Tại thành phố Muntinlupa, phía nam Manila, gần 900 tù nhân bị dồn vào một nhà tù chỉ có 7 buồng, vốn được xây dựng để giam 41 người. Khi nắng nóng kéo dài, ban giám thị đã phải cho phép 100 tù nhân, chủ yếu là người già, mắc bệnh, ngủ trên sân thượng, nơi được tận dụng làm sân tập trung, sân bóng rổ.
"Đáng ra chúng tôi không làm vậy, nhưng phải thực hiện vì lý do nhân đạo", Ricky Pegalan, quản lý nhà tù Muntinlupa, nói.
Nắng nóng lịch sử đang hoành hành ở Philippines, có hệ thống nhà tù đông đúc thứ 4 thế giới. Khi nền nhiệt đạt gần ngưỡng 50℃ tại nhiều nơi trên toàn quốc, các nhà tù Philippines báo cáo hàng nghìn trường hợp phạm nhân bị mụn nhọt, phát ban, bệnh ngoài da.
Khoảng 2/4 số nhà tù ở quốc đảo này quá tải, một số nơi có số tù nhân đông gấp 20 lần lượng mà nhà tù có thể quản lý, theo dữ liệu chính phủ. Giới chức Philippines đang nỗ lực giảm tình trạng này, vốn bắt nguồn từ chiến dịch chống ma túy hà khắc do cựu tổng Rodrigo Duterte khởi xướng. Trong 6 năm ông Duterte triển khai chiến dịch chống ma túy, số lượng tù nhân ở Philippines tăng 600%.
Tù nhân ngủ trên sân bóng rổ nhà tù thành phố Quezon, tháng 7/2020. Ảnh: AFP
Tình hình trong các nhà tù Philippines giữa nắng nóng khắc nghiệt được mô tả là "cực đoan". Tòa án Tối cao Philippines gần đây lần đầu nhấn mạnh tác động của biến đổi khí hậu với phạm nhân, yêu cầu giới chức tư pháp làm việc với các nhà tù trên toàn quốc, xác định tình trạng tù nhân bị ảnh hưởng bởi nắng nóng lịch sử.
Tại nhà tù thành phố Manila, không chịu nổi cái nóng ngột ngạt trong buồng giam, hàng trăm tù nhân phải chen chúc ở bất kỳ nơi nào có bóng râm ở ngoài trời. Bên trong buồng giam, nhiệt kế cho thấy nhiệt độ đã chạm mức nguy hiểm.
Hai tuần trước, một vụ ẩu đả nổ ra sau trận bóng rổ đã khiến 7 tù nhân bị thương. Giới chức nhà tù tin rằng nắng nóng cực đoan là một trong những yếu tố khiến phạm nhân nóng nảy và có xu hướng sử dụng bạo lực. Nhiệt độ ngày hôm đó là 47,2℃, cao nhất lịch sử Manila.
Phạm nhân trong nhà tù thành phố Quezon. Ảnh: AFP
Lượng tù nhân Philippines giảm nhẹ dưới thời Tổng thống Ferdinand Marcos Jr., nhưng chưa đáng kể.
Một số nhà tù Philippines đã cải thiện hệ thống thông gió, cho phép tù nhân tắm nhiều hơn. Nhà tù thành phố Manila còn thiết lập giờ uống nước, hoán cải ao cá thành bể bơi. Lino Soriano, quản lý nhà tù, cho biết giải pháp lâu dài là chuyển toàn bộ trại giam đến nơi rộng rãi, thoáng mát hơn.
Một tù nhân giấu tên, bị bắt năm ngoái vì tội ma túy, đứng cạnh bình nước trong khi các tù nhân rót đầy cốc. Giữa tiết trời nắng nóng, anh tình nguyện mang thuốc đến bệnh xá nhà tù, mang thuốc cho các tù nhân lớn tuổi và giúp đỡ những người gục xuống vì sốc nhiệt.
"Giải pháp lâu dài sẽ là chính sách, luật pháp, nếu không các nhà tù chỉ có thể thực hiện các biện pháp tình thế", Raymund Narag, chuyên gia tội phạm học tại Đại học Nam Illinois, Mỹ, nhận định.
Đức Trung (Theo Washington Post)