Vì đâu Man Utd sa sút

Ngay khi Man Utd và Chelsea hoàn thành mục tiêu vào top 4 Ngoại hạng Anh mùa 2019-2020, cựu hậu vệ Gary Neville đã nhắc khéo: "Điều họ cần làm bây giờ là đừng nghĩ rằng mọi thứ đang ổn. Trừ phi cải thiện sức mạnh thêm từ 10 đến 15%, bằng không cả hai sẽ mắc sai lầm lớn khi tự huyễn hoặc về việc bắt kịp Man City và Liverpool. Ole Gunnar Solskjaer cần chi tiền, nhưng không phải theo cách bạt mạng. Ông ấy cần một cầu thủ chạy cánh phải, cần có thêm thách thức ở vị trí trung vệ, một hậu vệ trái và dĩ nhiên là một thủ môn chắc chắn hơn. Lúc giao thời này, Man Utd rất cần một thủ lĩnh ở hàng thủ, giống như cách Virgil Van Dijk đã làm ở Liverpool".

Rốt cuộc, chỉ Chelsea làm đúng theo những lời tư vấn của cựu đội trưởng Man Utd. Họ sốt sắng mang về một tiền đạo mũi nhọn (Timo Werner), một hậu vệ trái (Ben Chilwell), một tiền vệ cánh phải (Kai Havertz), một thủ môn (Edouard Mendy) và một trung vệ hàng đầu (Thiago Silva). Còn Man Utd? Họ sớm an phận với một tiền vệ trung tâm Donny Van De Beek - vị trí, theo Neville, không cần cải thiện. Mãi đến ngày cuối kỳ chuyển nhượng hè 2020, chủ sân Old Trafford mới cuống cuồng mua sắm, nhưng chỉ khỏa lấp được thiếu hụt bên hành lang trái (Alex Telles). Facundo Pellistri, có tiềm năng, nhưng chưa chắc hòa nhập sớm và chiếm được suất thi đấu thường xuyên bên cánh phải. Trong khi tuyến được Neville mong mỏi cải thiện nhất - trung vệ, Man Utd vẫn phải xoay vòng giữa Harry Maguire, Victor Lindelof và Eric Bailly.

Đúng ba tháng sau khi mùa 2019-2020 khép lại, lời "tiên tri" của Neville ứng nghiệm. Man Utd lọt lưới 13 bàn sau sáu vòng, trung bình 2,17 bàn một trận - cao thứ nhì Ngoại hạng Anh, chỉ sau West Brom (2,29 bàn thua một trận). Màn trình diễn trận ra quân Ngoại hạng Anh, thua Crystal Palace 1-3, được Sky Sports mô tả là "thảm họa". Maguire, Lindelof liên tục "hít khói" Wilfried Zaha và Jordan Ayew. Đội quân của Roy Hodgson chỉ có một bài duy nhất: đưa bóng ra cánh cho bộ đôi tiền đạo khai thác điểm yếu tốc độ của cặp trung vệ chủ nhà, nhưng Solskjaer không tài nào hóa giải.

Bất chấp thành tích giữ sạch lưới chín trong chuỗi 14 trận bất bại ở Ngoại hạng Anh mùa trước, hàng phòng ngự hiện tại của Man Utd khó gánh vác được tham vọng trở lại vị thế hàng đầu của CLB. Neville ca thán: "Chúng ta có thể nói cả ngày về Jadon Sancho, về những mục tiêu Man Utd theo đuổi, nhưng trước hết, họ cần ngay một trung vệ biết cách một chọi một. Bằng không, hãy thôi lảm nhảm về giấc mơ vô địch. Không bao giờ Man Utd có thể chạm tới danh hiệu bằng cặp trung vệ đó (Maguire - Lindelof)".

Tâm huyết của Neville có vẻ đã được Solskjaer nghe thấu. Ở trận đầu tiên gặp một đối thủ trong "Big Six" - Tottenham vòng 4, nhà cầm quân người Na Uy xếp Maguire đá cặp Bailly, cầu thủ giàu tốc độ hơn Lindelof. Nhưng mọi chuyện thậm chí còn tồi tệ hơn. Man Utd thua 1-6, đậm nhất trong kỷ nguyên Ngoại hạng Anh. Cực chẳng đã, Solskjaer quay về cặp Maguire - Lindelof, và lần lượt hạ Newcastle, hòa Chelsea rồi vùi dập Leipzig. Mọi chuyện có vẻ đã vào guồng? Thực tế là không. Arsenal giáng một đòn mạnh vào hy vọng sử dụng Maguire - Lindelof của Solskjaer bằng cách kéo sập Old Trafford sau 14 năm.

Trong lúc chưa hết bàng hoàng vì cặp trung vệ tốt nhất bị đánh gục, ông thầy 47 tuổi điền tên Axel Tuanzebe đá chính khi làm khách của Istanbul Basaksehir, nhưng vận thua vẫn cứ đeo bám. Man Utd thua trận đầu tiên tại Champions League mùa này, nhưng hình ảnh đáng buồn nhất không phải những bàn thua mà là việc cả bốn hậu vệ áo đỏ xuất hiện trong một phần ba sân cuối cùng của Istanbul. Maguire vẫn đá chính, nhưng có vẻ trung vệ người Anh không biết cách chỉ đạo đồng đội nên đứng ở đâu để đảm bảo nhiệm vụ phòng ngự.

Hai tháng kể từ khi mùa giải mới bắt đầu, Solskjaer vẫn trăn trở về việc ai sẽ che chắn cho khung thành của David De Gea.

Thất bại ba trong bốn trận sân nhà ở Ngoại hạng Anh không chỉ có lỗi của riêng hàng phòng ngự Man Utd. Tuần trước, trên Sky Sports, một cựu đội trưởng Man Utd khác - Roy Keane phàn nàn sau trận thua Arsenal: "Họ quá thiếu chất lượng và một đầu tàu kéo cả tập thể. Còn một chặng đường dài để CLB trở lại thời vàng son".

Roy Keane đến Manchester sau khi đội bóng vừa vô địch nước Anh, và đã là một thế lực tại xứ sương mù. Tuy nhiên, cựu tiền vệ người Ireland vẫn là chứng nhân của nhiều cuộc chuyển giao thế hệ, từ lứa Paul Ince, Bryan Robson, Steve Bruce sang David Beckham, Paul Scholes, anh em nhà Neville, sau đó tới lứa Cristiano Ronaldo, Wayne Rooney. Trong những giai đoạn ấy, "Quỷ đỏ" từng để nhiều ngôi sao ra đi nhưng duy trì được sức mạnh nhờ đội ngũ thuộc hàng công thần luôn ở lại dìu dắt đàn em. Chính Keane đã khiến Ronaldo và Rooney chăm chỉ tập luyện những ngày đầu tới sân tập Carrington, cơ sở để trở thành ngôi sao sau này.

Nhưng Man Utd của hiện tại thiếu những con người như vậy. Những cầu thủ ở lâu nhất, là Jesse Lingard, Phil Jones thậm chí còn không được đăng ký thi đấu. De Gea từng là ngôi sao hàng đầu, nhưng đôi ba lần để lại dấu hỏi về lòng trung thành. Nhóm được coi là bộ khung bây giờ, như Maguire, Bruno Fernandes mới đến, trong khi Marcus Rashford vẫn được xếp vào hàng cầu thủ trẻ.

Chính việc thiếu một tiếng nói trọng lượng trong phòng thay đồ dẫn đến hệ lụy là Solskjaer không thể xếp hai tiền vệ sáng tạo hàng đầu Ngoại hạng Anh là Bruno Fernandes và Paul Pogba đá cùng nhau. Một người là cầu thủ nhiều ảnh hưởng nhất, còn người kia là hợp đồng kỷ lục của Man Utd. Trên lý thuyết, đây là sự kết hợp ăn ý, nhưng thực tế lại trái ngược. Họ liên tục giẫm chân nhau nếu cùng có mặt trên sân, thậm chí khiến tuyến giữa của "Quỷ đỏ" mất cân bằng.

Chính Solskjaer cũng ngầm thừa nhận việc ấy, khi thường sử dụng cả Scott McTominay lẫn Fred ở vị trí thu hồi bóng. Chuỗi trận ấn tượng cuối mùa trước, hay chiến thắng Leipzig 5-0 đầu mùa này chỉ đến khi một trong Bruno hoặc Pogba dự bị. Van De Beek, được mua về vốn để tăng động lực cho Bruno và Pogba thi đấu, trở thành người thừa. Khi một trong hai ưu tiên xếp trên anh còn dự bị, tiền vệ người Hà Lan sẽ phải hài lòng với những giải đấu cup.

Thời Alex Ferguson, Man Utd có thói quen lấy công bù thủ. Giai đoạn đầu thập niên 2010, khi chủ sân Old Trafford không thể đưa về một tiền vệ đẳng cấp để san sẻ công việc tuyến giữa với Michael Carrick, cựu HLV người Scotland đi... mua thêm tiền đạo để ghi bàn. Hè 2012 là ví dụ điển hình. Sau khi gặp bế tắc trong việc mua Wesley Sneijder, Luka Modric, "Quỷ đỏ" cuỗm Robin Van Persie từ Arsenal. Thương vụ tưởng như bất hợp lý này lại giúp đội bóng thành Manchester thăng hoa và có lần thứ 20 vô địch nước Anh.

Khác với thầy cũ, trong tay Solskjaer lúc này có ít lựa chọn tấn công thực sự chất lượng. Đó là lý do cựu HLV Molde rất thèm khát Jadon Sancho, dù giá của cầu thủ chạy cánh hơn 100 triệu USD. Nhờ tiềm lực tài chính mạnh mẽ, Man Utd nằm trong số ít các CLB sẵn sàng chi đậm trên thị trường chuyển nhượng sau Covid-19, và đã tiến rất gần tới ngôi sao của Borussia Dortmund. Chính Solskjaer cũng hơn một lần bóng gió, rằng đội của ông có thể "khai thác" điểm này để chiêu mộ Sancho với giá hợp lý.

Tuy nhiên, Dortmund không phải tay mơ chuyển nhượng. Họ không hạ giá bán Sancho, ở mức khoảng 140 triệu USD - gấp rưỡi so với đề nghị từ Old Trafford (khoảng 95 triệu USD). Thất bại trong thương vụ ưu tiên số một khiến Man Utd bị ám ảnh và trở nên do dự trên thị trường chuyển nhượng. Họ có Van De Beek từ cuối tháng 8/2020, nhưng một tháng sau đấy án binh bất động. Solskjaer kiên trì với phương châm chỉ mua đúng cầu thủ mình cần, để rồi những phương án dự phòng thay Sancho sớm bị gạt bỏ.

Man Utd giờ không còn là bến đỗ trong mơ của các cầu thủ. Điều ấy hiện rõ khi đặt thương vụ Sancho bên cạnh Thiago Alcantara và Gareth Bale. Từ đầu kỳ chuyển nhượng, ai cũng biết Liverpool và Tottenham sẽ theo đuổi hai ngôi sao này. Họ cũng từng rơi vào ngõ cụt trên bàn đàm phán, khi không thể ngã giá với Bayern Munich và Real Madrid, nhưng vẫn kiên trì và thành công. Dường như suất dự Champions League mùa này chưa phải một lời đảm bảo cho những cầu thủ giàu tham vọng.

Ở giai đoạn hậu Alex Ferguson, Man Utd mới một lần duy nhất có hai năm liền tham dự đấu trường số một châu Âu, vào mùa 2017-2018 và 2018-2019, còn lại cứ cách một năm, họ mới dự Champions League một lần. Các đời HLV và cầu thủ mất thói quen chia sức và tính toán hợp lý cho cả hai đấu trường, dẫn đến những tình cảnh như mùa này. Họ toàn thắng hai trận đầu tiên ở vòng bảng Champions League, trước PSG và Leipzig, nhưng lại chôn chân tận thứ 15 ở Ngoại hạng Anh và có khởi đầu tệ hại nhất suốt nửa thế kỷ.

Những vấn đề bây giờ còn tồi tệ hơn so với năm ngoái. Sáu trận đầu mùa trước, thầy trò Solskjaer kiếm tám điểm, hơn một so với mùa này. Họ thắng hai đối thủ mạnh là Chelsea và Leicester City, sau đó cầm hòa Liverpool. Còn bây giờ, họ chỉ hòa Chelsea, và thua cả Tottenham lẫn Arsenal.

Việc đá ít hơn các đối thủ Ngoại hạng Anh một vòng cũng khiến Man Utd thêm áp lực vì luôn phải ở thế bám đuổi. Đó cũng là tình cảnh của Man City và Wolves hồi tháng 9, những đội cùng được Ban tổ chức Ngoại hạng Anh lùi ngày ra quân như "Quỷ đỏ", nhưng họ có vẻ đã thoát khỏi vòng sa sút, khi cùng thắng hai trong ba vòng gần nhất. Ngược lại, CLB 20 lần vô địch nước Anh vẫn giữ nguyên sự uể oải như hôm thua Crystal Palace, 34 ngày sau khi bị Sevilla loại ở bán kết Europa League.

Cú nước rút ngoạn mục ở giai đoạn hai mùa trước, với điểm nhấn là sự xuất hiện của Bruno Fernandes, giúp Solskjaer có mùa giải trọn vẹn đầu tiên thành công. Đó có lẽ cũng là mong mỏi của ông thầy người Na Uy trong những tháng tới, trong bối cảnh động lực thi đấu và sự tự tin của học trò ngày càng giảm sút.

Thắng Nguyễn (theo Sky Sports)

• Paul Ince: 'Pogba là rắc rối của Man Utd'