình thành khuôn khổ quan hệ đối tác toàn diện và các chuyến thăm song phương của lãnh đạo cấp cao hai nước.
Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung cho hay hội nghị đã thông qua Tuyên bố chung Sunnylands, trong đó nêu 17 nguyên tắc cơ bản định hướng quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Mỹ.
Xem toàn văn tuyên bố chung tại đây.
Hội nghị cũng đã bàn nhiều nội dung cụ thể để thúc đẩy quan hệ ASEAN-Mỹ. Hiện nay Mỹ là một trong các đối tác kinh tế hàng đầu của ASEAN, tính đến cuối năm 2014 tổng kim ngạch thương mại ASEAN - Mỹ đạt 216 tỷ USD, đầu tư của doanh nghiệp Mỹ vào các nước ASEAN đạt 226 tỷ USD, cao hơn tổng số vốn đầu tư vào ASEAN của cả Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.
Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đã có nhiều đóng góp cho thành công chung của hội nghị, cả trong các phiên thảo luận cũng như quá trình xây dựng Tuyên bố chung Sunnylands. Thủ tướng đã có phát biểu tại cả 3 phiên thảo luận, chia sẻ những đánh giá quan trọng về tình hình chiến lược khu vực.
Về tình hình khu vực, Việt Nam nêu quan ngại về những diễn biến phức tạp gần đây ở Biển Đông và chia sẻ quan điểm của hội nghị là cần giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Luật biển Liên Hợp Quốc năm 1982, kiềm chế, không quân sự hóa, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và đi vào thương lượng để sớm đạt được Bộ quy tắc về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC).
Bên cạnh đó, đoàn Việt Nam cũng chia sẻ quan ngại về sự gia tăng các thách thức phi truyền thống ở khu vực như khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu…
Việt Nam ủng hộ việc thúc đẩy quan hệ ASEAN và Mỹ, chú trọng các lĩnh vực cả hai bên cùng quan tâm và Mỹ có thế mạnh như thương mại, đầu tư, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, giao lưu nhân dân…
Đoàn Việt Nam đã đề xuất hai sáng kiến về việc lập các Trung tâm ASEAN-Mỹ nhằm tăng cường hợp tác hai bên trong lĩnh vực phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Bên lề hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có các cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Barack Obama và một số lãnh đạo các nước ASEAN để thúc đẩy quan hệ song phương và trao đổi về những nội dung lớn của hội nghị.
Anh Ngọc