Thông tin được ông Nguyễn Thanh Long nói khi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu báo về tình trạng thiếu sinh phẩm làm xét nghiệm ở Viện Pasteur Nha Trang, tại cuộc họp trực tuyến với các bộ ngành và địa phương về phòng chống Covid-19 sáng 7/8.
Theo ông Long, ngay từ ca nhiễm đầu tiên, Bộ Y tế đã chỉ đạo các địa phương tăng cường năng lực xét nghiệm. Tại các cuộc họp với các tỉnh thành Thủ tướng cũng nhiều lần chỉ đạo việc này vì coi đây vấn đề mấu chốt để kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, một số địa phương có tâm lý ỷ lại Trung ương. Việc này không phù hợp với chỉ đạo Bộ Chính trị, Ban bí thư theo phương châm 4 tại chỗ.
Nhân viên kỹ thuật Viện Pasteur Nha Trang đang thực hiện xét nghiệm. Ảnh: An Phước.
"Một vài tỉnh miền Trung có tâm lý gửi tất cả mẫu xét nghiệm cho Viện Pasteur Nha Trang nên nơi đây bị quá tải. Các đồng chí ở Viện có phản ứng, có thể nói hơi thái quá nên Bộ Y tế khắc phục ngay và hôm nay Viện có đính chính lại những thông tin đó", ông Long nói và khẳng định hệ thống y tế không thiếu sinh phẩm nhất là đối với các đơn vị y tế Trung ương.
Quyền Bộ trưởng Y tế cũng đề nghị các địa phương chủ động đẩy nhanh tiến độ mua sắm sinh phẩm, không trông chờ vào Trung ương cấp vì Bộ Tài chính đã khẳng định theo Điều 22 Luật Đấu thầu quy định trường hợp mua sinh phẩm được áp dụng chỉ định thầu.
Về phía Trung ương, ông Long cho biết đã mở ra các cơ chế trong vấn đề mua sinh phẩm, đó là thanh toán bằng bảo hiểm y tế, vì vậy các sở y tế phải chủ động mua sắm. Nếu giá chưa phù hợp, sau này ngân sách nhà nước sẽ chi trả hoặc tính lại đúng, đủ.
Ngoài ra, các tỉnh, thành được quyền đặt hàng theo mùa vụ dựa vào Nghị quyết của Chính phủ. Hiện một số cơ sở y tế tư nhân có thể thực hiện việc xét nghiệm nên các địa phương có thể ký hợp đồng với các cơ sở này.
Trước đó, đại diện Bộ Tài chính cho biết đến nay đã chi hơn 3.400 tỷ đồng từ ngân sách cho việc mua sắm thiết bị y tế, thuốc men chống Covid-19. Hiện, có đủ hành lang pháp lý để mua sắm thuốc men, thiết bị theo Luật đấu thầu và các hướng dẫn.
"Đối với mua sắm trang thiết bị và sinh phẩm, vật tư y tế phòng chống dịch có thể áp dụng theo hình thức chỉ định thầu và mua sắm đặc biệt. Nếu các địa phương mua sắm công khai, minh bạch và có trách nhiệm thì không có vấn đề gì phải lo ngại", đại diện Bộ Tài chính nói và dẫn chứng Đà Nẵng là trung tâm dịch nhưng đến nay vẫn đảm bảo đầy đủ về sinh phẩm, thiết bị xét nghiệm.
Thủ tướng yêu cầu các địa phương tổ chức đấu thầu mua vật tư làm sao để có nhanh nhưng không vướng tham nhũng, không vì cơ chế để chậm và thiếu. "Thực hiện công khai luật đấu thầu, vận dụng linh hoạt, tốt như Đà Nẵng thành lập tổ công tác, có cả công an tham gia là biện pháp hay", Thủ tướng nói.
Theo thông báo ngày 5/8 Viện Pasteur Nha Trang, thời gian qua Viện đã hỗ trợ xét nghiệm rất nhiều mẫu bệnh phẩm cho các tỉnh, đặc biệt là các tỉnh có ca dương tính. Tuy nhiên, hiện Viện đã hết nguồn sinh phẩm, hóa chất, vật tư tiêu hao nên không nhận mẫu từ các tỉnh gửi về để xét nghiệm.
Viện đề nghị Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật các tỉnh chủ động trong việc xét nghiệm nCoV. Địa phương nào quá tải xét nghiệm gửi mẫu bệnh phẩm về Viện Pasteur Nha Trang, nhưng phải kèm sinh phẩm, kit tách chiết, vật tư tiêu hao tương đương số lượng mẫu.
Tuy nhiên, đến sáng 7/8 Viện Pasteur Nha Trang thông báo tiếp tục nhận mẫu xét nghiệm nCoV nhờ đã được hỗ trợ nguồn sinh phẩm, hóa chất, vật tư.
Hữu Công