"Đó là tiếng gầm không ngớt như một chiếc Boeing 747 tăng tốc với những tiếng nổ đinh tai bắn tung nhiều quả bom dung nham nặng 45 kg lên cao 30 m trên không trung", ông Mark Clawson, 63 tuổi, nói về vết nứt mở ra ngày 13/5 tại núi lửa Kilauea ở Hawaii, theo Reuters.
Nhìn từ trực thăng, vết nứt thứ 17 có chiều dài khoảng 300 m và là một trong những vết nứt lớn nhất trên Kilauea kể từ khi ngọn núi lửa bắt đầu phun trào hôm 3/5, đe dọa những ngôi nhà gần đó và buộc chính quyền phải phát lệnh sơ tán mới.
Gần hơn về phía đỉnh núi, những người dân ở Leilani Estates có thể nghe thấy tiếng nổ, sau đó là hơi nóng bốc lên từ các vết nứt, một ngôi nhà đã bị phá hủy hoàn toàn. Khoảng 1.500 người sống tại khu vực này đã phải sơ tán để đảm bảo an toàn.
Chỉ vài giờ sau khi khe nứt mở, dung nham đã chất thành đống cao khoảng 12 m và lan ra trong phạm vi 45 m, các khối mắc ma bắn lên không khí tới 45 m. Ở những khu vực có lượng khí thải sulfur dioxide mạnh, thực vật chuyển sang màu nâu và cây cối rụng trụi lá.
Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ cảnh báo các vết nứt có thể phun trào khắp khu vực. Cơ quan Phòng vệ Dân sự hôm 13/5 đã ban bố lệnh sơ tán đối với những người dân sống ở Halekamahina, đồng thời đưa ra cảnh báo về khí thải và nham thạch.
Trong khi đó, các vết nứt khác tiếp tục thổi hơi nóng và khói vào những ngôi nhà ở phía đông của Đảo Lớn, hòn đảo lớn nhất của quần đảo Hawaii. Khoảng 37 ngôi nhà đã bị phá hủy và gần 2.000 người được lệnh sơ tán trong 10 ngày qua.
Vệ binh Quốc gia Hawaii cảnh báo mọi người ở khu vực ven biển Lower Puna cũng nên chuẩn bị sơ tán, nói rằng bất cứ ai ở lại đều không có cơ hội sống sót. Lệnh sơ tán chưa được ban bố ở khu vực này nhưng vẫn có thể được áp dụng trong trường hợp đường cao tốc địa phương bị cắt.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 11/5 đã ban bố tình trạng thảm họa ở Hawaii, yêu cầu các cơ quan liên bang hỗ trợ phục hồi khu vực này sau động đất và núi lửa. Chi phí bảo vệ người dân trong 30 ngày tới ước tính vượt quá 2,9 triệu USD.
Kilauea là một trong những núi lửa hoạt động mạnh nhất trên thế giới và thường xuyên phun trào suốt 35 năm qua. Các vụ phun trào bắt đầu khi vết nứt ở khu vực mở rộng, phá hủy 35 công trình, trong đó có 25 ngôi nhà và gây nguy hiểm cho hàng trăm công trình khác.
Huyền Lê