Ngày 20/5, 10 bị cáo trong đường dây "logo xe vua" - bảo kê xe quá tải ở TP HCM và các tỉnh lân cận (bị triệt phá năm 2015), bị TAND TP HCM đưa ra xét xử sơ thẩm lần hai.
Trong đó, Nguyễn Văn Thới, 46 tuổi; Lê Thị Cẩm Vân, 40 tuổi, và 7 đồng phạm bị cáo buộc tội Đưa hối lộ. Nguyễn Cảnh Chân, 49 tuổi, cán bộ CSGT duy nhất (thuộc Đội 1 Phòng CSGT tỉnh Đồng Nai) bị truy tố về tội Môi giới hối lộ.
Tòa triệu tập 83 người (phần lớn là thanh tra, CSGT TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương) với tư cách có quyền, nghĩa vụ liên quan để phục vụ việc xét xử, song chỉ 3 người có mặt. Những người khác xin vắng mặt với nhiều lý do, giữ nguyên lời khai trong quá trình điều tra.
Trước đó, xử phúc thẩm lần đầu hồi tháng 10/2019, TAND Cấp cao tại TP HCM xác định vụ án có dấu hiệu "bỏ lọt tội phạm", 80 CSGT và cán bộ thanh tra giao thông này "không thể không liên can". Từ đó tòa hủy án sơ thẩm để điều tra bổ sung.
Các bị cáo Thới, Thái, Chân tại tòa hôm nay. Ảnh: Hương Thảo
Theo cáo trạng mới nhất, năm 2014-2015, sau khi "bắt tay" với các CSGT, Thanh tra giao thông, Thới và Trần Quốc Thái (51 tuổi) in logo số 68 và Garage Thành Đô; Vân in logo Xe chở hàng bán cho các tài xế, chủ xe dán ở kính trước. Đây là ký hiệu để CSGT không dừng xe kiểm tra tải trọng. Giá mỗi logo là 2,5-3 triệu đồng mỗi tháng
Thới và đồng phạm đã thu được gần 23 tỷ đồng. Trong đó, Thới và Thái dùng khoảng 5 tỷ để đưa hối lộ 79 lần (mỗi lần ít nhất 9 triệu và nhiều nhất 150 triệu đồng cho CSGT, thanh tra giao thông); 17,8 tỷ dùng để nộp phạt cho các xe bị xử lý, chi phí thuê người cảnh giới CSGT và hưởng lợi 1,3 tỷ đồng.
Trùm "logo xe vua" này khai hai lần đưa cho Nguyễn Cảnh Chân 1,2 tỷ đồng. Chân đưa cho Võ Thanh Sơn (Đội trưởng Đội 1 Phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Nai) hơn 650 triệu đồng và ông Đỗ Hữu Tuyến (Phó phòng CSGT Công an tỉnh Đồng Nai) 300 triệu đồng, còn lại sử dụng cá nhân. Tuy nhiên, ông Sơn đã chết, ông Tuyến không thừa nhận nên Chân phải chịu trách nhiệm với toàn bộ số tiền đã nhận của Thới.
Vân bán logo được gần 8 tỷ đồng, đưa hối lộ hết 630 triệu đồng, thu lợi bất chính gần 1,6 tỷ đồng, số còn lại nộp phạt cho những tài xế bị xử lý.
Kết quả xác minh đối với 78 CSGT và cán bộ thanh tra giao thông (một người đã chết, một người đang bị truy nã vì lừa đảo chiếm đoạt tài sản) cho thấy, lời khai của Thới, Vân và đồng phạm phù hợp với nhau về các khoản tiền đưa hối lộ, phù hợp với tài liệu sổ sách ghi lại tiền đưa hối lộ. Số điện thoại một số CSGT, thanh tra giao thông theo cung cấp của các bị cáo trùng với số cơ quan điều tra xác minh, thu thập tại đơn vị của những người này.
Tuy nhiên, cơ quan điều tra đã làm việc với 60 CSGT, trong đó chỉ 7 người thừa nhận biết Thới hoặc Vân. Quá trình nhận dạng qua ảnh, Thái nhận ra ba người do nhiều lần gặp và đưa tiền trực tiếp; còn Vân chỉ ra 6 CSGT. Tuy nhiên, kết quả làm việc và đối chất, tất cả 60 CSGT đều khẳng định không nhận tiền của các bị cáo.
Trong nhóm 18 cán bộ thanh tra giao thông chỉ hai người thừa nhận biết Thới và Vân, song phủ nhận việc nhận tiền bảo kê.
Từ đó, cơ quan điều tra cho rằng những lời khai và tài liệu của Thới, Vân và đồng phạm về việc hối lộ CSGT và thanh tra giao thông "chỉ là một phía, không có chứng cứ vật chất và không có tài liệu khác chứng minh". Vì vậy, cơ quan điều tra chưa đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự về hành vi nhận hối lộ của 80 CSGT, thanh tra giao thông này. VKSND Tối cao khi ban hành cáo trạng cũng đồng quan điểm.
Tại tòa hôm nay, Thới, Vân và đồng phạm giữ nguyên lời khai như trước về việc chi hàng tỷ đồng cho nhiều CSGT và thanh tra giao thông để được bảo kê. Nhằm làm rõ lời khai này, HĐXX đã cho các bị cáo đối chất với một CSGT và thanh tra (có quyền, nghĩa vụ liên quan). Tuy nhiên, Thới và Vân cho rằng đây không phải là người đã nhận tiền của mình, còn hai người kia khai "không biết các bị cáo".
Về việc này, chủ tọa Phạm Lương Toản nói HĐXX sẽ kiểm tra và đánh giá lời khai của những người vắng mặt, đưa ra phán quyết trong phần tuyên án.
Phiên tòa đang tiếp tục với phần tranh luận.
Hồi năm 2018, TAND TP HCM xử sơ thẩm lần đầu tuyên phạt Thới 14 năm tù, Vân 9 năm và Thái 10 năm về tội Đưa hối lộ. Chân nhận 8 năm tù về tội Môi giới hối lộ. 6 bị cáo khác bị phạt từ một năm 6 tháng 23 ngày tù (bằng thời hạn tạm giam) đến 4 năm tù.
Chấp nhận mức án, các bị cáo Thới, Thái và Chân không kháng cáo. Bị cáo Vân và 6 đồng phạm khác xin giảm nhẹ hình phạt.
Hương Thảo