Cho đến phút 87, tỷ số trên sân Castelao vẫn là 1-0 nghiêng về Mexico, đồng nghĩa với việc Hà Lan đã ở cận kề miệng vực bị loại. Đội đương kim Á quân thế giới khi ấy đang bất lực trước hệ thống phòng ngự Mexico. Họ tỏ ra nghèo nàn về ý tưởng và mệt mỏi dưới thời tiết nóng ẩm khó chịu ở Fortaleza. Hà Lan vào thời điểm ấy không có bất kỳ biểu hiện nào của đội bóng từng đè bẹp Hà Lan ở trận ra quân, hay đĩnh đạc vượt qua Australia rồi Chile ở hai trận tiếp theo.
Nhưng ở thời khắc tuyệt vọng nhất, đột biến lại đến với Hà Lan. Huntelaar đánh đầu chuyền bóng để Sneijder bắt vô-lê cháy lưới Mexico, gỡ hòa 1-1 ở phút 88. Sang phút bù giờ, Robben đột phá vào vòng cấm và bị phạm lỗi, để rồi từ quả phạt đền mà anh kiếm được, Huntelaar thực hiện chính xác, ấn định thắng lợi 2-1 đồng thời khép lại màn ngược dòng khó tin cho ông lớn châu Âu.
Sneijder lóe sáng vào thời điểm anh gây thất vọng nhất, Huntelaar chứng tỏ anh không hổ danh với biệt hiệu "Thợ săn bàn", trong khi Robben tiếp tục khẳng định anh là một trong những ngôi sao sáng nhất từ đầu giải. Tuy nhiên, sẽ là bất công nếu chỉ lấy những dấu ấn cá nhân đó để lý giải cho thắng lợi của Hà Lan, mà bỏ qua vai trò của HLV Louis Van Gaal.
Vào thời điểm Hà Lan khó khăn nhất, Van Gaal quyết định rút Van Persie khỏi sân. Tùy cách nghĩ, quyết định này có thể bị xem là dùng cảm, hoặc liều lĩnh, thậm chí, thiếu sáng suốt. Van Persie đang là tay săn bàn số một và là điểm tựa tinh thần lớn nhất cho cả đội, trong khi người vào thay anh - Huntelaar - chưa ra sân phút nào suốt ba trận trước đó. Nhưng sự dũng cảm, hoặc liều lĩnh ấy của Van Gaal đã được đền đáp một cách xứng đáng. Huntelaar trở thành cứu tinh của Hà Lan khi lần lượt ghi dấu ấn cá nhân trong hai bàn thắng.
Bên cạnh việc đưa Huntelaar vào thay Van Persie, Van Gaal hôm qua cũng cho thấy độ nhạy cảm và khả năng đọc, bắt kịp diễn biến trận đấu để thực hiện những thay đổi phù hợp. Hà Lan xuất phát với sơ đồ quen thuộc từ đầu giải 5-3-2, nhưng sau khi bị dẫn bàn, Van Gaal cho đội chuyển sang 4-3-3, rồi tiếp tục thay đổi, đá 4-4-2 với Kuyt được đẩy lên chơi cạnh Huntelaar, giảm sử dụng các pha đánh biên để tăng cường chơi bóng dài trong khoảng 15 phút cuối trận.
"Louis có lẽ là HLV giỏi nhất thế giới hiện tại về chiến thuật", tuyển thủ kỳ cựu Dirk Kuyt thốt lên khi được hỏi về vai trò của ông thầy trong trận thắng Mexico. "Trước trận đấu, Louis bảo chúng tôi rằng đội sẽ đổi hệ thống thi đấu, nếu bị dẫn bàn. Ông ấy đã làm như thế và những thay đổi đã phát huy tác dụng".
Chính Kuyt là một ví dụ khác cho những thay đổi liên tục và kịp thời mà Van Gaal thực hiện nhằm giúp Hà Lan theo kịp diễn biến trận đấu. Cầu thủ 33 tuổi sở trường đá tiền đạo cánh trái này thoạt đầu xuất phát ở vị trí hậu vệ trái lạ lẫm, trước khi chuyển sang trấn giữ hành lang đối diện và kết thúc trận đấu trong vai trò tiền đạo bên cạnh Huntelaar. "Dù đội đá theo hệ thống nào, các cầu thủ chúng tôi đều biết chính xác những gì mình cần làm", Kuyt nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Van Gaal, trong phát biểu sau trận, đã từ chối nói về vai trò của cá nhân ông và chỉ dành những lời khen ngợi cho các học trò: "Các cầu thủ luôn chơi bóng với niềm tin và quyết tâm cao độ trong suốt trận đấu. Độ ẩm cao là một bất lợi lớn, nhưng các cầu thủ của tôi vẫn chơi khỏe hơn Mexico cho đến những phút cuối cùng. Họ không chỉ thi đấu với niềm tin mãnh liệt, mà còn chuẩn bị tuyệt vời về mặt thể lực để chơi một trận cầu như thế này. Điều đó giúp họ tự tin hơn để lao lên phía trước".
Phương Minh