Trong một căn phòng sang trọng tại một khách sạn ở London, một người đàn ông có biệt danh "Phù thuỷ" ngồi tựa ra sau trên ghế sofa, giơ cánh tay phải lên trước mặt một phóng viên ngầm của Al Jazeera. "Tôi đã quen với những thứ lố bịch nhất quả đất này," ông nói. "Tôi hiểu rõ chân tơ kẽ tóc mọi chuyện. Nếu anh làm việc với tôi, chúng ta sẽ không gặp bất cứ vấn đề nào".
"Phù thuỷ" này có tên Christopher Samuelson. Ông làm nghề giao dịch bóng đá và đầu tư tài chính ra nước ngoài. Ông mang biệt danh "Phù thuỷ" vì được coi là chuyên gia che giấu tiền và danh tính của khách hàng.
Phóng viên ngầm tiếp cận Samuelson, giả làm đại diện cho một nhà đầu tư hư cấu người Trung Quốc muốn mua một CLB Anh. Nhà đầu tư hư cấu này có tiền án, bị kết tội hối lộ, rửa tiền và đang lẩn trốn. Một người lý lịch như thế sẽ không được phép sở hữu một CLB nào.
Al Jazeera chọn cách tiếp cận như vậy để tìm hiểu xem vì sao, một tội phạm ngoài nước Anh có thể mua CLB bóng đá ở đó, để rửa tiền thu lợi bất chính.
Samuelson không hề quan tâm đến lý lịch phạm tội của nhà đầu tư hư cấu. Thay vào đó, ông đề nghị tìm một nơi trữ tiền bẩn. "Nếu người thuê anh cần trợ giúp để chuyển tài sản tới những nơi an toàn hơn, cứ để tôi làm", Samuelson nói. "Sau đó, tôi sẽ sắp xếp để các tổ chức tài chính giữ tiền cho ông ấy. Ông ấy có thể chuyển tiền vào các ngân hàng. Tôi quan hệ mật thiết với các ngân hàng ở Liechtenstein".
Rất ít người trong giới đầu tư tài chính ra nước ngoài từng nghe danh Christopher Samuelson. Cũng không có gì đáng ngạc nhiên vì ông từng được ví như "Người đàn ông tối thượng trong bóng đêm". Nhưng, ông đã xây một trong những công ty uỷ thác tài chính ra nước ngoài lớn nhất thế giới, vào những năm 1990, sau khi Liên Xô sụp đổ. Công ty đó có tên Valmet, với nhiều văn phòng đại diện ở Gibraltar, Đảo Man và các thiên đường thuế khác.
Trong các khách hàng của ông, có những người giàu bậc nhất hành tinh, như các vương giả Trung Đông và nhà tài phiệt Nga. Chẳng hạn, ông đã giúp chuyển hàng tỷ USD của Boris Berezovsky và Arkady "Badri" Patarkatsishvili ra khỏi Nga.
Cảnh sát một số quốc gia đã điều tra Samuelson vì cáo buộc rửa tiền, nhưng ông chưa bao giờ bị kết tội. Trong những năm gần đây, ông làm môi giới bán hai CLB lâu đời bậc nhất nước Anh - Reading và Aston Villa.
Hai đội từng bị đưa tới bờ vực phá sản, dưới những chủ sở hữu mới bí hiểm. Ông cũng từng dàn xếp một thương vụ, cho một đại gia Nga giấu tên mua số cổ phần để giành quyền kiểm soát Everton năm 2004. Nhưng, thương vụ sụp đổ vì tên của người mua bị rò rỉ cho báo chí. Đó là Boris Zingarevich, một ông trùm giấy và bột giấy.
Để thực hiện cuộc điều tra này, nhóm phóng viên Al Jazeera đã thành lập một công ty giả và liên hệ với Samuelson. Họ nói với ông rằng họ đại diện cho ba nhà đầu tư giàu có tìm kiếm một "Gã khổng lồ đang ngủ yên". Đó là cách gọi một CLB từng nổi danh trong quá khứ, với lượng người hâm mộ lớn, và có tham vọng trở lại bóng đá đỉnh cao.
Samuelson cắn câu và đồng ý gặp mặt. Al Jazeera phân công hai phóng viên chìm như sau. Phóng viên nam có tên Billy, sẽ chủ yếu đặt ra câu hỏi. Còn phóng viên nữ Angie, đóng vai trò là trợ lý của Billy. Cả hai không biết gì về bóng đá nhưng sau một vài cuộc họp ngắn, Billy đã biết phân biệt Championship (hạng Nhất Anh) với Champions League.
Billy nói với Samuelson rằng nhà đầu tư thuê anh là tội phạm, gọi tắt là ông X. Ông X muốn sở hữu 60% cổ phần của một CLB Anh. Ông X đã trốn sang Hong Kong và rút tiền ra khỏi Trung Quốc thông qua các sòng bạc ở Ma Cao. Ông X bị kết án 7 năm tù, dù vắng mặt khi toà tuyên án. Giờ ông X muốn rửa sạch tiền.
Trở ngại lớn đối với ông X là bài thẩm định của cơ quan quản lý bóng đá Anh cho chủ sở hữu và giám đốc. Họ cấm bất kỳ ai có tiền án hình sự chưa được xóa hoặc án tù tối thiểu 12 tháng, sở hữu một CLB Anh.
Trong các cuộc gặp tại các khách sạn ở London, Samuelson ba hoa về doanh số bán hàng tăng vọt, và kể chuyện đan xen về bóng đá, về các nhà tài phiệt Nga và thành công của chính ông. Ông nói bằng một giọng đặc trưng ở hạt Kent, thuộc miền nam nước Anh. Ông sinh ra ở đó năm 1946, và học ở một trường tư thục nội trú Sherborne, hạt Dorset.
Samuelson nói rằng ông cùng huyền thoại bóng đá Anh Bobby Moore, suýt mua được Chelsea những năm 1980. Khi đó, ông điều hành một công ty tài trợ cho đội bóng này. Ông cũng tiết lộ rằng Roman Abramovich đã mua lại Chelsea khoảng 20 năm sau, nhờ vào lời khuyên của ông. Samuelson đề nghị Abramovich mua một CLB để bảo vệ tỷ phú này khỏi cuộc chuyển biến chính trị ở Nga.
Samuelson còn kể một câu chuyện ông từng dẫn Abramovich đi mua một CLB Anh. Ông nói: "Tôi đã gặp Abramovich ở London. Chúng tôi đã xem xét việc mua Tottenham, nhưng hành trình đến Tottenham rất vất vả. Chúng tôi phải đi bằng phương tiện công cộng, còn nếu lái xe sẽ mất một tiếng rưỡi. Chúng tôi có thể dùng trực thăng, sẽ chỉ mất năm phút bay tới đó. Nhưng không có nơi nào để hạ cánh ở Tottenham. Khi quay lại trung tâm London, Abramovich chỉ tay rồi hỏi: 'Cái gì kia?', và tôi đáp: 'Sân Stamford Bridge của Chelsea đấy'. Cậu ấy nói tiếp: 'Tại sao tôi không thể mua đội bóng đó nhỉ'. Một tuần sau, cậu ta sở hữu Chelsea với giá 94 triệu bảng".
Samuelson thích phô trương tên tuổi bằng cách tự nhận là quen biết những đại gia, nhưng có vẻ ông cũng thành thạo và có quan hệ tốt trong công việc. Ông ra giá bán cho các CLB như sau: Chelsea, 3 tỷ bảng (4,1 tỷ USD) và Tottenham, 2 tỷ bảng (2,8 tỷ USD). Còn Charlton, Millwall và những CLB khác rẻ hơn nhiều. Phóng viên Al Jazeera nói rằng họ quan tâm tới một CLB hạng Nhất Anh, có tiềm năng vươn lên giải đấu danh giá Ngoại hạng Anh.
Samuelson giới thiệu về Leeds United và Nottingham Forest, nhưng khuyên khách hàng nên chọn một đội bóng khác. Đó là Derby County, đội từng hai lần vô địch Anh vào những năm 1970. Vì với đội này, Samuelson có ưu thế hơn khi đàm phán. "Tôi đã trò chuyện với Mel Morris, chủ sở hữu của Derby, mới hôm qua. Ông ấy đã nhờ tôi bán đội bóng này", Samuelson nói. Rồi ông đồng ý đưa các phóng viên ngầm đến gặp Morris. Quá trình diễn ra rất nhanh.
Samuelson thậm chí muốn biết cách ông X kiếm tiền như thế nào. Hiệp hội Bóng đá Chuyên nghiệp Anh (EFL) là cơ quan quản lý của các giải đấu dưới Ngoại hạng Anh. EFL có thể yêu cầu các chủ sở hữu tiềm năng phải cung cấp bằng chứng về nguồn gốc của số tiền và cách duy trì dòng tiền, để mua và nuôi một CLB.
Liệu Samuelson có thể giúp ông X được EFL chấp thuận không? "Phù thuỷ" rất tự tin. Ông nói sẽ cung cấp cho EFL "lượng thông tin tối thiểu", "được trình bày đúng cách", và ông sẽ "đưa ra ý tưởng để tái cấu trúc nguồn tiền nhằm vượt qua EFL".
"Chúng tôi tạo ra một lý lịch", Samuelson nói. "Chúng tôi sẽ nói công việc kinh doanh của ông X là đầu tư bất động sản và các lĩnh vực khác. Chúng tôi sẽ chỉ trình lên những điều đó. Tôi là chuyên gia rồi. Khi nộp đơn xin mua lại Aston Villa, tôi tự viết hoàn toàn, chỉ lọc những thông tin cần thiết và bỏ qua phần còn lại".
Rồi "Phù thuỷ" bất ngờ chuyển giọng cứng rắn: "Tôi sẽ gí súng vào đầu họ. Tôi có thể gây áp lực lên Liên đoàn Bóng đá Anh FA, và EFL sẽ phải chấp thuận đơn. Và nếu cần, chúng ta phải đe dọa họ bằng hành động pháp lý, và xem họ gục ngã thế nào".
Còn những điều tra viên của EFL thì sao? Samuelson nói rằng không cần quan tâm đến họ. Ông nói: "Đôi khi họ lựa chọn một công ty điều tra nào đó làm báo cáo. Dù họ chọn ai, chúng tôi cũng biết sẽ giải quyết với công ty đó".
Samuelson giới thiệu về các thành viên trong nhóm, gồm Jamie Banfill, đối tác kinh doanh và luật sư; Andrew Obolensky, kế toán viên chuyên nghiệp từng làm trong vụ mua lại Reading và Aston Villa; và Christian Hook, một luật sư ở Gunnercook, London, đã làm công việc pháp lý trong hai thương vụ này. Hook sẽ lo toan cho tiền của ông X cho đến khi vụ mua lại hoàn tất. "Anh ấy rất kín đáo", Samuelson nói.
"Vấn đề chính là người thuê các anh có tiền hay không", tay "Phù thuỷ" này nói thêm. "Tiền để trong tài khoản uỷ thác của công ty luật Christian Hook sẽ ảnh hưởng lớn đến quyết định của EFL. Tôi có thể giúp ông X làm điều đó. Các anh chị tìm đến đúng người rồi đấy".
Tất nhiên Samuelson phải trả một khoản phí cho các thành viên trong nhóm, tương đương 3% giá bán CLB. Ngoài ra Banfill và Obolensky phải được giữ các vị trí Giám đốc trong bộ sậu mới.
Samuelson đề cập đến một cộng sự khác có kỹ năng hoàn thành giao dịch, đó là Keith Hunter. Ông là điều tra viên tư nhân, từng làm thám tử ở Sở Cảnh sát Scotland Yard. Samuelson nói: "Hunter đã chung thuyền với chúng tôi. Ông ấy có thể làm mọi thứ, như nghe lén điện thoại chẳng hạn. Ví dụ như khi đối mặt thương vụ Aston Villa, chúng tôi đều biết những gì FA đang bàn bạc ở hậu trường. Tất nhiên, họ không biết điều này".
Khi Giám đốc Điều hành Keith Wyness bị Aston Villa đình chỉ năm 2018, Samuelson cắt đứt liên hệ với người này. Nhưng, Samuelson vẫn muốn tìm hiểu xem liệu Wyness có tọc mạch với truyền thông hay không. "Tất nhiên, chúng tôi có thể lấy dữ liệu các cuộc gọi điện, để xem ông ta đang nói chuyện với ai", Samuelson nói. "Vì vậy, chúng tôi đã có thể xác định những số ông ấy đã gọi đi. Quả thực Wyness đã nói chuyện với truyền thông".
Lại nói chuyện tên tuổi của đại gia người Nga từng muốn mua lại Everton năm 2004 bị lộ, Hunter đã lấy được dữ liệu cuộc gọi của các nhà báo để tìm ra ai là kẻ xấu. "Chúng tôi biết nhà báo nào được bắn tin, nên đã xem dữ liệu cuộc gọi của người đó. Chúng tôi không được phép làm vậy, nhưng vẫn phải làm. Và chúng tôi đã tìm ra những người đã tọc mạch với nhà báo đó. Trong đó, có người quản lý tài chính trong văn phòng của Bill Kenwright. Nên chúng tôi biết rõ ai là kẻ xấu".
Kenwright là Chủ tịch Everton kể từ khi ông mua lại đội bóng này cũng trong năm 2004. Sau đó Hunter xác nhận lại câu chuyện với phóng viên ngầm Billy: "Đúng thế. Có hai kẻ đã tọc mạch với người khác, mà chúng tôi không cho phép họ làm như vậy". Billy hỏi lại: "Hai người trong nhóm của anh ở CLB sao?". Hunter đáp: "Đúng thế, hai người trong hội đồng quản trị".
Hunter đã điều hành nhiều công ty điều tra tư nhân trong 20 năm qua. Công ty mới nhất của ông có tên Animus. Cũng như Samuelson, Hunter kể tên những khách hàng vốn là nhà tài phiệt như Berezovsky, hay một chính trị gia nổi tiếng người Nigeria, James Ibori. Năm 2012, Ibori đã bị tòa án Vương quốc Anh tuyên án 12 năm tù vì tội lừa đảo và rửa tiền.
Quá khứ của Hunter cũng nhiều lùm xùm. Một báo cáo nội bộ năm 2007 của đội chống tham nhũng Scotland Yard về công ty cũ của Hunter - RISC Management - cho biết: "Thông tin tình báo chỉ ra rằng RISC Management đã tham nhũng trong việc lợi dụng sự phục vụ của các nhân viên Sở Cảnh sát Metropolitan. Dựa vào danh nghĩa đồng nghiệp cũ của cảnh sát, RISC đã lấy thông tin nhạy cảm để phục vụ mục đích tham nhũng".
Dù dính líu đến các vụ án tham nhũng của cảnh sát vào năm 2006 và 2012, Hunter vẫn không bị buộc tội.
Billy đã gặp riêng Hunter, để hỏi ông ấy có thể cung cấp những dịch vụ gì cho ông X, chẳng hạn như lấy sao kê tài khoản ngân hàng của đối thủ cạnh tranh. "Đúng vậy", Hunter trả lời. "Ngân hàng, thẻ tín dụng, phong cách sống, bồ bịch. Còn điều gì nữa mà chúng tôi có thể làm tổn hại đến danh tiếng của đối thủ nhỉ? Chúng tôi cũng có thể kiếm dữ liệu cuộc gọi nữa".
Hunter cũng cho biết sẽ hợp tác với một bên thứ ba trong những trường hợp khó khăn. "Đôi khi chúng tôi không thể làm được", ông nói. "Đôi khi điều chúng tôi làm là bất hợp pháp. Nhưng sẽ có lúc chúng tôi cần nhờ tới bên thứ ba để tìm kiếm những thông tin mà chúng tôi muốn có".
Còn về việc xâm nhập vào các email thì sao? "Công việc đó sẽ vẫn thuộc về bên thứ ba", Hunter đáp. "Có những người chuyên làm việc đó. Tôi có thể giới thiệu những người đó cho anh, nhưng trước hết cần họ xác nhận xem có đồng ý làm việc chúng ta yêu cầu không đã".
Billy hỏi tiếp: "Vì sao ông có thể tin tưởng họ?". Hunter trả lời: "Bởi vì tôi muốn tạo dựng được lòng tin. Người của tôi có quan hệ với những người đáng tin cậy, và họ có thể làm được những việc mà nhóm chúng tôi không làm được".
Hunter nói thêm với Billy rằng ông cũng tham gia vài thương vụ mua lại CLB bóng đá. Ông tuyên bố gần đạt được hợp đồng với Hull City, và tự tin nhận được quyền uỷ thác để bán Bournemouth. Đến nay hai CLB này đều chưa bán được.
Không có gì bất ngờ khi Samuelson thờ ơ với tình hình tài chính của ông X. Vì ông từng làm việc với một người có lý lịch tương tự. Năm 2016, ông đã sắp xếp để một doanh nhân người Trung Quốc có tên Tony Xia, mua lại Aston Villa với giá 105 triệu USD. Samuelson còn tự sắp xếp bản thân vào vị trí Phó chủ tịch.
Samuelson nói với các phóng viên ngầm rằng chắc chắn Xia chỉ là bình phong cho những đại gia khác mua lại Aston Villa. Nhưng, ông vẫn giúp Xia nhận được "đèn xanh" từ EFL.
"Tony Xia khẳng định anh ta sở hữu cái này, cái kia," Samuelson kể lại. "Tôi đã nói rằng tôi không muốn nghe những chuyện đó. Tôi chỉ cần anh ta kê khai một tài sản đáng giá đủ để được EFL chấp thuận. Xia đưa ra một tài sản tương đương 450 triệu bảng (621 triệu USD). Tài sản đó có thể không phải của anh ta đâu, Billy ạ. Nhưng Xia khẳng định đó là tài sản của anh ấy. Nên chúng tôi đưa nó vào hồ sơ, chứ không cần gì thêm nữa".
Tony Xia sở hữu bao nhiêu phần tài sản đó, và những người khác sở hữu bao nhiêu phần? Samuelson không nắm rõ, nhưng vẫn khẳng định rằng Xia chỉ là bình phong. Ông nói: "Xia nói tài sản thuộc về sở hữu của anh ta. Tất nhiên, anh ta bốc phét thôi. Xia là bình phong. Chắc chắn Xia chỉ là bình phong".
Hai năm sau, Aston Villa gặp khó khăn về tài chính. Xia bị các chủ nợ ở Trung Quốc kiện vì không trả được khoản nợ hàng chục triệu USD. Xia đã phải bán Aston Villa. Tháng 10/2019, chính quyền Trung Quốc phát lệnh bắt giữ Xia. Anh bị tạm giam vì không trả được các khoản vay. Xia phủ nhận các cáo buộc, nhưng vẫn bị giam trong khi chờ kết quả điều tra.
Keith Wyness chính là Giám đốc Điều hành Aston Villa dưới thời Tony Xia. Tháng 6/2018, Xia sa thải Wyness vì cho rằng ông ta đã tiết lộ tình hình tài chính tồi tệ của Aston Villa cho một bên thứ ba. Wyness phát đơn kiện Xia đã sa thải ông vô căn cứ. Trong phát biểu trước toà, Wyness nói: "Chúng ta không thể xác minh được nhiều thông tin về Xia. Anh ta là tỷ phú được cho là sở hữu hàng loạt công ty, nhưng dường như không hiểu gì về một mô hình tài chính cơ bản".
Trong quá trình điều tra, Al Jazeera nhận được một báo cáo bí mật năm 2005 của cảnh sát Hà Lan, đưa ra chi tiết về các cáo buộc Samuelson. Điều tra viên nghi ngờ ông là kẻ cầm đầu một chuỗi hoạt động rửa tiền quốc tế, với những khách hàng từng là đối tượng bị điều tra tội phạm.
Báo cáo cho biết khách hàng của ông gồm các nhà tài phiệt Nga Mikhail Khodorkovsky, Berezovsky, "Badri" Patarkatsishvili, hai gia đình phạm tội có tổ chức lớn nhất Vương quốc Anh; và các tổ chức của người Kurd. Samuelson đã giúp tái cấu trúc tài sản của các tổ chức này để tránh các cáo buộc rửa tiền.
Các tòa án ở Mỹ cũng đưa Samuelson vào danh sách đối tượng của nhiều cuộc điều tra rửa tiền cấp cao. Một tòa án ở Miami tiết lộ trong một email từ năm 2006, Badri đã gọi Samuelson là "kẻ lừa đảo", "kẻ trộm" và "kẻ nói dối". Samuelson bác bỏ các cáo buộc, cho rằng chúng đều "vô lý".
EFL từng hỏi Samuelson về cuộc điều tra của Hà Lan, trong cuộc họp tại trụ sở chính ở Preston. Họ muốn thảo luận xem liệu Samuelson có đủ điều kiện pháp lý để trở thành một Giám đốc của Aston Villa không. Trong thông báo sau cuộc họp, Samuelson nói rằng trưởng nhóm pháp lý EFL Nick Craig đã gọi ông là "bậc thầy về sự che giấu". Samuelson nói rằng cuộc điều tra của Hà Lan mang động cơ chính trị. Ông còn nói những cáo buộc đã bị huỷ bỏ. Vì thế, Samuelson đã được chấp nhận làm Giám đốc.
Samuelson và Hunter hãnh diện với sự thận trọng và quyết đoán của bản thân. Sau bữa trà tại một khách sạn sang trọng ở London, họ đề nghị các phóng viên ngầm của Al Jazeera cảnh giác để tránh bị nghe lén các cuộc đàm phán của họ. Nhưng, Samuelson và Hunter không ngờ rằng bản thân họ đang bị ghi hình một cách bí mật. "Tôi biết quá rõ những mánh khoé cũ rích đó", Samuelson nói. "Khi nào đám phán với người Nga, chúng tôi phải đảm bảo rằng không có máy ghi âm ở trong phòng. Ở đây họ không thể đặt máy nghe lén được vì quá khó".
Nói xong, Samuelson nghiêng người về phía ấm trà để xem bên trong có thiết bị nghe lén hay không. "Có nghe thấy chúng tôi nói không?", ông trêu đùa.
Người ta đồn rằng Samuelson có thể làm biến mất một con voi. Nhưng liệu ông có thể làm ông X biến mất không? Làm thế nào để che giấu tên tuổi của ông X để ông ấy có thể mua một CLB nổi tiếng ở Anh?
Vị "Phù thuỷ" cho biết có nhiều mánh khóe để làm được điều này. Phương án ưa thích của ông là thành lập một công ty nước ngoài với hai nhà đầu tư khác, mỗi người sở hữu 50%. Sau đó, họ sẽ ký một Công bố Uỷ thác cho ông X. Nghĩa là họ đang nắm giữ cổ phần của ông X, còn ông X được coi là người thụ hưởng. Tên của hai nhà đầu tư này sẽ xuất hiện trong danh sách cổ đông, nhưng tên tuổi của ông X sẽ được giấu kín trước công chúng.
Samuelson nói: "Không ai có thể biết được chủ sở hữu thực thụ của công ty này là ai. Không phương tiện truyền thông nào nắm được thông tin này, vì họ chỉ có thể biết được tên tuổi của hai nhà đầu tư trên. Tôi là chuyên gia hàng đầu trong công việc này".
Samuelson còn nói rằng ông từng sử dụng các quỹ tín thác nước ngoài để qua mặt EFL, nhằm giúp người khác mua đa số cổ phần của CLB Reading năm 2012.
Người trả tiền mua Reading là Boris Zingarevich - ông trùm giấy và bột giấy của Nga. "Tôi đã không xóa tên của Boris với EFL, mà tôi đã xóa tên Anton", Samuelson nhắc tới con trai của Boris. "Anton không có tiền. Nên tôi đã bảo bố anh ấy tặng tiền cho. Thế là xong. EFL không hề bàn cãi về điều đó".
Nhưng Anton Zingarevich không có tiền để nuôi Reading, khiến CLB xuống hạng chỉ sau một mùa giải chơi ở Ngoại hạng Anh, còn người hâm mộ thì phẫn nộ. Jon Keen, cựu Phó chủ tịch Hội CĐV trung tín Reading cho biết: "Lúc này người hâm mộ cảm thấy bị dắt mũi".
Sau khi Zingarevich bán hết cổ phần ở Reading, Keen nói: "Zingarevich để lại cho Reading một khoản nợ khổng lồ mà chính anh ta cũng không có tiền trả".
Samuelson còn một mánh khoé khác để dự phòng. Ông có thể lập một quỹ đầu tư với 20 đến 21 công ty nhỏ, mỗi công ty nắm giữ số cổ phần tín thác 5% hoặc thấp hơn. Chủ sở hữu thực sự sẽ nắm giữ đa số cổ phần của các công ty nhỏ này. Nhưng, theo quy định của EFL, những cổ đông có cổ phần từ 5% trở xuống không nhất thiết phải để lộ danh tính.
Samuelson nói rằng ông đã dự tính dùng mánh này để mua lại Everton năm 2004. Ông đã lợi dụng một công ty trụ sở ở Brunei có tên là Fortress Sports Fund. Nhưng thương vụ đổ bể do tên của Boris Zingarevich bị rò rỉ trên các phương tiện truyền thông.
Keen nói rằng các quỹ tín thác nước ngoài rất nguy hiểm với bóng đá. Ông nói: "Khi đó các CLB sẽ thành phương tiện rửa tiền. Không ai biết nguồn tiền đến từ đâu, bất kể từ một tội phạm tai tiếng như thế nào".
Với những mánh khoé trên, Samuelson cho biết chỉ có EFL mới được quyền biết tên ông X. Nhưng họ có nghĩa vụ giữ bí mật tuyệt đối. Phóng viên Al Jazeera nhấn mạnh rằng danh tính của ông X phải được giữ bí mật với tất cả mọi người, kể cả EFL. Các phóng viên ngầm nghĩ rằng cuộc điều tra đến đây là kết thúc. Nhưng với Samuelson, đấy chỉ là một trở ngại mà ông cần phải vượt qua. Và một lần nữa, ông đã tìm ra giải pháp.
Samuelson nói: "Chúng tôi luôn sẵn sàng làm một hộ chiếu khác cho người đã thuê các anh. Ông X sẽ mang một cái tên mới, tại sao không chứ?". Họ sẽ cung cấp cho ông X một danh tính hoàn toàn mới, cùng một địa chỉ thường trú ở đảo Cyprus, để qua mặt EFL.
Samuelson gọi ngay cho Hunter và nói rằng ông X cần một hộ chiếu khác. "Làm một hộ chiếu mới ở Cyprus mất bao lâu? Tiền không phải vấn đề", ông hỏi. Samuelson nói một cách bình thường cứ như thể ông hỏi bao giờ thì bồi bàn mới đưa món ăn ra.
Cũng như Samuelson, Hunter không hề nao núng khi nghe chi tiết về hồ sơ tội phạm của ông X. Hunter có những mối quan hệ tuyệt vời, ở cấp cao, bao gồm cả một bộ trưởng ở Cyprus. Vị đó có thể giúp Hunter lấy hộ chiếu Cypus.
Quá trình có thể thực hiện thông qua một chương trình đầu tư bất động sản. Chương trình này do Liên minh châu Âu EU khởi xướng, với tên gọi: "Lấy quốc tịch thông qua Đầu tư". Họ cho phép các nhà đầu tư được cấp hộ chiếu Cyprus, với khoản đầu tư ba triệu USD.
Những tội phạm đã bị kết án sẽ không được phép tham gia chương trình này, nhưng Hunter bình tĩnh trấn an các phóng viên ngầm. Ông nói: "Chúng tôi đã làm điều này rất nhiều lần cho những người khác. Tôi có thể đảm bảo rằng những người đó rơi vào vị trí tồi tệ hơn ông chủ của anh chị. Nên cứ để mọi chuyện cho chúng tôi lo. Chúng tôi sẽ tìm một cái tên mới cho ông X, và chỉ thay đổi ngày sinh một chút thôi. Không gì là không thể".
Hunter nói rằng ông đã cấp hộ chiếu cho khách hàng từ Ấn Độ, Nga, Ukraine và Nigeria. Và quá trình diễn ra suôn sẻ.
Samuelson và Hunter sẽ cùng chuẩn bị một báo cáo thẩm định doanh nghiệp để đưa cho EFL và các cơ quan chức năng của Cyprus.
Vài ngày sau, Samuelson gửi email cho biết ông đã gặp hai người ở Cyprus, thông qua sự kết nối của Hunter. Hai người này nói rằng bộ trưởng đã ra giá cấp hộ chiếu cho ông X. Samuelson viết: "Tối qua tôi đã tới khu VIP của Hunter ở trường đua ngựa Epsom, và gặp Chris Giovani và Antonis Antoniou. Họ xử lý việc lấy hộ chiếu Cyprus. Sau khi thảo luận, bộ trưởng nói rằng sẽ cấp hộ chiếu trong vòng tám tuần, với điều kiện khoản đầu tư là 10 triệu euro (12 triệu USD)".
Trở lại với chuyện mua lại CLB, nhóm phóng viên ngầm cùng Samuelson tới CLB Derby để gặp chủ sở hữu Mel Morris. Trên đường đi, Samuelson tính toán các con số: 50 triệu bảng (69 triệu USD) cho CLB, cộng với 29 triệu bảng (40 triệu USD) cho sân vận động và 20 triệu bảng (27,6 triệu USD) nữa để bù lỗ cho mùa tới. Tổng cộng hết 99 triệu bảng Anh (136,5 triệu USD).
Morris dẫn các phóng viên ngầm tham quan sân Pride Park và sân tập của CLB. Ông ấy đam mê CLB và hiểu được tầm quan trọng của nó với người dân Derby. Morris muốn những ông chủ mới duy trì mối quan hệ thân mật đó.
Morris đã đầu tư khoảng 200 triệu USD tiền túi vào Derby và ông rất muốn ông X trở thành chủ sở hữu mới. Ông đề xuất trợ giúp bằng cách trở thành cổ đông thiểu số với 9,9% cổ phần. Nghĩa là ông có thể phân bổ khoản vay của CLB trong nhiều mùa giải, thay vì phải trả ngay một lần vào thời điểm bán. Điều đó có lợi cho CLB về mặt tài chính, nhưng sẽ vi phạm luật Công bằng Tài chính. Morris thừa nhận: "Về khoản này chúng ta không thể cam kết bằng văn bản".
Kieran Maguire, chuyên gia tài chính bóng đá ở Đại học Liverpool, cho biết đề xuất của Morris đã phá vỡ nguyên tắc của luật Công bằng Tài chính. Maguire nói: "EFL sẽ phải quyết định xem có nên phạt Derby County hay không".
Morris đã vài lần bị EFL nhắc nhở vì vi phạm luật Công bằng Tài chính. Luật quy định khoản lỗ của một CLB hạng Nhất Anh không được phép vượt quá 39 triệu bảng Anh (53,8 triệu USD) trong ba mùa giải liên tiếp.
Năm 2020, Derby County đã thoát án vi phạm luật Công bằng Tài chính, vì Morris đã bán sân Pride Park. Nhưng tháng 6/2021, Derby bị phạt 100.000 bảng (138.000 USD) vì vi phạm các quy tắc định giá cầu thủ, và bị trừ ba điểm vì không trả lương cho cầu thủ đúng hạn.
Morris rất muốn ông X mua lại Derby County. Khi đó, thoả thuận để một tội phạm nước ngoài mua lại CLB từng vô địch Anh sắp hoàn tất.
Rời Derby, nhóm phóng viên ngầm bay tới Cyprus. Hunter đã sắp xếp để Billy và Angie gặp những nhà môi giới bất động sản người Anh là Tony và Denise Kay. Hai người này sẽ bắt đầu quá trình lấy hộ chiếu mới cho ông X. Tony nói: "Hunter là bạn tốt của tôi. Chúng tôi đã làm việc cùng nhau trong nhiều năm. Chúng tôi giới thiệu các khách hàng cho nhau. Nếu tôi gửi một khách hàng cho Hunter, ông ấy sẽ không để tôi bị thiệt và ngược lại". Còn Denise nói về Hunter: "Ông ấy làm báo cáo thẩm định cho chúng tôi".
Ông X sẽ phải chi thêm hàng triệu USD cho việc làm hộ chiếu không theo đường chính ngạch. Tony nói: "Khi gặp vấn đề, cần nhiều tiền hơn để mọi chuyện suôn sẻ".
Chỉ trong vòng một tuần, các phóng viên ngầm đã tiếp xúc với một mạng lưới những người quyền lực. Tất cả đều nói rằng họ sẵn sàng giúp ông X có được hộ chiếu Cyprus.
Một luật sư có tên Andreas Pittadjis chấp nhận ngồi ăn tối với Billy ở khu nghỉ dưỡng Ayia Napa. Anh nói: "Ông X đã bị kết tội à? Chúng tôi sẽ cần tìm cách khắc phục vấn đề này. Nếu không phải là Hunter và Tony giới thiệu, tôi thậm chí sẽ chẳng gặp anh đâu".
Một nghị sĩ kiêm nhà phát triển bất động sản có tên Christakis Giovani nói với phóng viên: "Chúng tôi vẫn thường giúp mọi người lấy hộ chiếu. Có vấn đề gì đâu. Chúng tôi sẽ có cách để hỗ trợ".
Cuối cùng, các phóng viên được gặp Chủ tịch Nghị viện Cyprus, ông Demetris Syllouris. Syllouris đảm nhiệm vai trò giống như Phó Tổng thống Cyprus. Syllouris nhờ Billy chuyển một thông điệp đến cho ông X. Syllouris còn đề nghị ông X đến Cyprus. Ông nói rằng sẽ hỗ trợ ông X bằng mọi giá, và sử dụng tất cả các cấp của nhà nước Cyprus.
Các phóng viên Al Jazeera đã kể câu chuyện về làm hộ chiếu ở Cyprus, trong một phim tài liệu có tên The Cyprus Papers Undercover, phát hành tháng 10/2020. Vài ngày sau đó, Giovani và Syllouris phải từ chức. Chương trình hộ chiếu Cyprus bị huỷ bỏ. EU và chính phủ Cyprus đã mở cuộc điều tra, sau khi các cuộc biểu tình và bạo động nổ ra trên các đường phố thủ đô Nicosia.
Trước chuyến đi đến Cyprus, phóng viên ngầm đã dừng thoả thuận mua lại Derby, để không ngăn cản những người thực sự muốn sở hữu CLB này. Samuelson đã cố gắng thu hút sự quan tâm của ông X. Phóng viên nói rằng ông X không còn muốn mua lại Derby, nhưng vẫn quan tâm đến việc sở hữu một CLB bóng đá. Vì thế họ tập trung vào công việc lấy hộ chiếu Cyprus và danh tính mới cho ông X.
Kể từ đó, hai đề nghị mua Derby County cũng đổ bể. Trong đó có đề nghị từ một thành viên Hoàng gia Abu Dhabi, thông qua một công ty Anh có tên là Derventio Holdings. Hai trong số các giám đốc ban đầu của Derventio là Samuelson và Obolensky, nhưng họ đã từ chức chỉ sau hai tháng, vào tháng 11/2020.
Ben Cowdock - trưởng nhóm điều tra của Tổ chức Minh bạch Quốc tế - cho biết cuộc điều tra của Al Jazeera đã chỉ ra những vấn đề nghiêm trọng về quyền sở hữu CLB bóng đá. "Cảnh sát và các cơ quan quản lý bóng đá Anh sẽ rất quan tâm đến cuộc điều tra này", ông nói. "Họ sẽ phanh phui những báo cáo thẩm định sai sót, gian lận của một mạng lưới tìm cách lách qua mắt họ".
Ông nói thêm: "Người hâm mộ bóng đá có quyền nổi giận về cuộc điều tra này, vì nó lột trần toàn bộ lỗ hổng của hệ thống bóng đá Anh. Trong đó đặc biệt là các khoản tiền không rõ nguồn gốc và những ông chủ không phù hợp với CLB".
Maguire thì cho rằng cuộc điều tra đã cho thấy những điều dơ bẩn. Mauire nói: "Samuelson cần bị ngăn cấm hoạt động liên quan tới bóng đá Anh ngay lập tức. Các CLB Anh có một vị trí đặc biệt trong trái tim người hâm mộ, là một phần của lịch sử, di sản của cộng động. Vì thế các CLB cần được bảo vệ".
Al Jazeera đã liên lạc với tất cả những người liên quan đến cuộc điều tra này.
Các luật sư của Christopher Samuelson nói rằng ông chưa hề nghe thấy thông tin ông X có tiền án về tội rửa tiền và hối lộ. Nếu Samuelson biết về bất kỳ tội phạm nào, ông sẽ kết thúc các cuộc thảo luận ngay lập tức.
Keith Hunter từ chối thảo luận về cuộc điều tra của Al Jazeera, nhưng ông phản đối phần lớn thông tin trong đó. Hunter nói rằng ông nghỉ công việc cảnh sát với một hồ sơ mẫu mực. Công ty của Animus cũng bác bỏ mọi cáo buộc về hành vi sai trái của họ.
Mel Morris và Derby County không phản hồi về những vấn đề liên quan đến luật Công bằng Tài chính đã xuất hiện trong cuộc điều tra. Họ nói rằng sẽ chỉ bán CLB cho một người được giám sát. Và họ đã không hề liên lạc một cách chính thức với Samuelson trong thời gian dài qua.
Các luật sư của Abramovich nói rằng ông chưa từng có quan hệ cá nhân với Samuelson, và chưa bao giờ nhận được lời khuyên về việc mua một CLB bóng đá.
Người phát ngôn của Mikhail Khodorkovsky phủ nhận việc Samuelson khuyên ông mua công ty Yukos, và nói rằng "rất có thể" ông ấy chưa bao giờ gặp Samuelson.
Christian Hook và công ty luật Gunnercooke cho biết họ luôn tuân thủ nghiêm ngặt mọi quy định và nghĩa vụ pháp lý, và cuộc điều tra của Al Jazeera không đưa ra được bằng chứng nào chống lại điều đó.
Andrew Obolensky nói rằng ông không phải là đối tác của Samuelson và chưa bao giờ giao dịch với bất kỳ ai có lý lịch như ông X.
Tony và Denise Kay, Andreas Pittadjis, Christakis Giovani, Antonis Antoniou và Demetris Syllouris phủ nhận mọi hành vi sai trái.
Tony Xia hiện ngồi tù ở Trung Quốc để chờ cảnh sát điều tra. Anh phủ nhận mọi cáo buộc.
Xuân Bình (theo Al Jazeera)
