"Mùa xuân thứ hai đang đến", bà Trần Thị Hồng Nhung, Phó giám đốc Phân tích và tư vấn đầu tư tại Công ty Chứng khoán Guotai Junan (Việt Nam), thốt lên khi nhìn thấy VN-Index tăng hơn 72 điểm trong phiên sáng 10/4.
Không bất ngờ bởi biến động điểm số, nhưng bà Nhung nói rằng ngạc nhiên khi tâm lý nhà đầu tư xoay chiều quá nhanh từ thận trọng tột độ sang hưng phấn cao độ chỉ trong nửa ngày. Điều này khiến 2 chỉ số quan trọng của thị trường đều vận động theo hình chữ L ngược, tức vọt lên ngay đầu phiên và đi ngang ở mức tăng gần như tuyệt đối.

Đồ thị hình chữ L ngược của VN-Index và VN30 tính đến 11h sáng 10/4. Ảnh chụp màn hình
Trước đó vài tiếng, Tổng thống Donald Trump thông báo giảm thuế đối ứng còn 10% và hoãn thời gian thi hành 90 ngày với những nền kinh tế "không trả đũa".
Thông tin này khiến cộng đồng nhà đầu tư trong nước sôi sục dù thị trường khi đó chưa mở cửa. Câu hỏi "mua mã nào" được nhắc liên tục trong các nhóm chat, kèm theo bên dưới là hàng loạt cổ phiếu được liệt kê.
Nói với VnExpress, lãnh đạo nhiều công ty chứng khoán cũng lạc quan với diễn biến hiện tại. Họ cho biết áp lực bán giải chấp mới chực chờ hôm qua nay đã không còn. "Mua chọn lọc những cổ phiếu đầu ngành, nền tảng tốt" là khuyến nghị được đưa ra nhiều nhất trong giai đoạn này.
Hoàng, một nhà đầu tư không chuyên ở TP HCM, kể sáng nay đã chuyển gần nửa tỷ đồng từ tiền gửi tiết kiệm sang chứng khoán để "bắt đáy". Anh đặt 4 lệnh ATO, tức chấp nhận mua bằng mọi giá theo phiên khớp lệnh xác định giá mở cửa, nhưng đều không thành công.
"Cầm tiền ra chợ nhưng không ai bán", Hoàng nói. Anh cho biết đã tính đến kịch bản đánh nhanh thắng nhanh, nhưng chưa lường trước thanh khoản thị trường nhỏ giọt đến mức không thể mua.
Không riêng anh, nhiều nhà đầu tư cũng không mua được cổ phiếu dù đặt lệnh giá trần. Tính đến 11h, sàn TP HCM có hơn 300 cổ phiếu tăng hết biên độ. Trong số này có tất cả cổ phiếu thành phần của rổ vốn hóa lớn.
MBB là trường hợp điển hình của cổ phiếu có người mua nhưng không ai bán. Sau khi mất 15% trong nhịp điều chỉnh vừa qua, MBB sáng nay ghi nhận đến 93 triệu cổ phiếu chờ mua ở giá trần, nhưng khối lượng sang tay thành công chưa đến 2 triệu cổ phiếu.
HPG, SSI, TCB, SHB có lượng dư mua giá trần trên 50 triệu cổ phiếu. Các mã được nhà đầu tư mua "ít hơn" cũng còn 10-40 triệu cổ phiếu chờ khớp lệnh. Điều này khiến thanh khoản sàn TP HCM giảm sâu so với các phiên giảm, đạt chưa đến 5.000 tỷ đồng sau 2 giờ giao dịch.
"Không có thanh khoản nhà đầu tư có thể thở phào nhẹ nhõm", ông Lê Vũ Kim Tinh, Giám đốc chi nhánh của Công ty Chứng khoán Phú Hưng, bình luận về diễn biến sáng nay.
Theo ông Tinh, sau 4 phiên giảm sâu và "gần như không lối thoát", thị trường xoay cực hoàn toàn. Nhà đầu tư nào càng lỗ đậm càng muốn tranh thủ gỡ gạc. Phần đông sẽ tranh mua trong phiên hôm nay và ngày mai, sau đó chờ hàng về tài khoản để bán ngay lập tức.

Nhà đầu tư theo dõi bảng giá tại một công ty chứng khoán ở quận 1, TP HCM. Ảnh: An Khương
Đồng quan điểm, chuyên gia của Công ty Chứng khoán Guotai Junan cho rằng tâm lý hưng phấn hiện tại và chiến lược bình quân giá để thu hồi vốn sẽ đưa chỉ số lên ngưỡng 1.200 điểm, tức tăng thêm khoảng 50 điểm so với vùng giá hiện tại.
Từ đầu tuần sau, thị trường có thể phân hóa mạnh hơn. "Thị trường sẽ giằng co quanh vùng giá này và tìm kiếm thêm các động lực tăng trưởng mới từ cập nhật tình hình đàm phán thuế quan và kết quả kinh doanh quý I. Cập nhật mới về hệ thống KRX và tin nâng hạng thị trường vào tháng 9 cũng hỗ trợ chỉ số", bà Nhung nói.
Với góc nhìn lạc quan hơn, ông Ngô Công Bình, Trưởng phòng Chiến lược thị trường VietinbankSc cho rằng trong kịch bản bình thường, VN-Index sẽ hồi phục về vùng 1.255-1.285 điểm, tức tăng khoảng 100 điểm so với hiện tại.
Nếu tích cực hơn, chỉ số đại diện cho sàn TP HCM còn có thể tiến lên 1.350-1.385 điểm. Tuy nhiên, kịch bản này được đưa ra dựa trên nhiều giả định như Tổng thống Trump áp mức thuế 10% lên các hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam sau đàm phán, cộng thêm khối ngoại mua ròng trở lại khi thị trường vào vùng định giá hấp dẫn.
Theo ông Bình, thị trường đang giao dịch ở mức P/E khoảng 11 lần. Đây là con số rất thấp so với mức 15,4 lần của trung bình 5 năm. Hầu hết cổ phiếu đã chiết khấu khoảng 15-20% trong nhịp điều chỉnh vừa qua nên định giá thị trường "tương đối hấp dẫn" cho nhà đầu tư giải ngân.
Dù vậy, chuyên gia của VietinbankSc nhấn mạnh nhà đầu tư không nên hưng phấn quá mức bởi chính sách của chính quyền Trump có thể đảo chiều khó lường.
"Vẫn cần thận trọng và phải chọn lọc các cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt. Việc giải ngân chia thành vài đợt sẽ giúp hạn chế rủi ro cho danh mục, cũng như tối ưu được giá vốn cho nhà đầu tư", ông Bình khuyến nghị.
Phương Đông