Vết rách ở vây cá mập trắng Crescent năm 2017 đã lành lại vào năm 2022. Ảnh: Tổ chức Bảo tồn Cá mập trắng Đại Tây Dương
Tổ chức Bảo tồn Cá mập trắng Đại Tây Dương đăng lên mạng xã hội Twitter những bức ảnh cho thấy khả năng tự phục hồi đáng kinh ngạc của cá mập trắng, Newsweek hôm 13/2 đưa tin. Trong ảnh chụp năm 2017, cá mập trắng Crescent mang những vết thương nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong ảnh chụp năm 2022, vây lưng đã tự lành lại với dấu vết như khóa kéo.
"Giới nghiên cứu đã nhiều lần quan sát được tốc độ chữa lành nhanh chóng với vết thương nặng ở một số loài cá mập", Mahmood Shivji, nhà nghiên cứu cá mập tại Đại học Nova Southeastern (Mỹ), đồng thời là giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Cá mập của tổ chức Save Our Seas, cho biết.
"Thế giới đã ghi nhận hơn 500 loài cá mập và đa số chưa được nghiên cứu về khả năng chữa lành vết thương. Tuy nhiên, người ta cho rằng đặc tính đáng chú ý này phổ biến ở cá mập và cá đuối - họ hàng gần của chúng ", Shivji bổ sung.
Các chuyên gia vẫn chưa hiểu hết về cơ chế sinh học dẫn đến khả năng tự phục hồi ấn tượng. Năm 2019, Shivji cùng đồng nghiệp công bố một nghiên cứu di truyền học về khả năng này. "Chúng tôi nhận thấy những thay đổi di truyền có lợi xuất hiện trong chuỗi ADN của một số gene. Một số gene quan trọng trong việc chữa lành vết thương ở người cũng được tăng cường", Shivji cho biết.
Một trong những gene được nhận diện tham gia sản xuất một thành phần quan trọng của quá trình đông máu, và cũng tham gia quá trình chữa lành vết thương ở người. "Những sự thay đổi và tăng cường các gene chữa lành vết thương này có thể là nền tảng cho khả năng phục hồi ấn tượng của cá mập", Shivji nói.
Shivji cho rằng có thể cá mập tiến hóa khả năng phục hồi đáng kinh ngạc như vậy do quá trình giao phối. Trong lúc giao phối, cá mập đực dùng miệng ngoạm con cái để giữ chặt chúng. Hầu hết cá mập có hàm răng sắc nhọn nên cú ngoạm này để lại vết thương đáng kể cho con cái. Cá mập cần nhanh chóng lành vết thương mà không bị nhiễm trùng, do đó chúng phát triển khả năng phục hồi ấn tượng.
"Có những đặc tính sinh học đáng chú ý đã tiến hóa ở động vật mà chúng ta mới chỉ hiểu sơ lược. Nhiều đặc tính trong số đó có thể hữu ích cho tiến bộ y học. Đây là một trong những lý do khiến việc bảo tồn thế giới tự nhiên và sự đa dạng tiến hóa lại quan trọng như vậy", Shivji chia sẻ.
Thu Thảo (Theo Newsweek)