Bệnh nhân vào cấp cứu tại Bệnh viện Gia An 115 vài ngày trước. Các kết quả cận lâm sàng ghi nhận viêm tụy cấp thể nặng do tăng triglycerid máu gấp gần 10 lần so với ngưỡng bình thường, hạ natri máu. Người bệnh được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực và Chống độc (ICU), lọc máu thay huyết tương nhằm hạ nhanh triglyceride, ngăn ngừa diễn tiến các biến chứng nặng và tránh nguy cơ tử vong.
Các bác sĩ kết hợp điều trị kháng sinh, ức chế tiết acid dịch vị, ổn định mỡ máu... Bệnh nhân may mắn dần ổn định, vừa được xuất viện. Trường hợp này có tiền sử trào ngược dạ dày thực quản, rối loạn mỡ máu, bệnh nang thận. "May mắn tôi không phải ăn Tết trong bệnh viện", bệnh nhân nói.
Bác sĩ Trần Thanh Sang (Trưởng khoa Hồi sức tích cực và Chống độc, Bệnh viện Gia An 115) cho biết đây là trường hợp viêm tụy cấp thể nặng, có nguy cơ suy đa tạng với tỷ lệ tử vong rất cao. Để kịp cứu tính mạng người bệnh, bác sĩ quyết định thay huyết tương. Đây là kỹ thuật tách huyết tương sử dụng máy siêu lọc và màng lọc thông qua vòng tuần hoàn ngoài cơ thể để tách và loại bỏ một thể tích lớn huyết tương của bệnh nhân và bù lại bằng dịch thay thế phù hợp. Kỹ thuật này giúp hạ nhanh triglyceride nhưng chi phí cao, cần có trang thiết bị hiện đại và thực hiện bởi ê kíp được đào tạo chuyên sâu.
Các bác sĩ theo dõi, điều trị bệnh nhân viêm tuỵ cấp. Ảnh: Nguyệt Nguyễn
Theo bác sĩ Sang, từ những ngày cuối tháng 12/2021, bệnh viện tiếp nhận nhiều ca bệnh viêm tụy cấp. "Rượu bia, sỏi mật và tăng triglycerid máu là ba nguyên nhân phổ biến gây viêm tụy cấp. Đó chính là lý do vì sao các ca bệnh nhập viện do viêm tụy cấp lại thường tăng lên vào dịp cuối năm, sau những bữa tiệc tất niên, tân niên với rượu bia và những món ăn thịnh soạn, nhiều dầu mỡ", bác sĩ Sang chia sẻ.
Viêm tụy cấp nếu không được điều trị kịp thời sẽ diễn tiến rất nhanh, phức tạp, dẫn đến các biến chứng nặng, có thể gây suy đa tạng với nguy cơ tử vong cao, lên đến 60-70%. Một số biến chứng khác có tiên lượng nặng của viêm tụy cấp là hoại tử nhu mô tụy, suy hô hấp cấp, nhiễm trùng huyết... Trong khi đó, các triệu chứng của viêm tụy cấp như đau bụng vùng thượng vị, buồn nôn và nôn, trướng bụng... lại rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa như đau dạ dày, ngộ độc thực phẩm, có thể khiến người bệnh chủ quan và trì hoãn việc điều trị.
"Những bữa tiệc linh đình, thịnh soạn ngày Tết cũng chính là yếu tố nguy cơ dẫn tới viêm tụy cấp", bác sĩ Sang nói. Ăn uống có chừng mực, hạn chế uống rượu, bia, điều trị thường xuyên rối loạn lipid máu và kiểm soát chế độ ăn với người bệnh tăng triglyceride, phát hiện và điều trị sỏi mật, sỏi tụy... là biện pháp tốt nhất giúp ngừa viêm tụy cấp và có cái Tết an toàn, trọn vẹn. Việc lạm dụng rượu bia không chỉ gây viêm tụy cấp mà còn có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề.
Với người đã bị viêm tụy cấp do rượu bia, tốt nhất nên hoàn toàn tránh rượu bia và các thức uống có cồn vì sẽ có nguy cơ tái phát, thông thường lần sau sẽ nặng hơn những lần trước.
Lê Phương