"Những thông tin mà chúng tôi có được đến thời điểm này về dự án kênh đào Funan Techo chưa đủ để có thể đánh giá cụ thể về mức độ tác động của dự án", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng cho biết trong họp báo ngày 9/5, đề cập đến phát biểu gần đây của Phó thủ tướng Campuchia Sun Chanthol.
Ông Sun Chanthol hôm 7/5 tuyên bố Campuchia đã thông báo cho Ủy hội sông Mekong (MRC) về dự án kênh đào Funan Techo, nhưng sẽ không tham vấn với các nước khác trong khu vực. "Nếu được yêu cầu, Campuchia sẽ cung cấp thêm thông tin với MRC, nhưng không có nghĩa vụ pháp lý phải làm vậy", ông nói.
Bà Hằng cho hay Việt Nam mong muốn phía Campuchia tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các nước trong tiểu vùng sông Mekong, chia sẻ đầy đủ thông tin và tiến hành đánh giá chi tiết tác động của dự án này đối với tài nguyên nước và môi trường sinh thái của khu vực, bảo đảm hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông, quản lý, xử lý hiệu quả và bền vững tài nguyên nước sông Mekong.
Đoạn sông Mekong ở thủ đô Phnom Penh, Campuchia ngày 1/4. Ảnh: AFP
Dự án kênh đào Funan Techo được Hội đồng Bộ trưởng Campuchia phê chuẩn vào tháng 5/2023, nối cảng sông Phnom Penh với vịnh Thái Lan ở tây nam Campuchia, đi qua các tỉnh Kandal, Takeo, Kampot và Kep. Theo tài liệu Campuchia trình lên Ủy hội sông Mekong tháng 8/2023, kênh Funan Techo sẽ bắt đầu hoạt động từ năm 2028.
Dự án có trị giá ước tính 1,7 tỷ USD, dự kiến do công ty Trung Quốc thực hiện theo hình thức xây dựng - vận hành - chuyển giao.
Theo Hiệp định Mekong năm 1995, các dự án ảnh hưởng dòng chính của sông phải được MRC "xem xét kỹ thuật", nhận ý kiến đóng góp từ các quốc gia thành viên bao gồm Việt Nam, Lào và Thái Lan.
Phó thủ tướng Campuchia Sun Chanthol cho rằng dự án "có tác động tối thiểu đến môi trường", thêm rằng lượng nước qua kênh là 5 mét khối mỗi giây, còn dòng chảy sông Mekong là 8.000 mét khối mỗi giây.
Trong cuộc họp báo ngày 5/5, bà Hằng đã đề nghị Campuchia phối hợp các bên đánh giá đầy đủ tác động của dự án kênh đào Funan Techo đối với nguồn nước và môi trường sinh thái tiểu vùng sông Mekong. Phát ngôn viên cho biết Việt Nam rất quan tâm, tôn trọng lợi ích chính đáng của Campuchia theo tinh thần Hiệp định Mekong 1995, phù hợp với các quy định liên quan của MRC và quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống giữa hai nước.
Hướng tuyến kênh đào Funan Techo. Đồ họa: Khánh Hoàng
Thanh Tâm - Huyền Lê