VKSND Tối cao vừa hoàn tất cáo trạng truy tố ông Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "Nhôm", 43 tuổi, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79), Trần Phương Bình (59 tuổi, nguyên tổng giám đốc, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á - DAB) cùng 24 bị can trong vụ án sai phạm xảy ra tại DAB.
26 người bị truy tố về các tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản (điều 355 Bộ Luật hình sự 2015), Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (điều 165 Bộ Luật hình sự 1999) và Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (điều 285, Bộ Luật hình sự 1999).
Trong đó, bị can Vũ "Nhôm" bị truy tố theo điều 355; ông Bình bị truy tố về hai tội theo điều 355 và 165 với khung hình phạt từ 20 năm đến chung thân.
Trong phiên tòa mở ngày 30/7, ông Vũ bị TAND Hà Nội phạt 9 năm tù về tội Cố ý làm lộ bí mật Nhà nước. Ảnh: TTXVN.
Theo cáo buộc, năm 2013, DAB bị thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ. Lúc đó, ông Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ của DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ để hút đầu tư, mong muốn doanh nghiệp có tiềm lực tài chính. Từ đó, DAB có tiền xử lý khó khăn, nâng cao thương hiệu, vị thế.
Có quan hệ với Vũ “Nhôm” từ trước, ông Bình đã bàn bạc, bán cho ông chủ công ty Bắc Nam 79 này 60 triệu cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi nhà băng này tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014. Nếu việc vụ mua bán thành công, Vũ “Nhôm” sẽ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB.
Để có tiền mua cổ phần, Vũ “Nhôm” thế chấp 220 lô đất tại Khu phức hợp đô thị, thương mại, dịch vụ cao tầng Harbour Ville, tại thành phố Đà Nẵng, để vay 600 tỷ đồng của DAB. Tuy nhiên, khi kiểm tra tài sản thế chấp của đối tác, ông Bình chỉ chấp nhận cho Vũ “Nhôm” vay 400 tỷ đồng.
Số tiền còn thiếu 200 tỷ, Vũ “Nhôm” đã nhờ ông Bình giúp đỡ. Ngày 17/1/2014, tại phòng làm việc, ông Bình đã chỉ đạo cấp dưới xuất quỹ chi 200 tỷ đồng của DAB chuyển vào tài khoản công ty Bắc Nam 79 để doanh nghiệp này mua cổ phần DAB.
Theo cáo buộc, DAB đã lập chứng từ thu khống 200 tỷ đồng của Vũ “Nhôm”, đồng thời chi số tiền này vào tài khoản Công ty Bắc Nam 79. Sau đó, Vũ “Nhôm” trực tiếp viết và ký chứng từ nộp khống khoản tiền này và biết rõ đây là tiền của DAB.
Phan Văn Anh Vũ: Tổng giám đốc DAB cho vay cá nhân 200 tỷ đồng
Sau khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng không thành công, ngân hàng này đã trả tiền cho các tổ chức, cá nhân đã đăng ký mua cổ phần. Trong đó, ngày 8/4/2014, DAB chuyển trả cho Công ty Bắc Nam 79 tới 600 tỷ đồng (tiền gốc) và hơn 9,5 tỷ tiền lãi.
Nhận khoản tiền trên, Công ty Bắc Nam 79 đã mua 50 triệu cổ phần DAB của bốn cổ đông hiện hữu (cổ đông đứng tên sở hữu cổ phần hộ ông Bình) với giá 500 tỷ đồng. Số tiền này bao gồm: 400 tỷ đồng của Vũ "Nhôm" vay từ nguồn DAB, 100 tỷ có nguồn gốc từ 200 tỷ thu khống. 100 tỷ đồng chiếm đoạt còn lại, bị can dùng cho hoạt động của Công ty Bắc Nam 79.
Theo VKS, Vũ “Nhôm” khai nhận hành vi như trên song lại cho rằng không đồng phạm với ông Bình để chiếm đoạt tài sản. Vũ "Nhôm" nói khoản 200 tỷ đồng là của ông Bình cho vay cá nhân, là tài sản của DAB nên sẽ có trách nhiệm trả.
Tuy nhiên, cơ quan công tố xác định, bị can Vũ "Nhôm" chỉ nộp 400 tỷ đồng, nhưng nhận 600 tỷ và hơn 9,5 tỷ, nghĩa là đã chiếm đoạt của DAB tổng cộng gốc lẫn lãi hơn 203 tỷ đồng. Vũ “Nhôm” buộc phải bồi thường khoản tiền này cho DAB.
Với ông Bình, cáo trạng xác định với vai trò là Tổng giám đốc, Phó chủ tịch HĐQT và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB, ông đã chỉ đạo các bị can lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng của DAB.
Việc thiệt hại hơn 3.500 tỷ đồng là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31/12/2015 lỗ lũy kế hơn 31.000 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm hơn 25.000 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn hơn 47.000 tỷ đồng.
Hành vi sai phạm của ông Bình kéo theo một loạt cán bộ DAB vướng lao lý.