Lễ khởi công xây dựng hai lò phản ứng hạt nhân sử dụng công nghệ và nhiên liệu của Mỹ diễn ra nhà máy điện hạt nhân Khmelnytskyi, tỉnh Khmelnytskyi ngày 11/4. Công nhân nhà máy đã đổ một m3 bê tông tượng trưng cho hai lò phản ứng. Dự án nhằm tăng cường an ninh năng lượng của Ukraine và giảm phụ thuộc vào công nghệ hạt nhân của Nga.
Quan khách có mặt trong lễ khởi công có lãnh đạo cơ quan vận hành hạt nhân quốc gia Ukraine (Energoatom) Petro Kotin, Bộ trưởng Năng lượng Ukraine German Galushchenko, Đại sứ Mỹ tại Ukraine Bridget Brink và Patrick Fragman, giám đốc điều hành công ty năng lượng hạt nhân Mỹ Westinghouse.
Energoatom yêu cầu báo chí đưa tin lễ khởi công vào 13/4 do e ngại Nga tập kích. Ông Galushchenko gọi kế hoạch xây dựng Khmelnytskyi là dự án hiện đại hóa quan trọng nhất của Ukraine kể từ Thế chiến II.
Khoảng một nửa lượng điện ở Ukraine là điện hạt nhân. Tất cả các lò phản ứng đang hoạt động của Ukraine đều do Liên Xô thiết kế nhưng bắt đầu chuyển sang sử dụng nhiên liệu của Mỹ.
Nhà máy điện Khmelnytskyi đã có sẵn hai lò phản ứng đang hoạt động. Lò phản ứng 3 và 4 đã được xây dựng một phần theo thiết kế của Liên Xô.
Lễ khởi công nhằm xây dựng lò phản ứng số 5 và 6 áp dụng công nghệ AP1000 của Westinghouse. Mỗi tổ máy sẽ đạt công suất trên 1.100 MW và theo Fragman, đây sẽ là "lò phản ứng hạt nhân tiên tiến nhất thế giới".
Khi cả 6 lò phản ứng cùng hoạt động, Khmelnytskyi sẽ trở thành nhà máy lớn nhất châu Âu, vượt qua Zaporizhzhia, theo ông Kotin. Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất Ukraine nằm ở phía nam đất nước, hiện do Nga kiểm soát.
Energoatom và Westinghouse không tiết lộ thời điểm các lò phản ứng đi vào hoạt động. Energoatom cho hay xây dựng một tổ máy phản ứng thời bình cần 5 năm và chi phí ước tính trên 5 tỷ USD.
Fragman cho biết tổ máy đầu tiên sẽ được tăng tốc xây dựng vì Ukraine đã đồng ý mua thiết bị lắp sẵn. Ngân hàng Exim Bank của Mỹ sẽ tài trợ một phần cho dự án. Tỉnh Khmelnytskyi là mục tiêu tấn công thường xuyên của Nga vì ở đây có căn cứ không quân lớn.
Hồng Hạnh (Theo AFP)