"Để hiểu lý do chúng tôi cần F-16, hãy nhìn lại những gì diễn ra trong 24 giờ qua, khi Ukraine bị tập kích bằng máy bay không người lái (UAV)", Yuriy Sak, cố vấn Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, nói trong cuộc phỏng vấn ngày 28/2. "Lực lượng phòng không chúng tôi chỉ có thể bắn hạ được 11 trên 14 UAV đối phương".
Theo ông Sak, Ukraine hiểu rất rõ F-16 là mẫu tiêm kích phức tạp, cần đào tạo nhân sự vận hành và mỗi phi công cần đội kỹ thuật 25-30 người phục vụ, nhưng lưới phòng không sẽ không hoàn thiện nếu thiếu F-16.
"Để đảm bảo những vụ tập kích như vậy bị đẩy lùi, tiêm kích F-16 là không thể thiếu với hệ thống phòng không của chúng tôi", ông nói.
Ông nhắc lại rằng phương Tây từng nhiều lần miễn cưỡng cung cấp cho Ukraine một số loại khí tài như pháo phản lực HIMARS, tên lửa Patriot, xe tăng chủ lực, nhưng Kiev "cuối cùng cũng sẽ nhận được chúng". "Do đó, chúng tôi yêu cầu hãy làm điều này càng sớm càng tốt", ông Sak nói.
Tiêm kích F-16 của không quân Mỹ tại căn cứ Miramar, bang California tháng 8/2022. Ảnh: USAF.
Cố vấn Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine đưa ra bình luận sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tái khẳng định nước này không chuyển tiêm kích F-16 trong thời điểm hiện tại.
"Bây giờ ông ấy chưa cần F-16", ông Biden cho biết khi được hỏi về thông tin Tổng thống Volodymyr Zelensky đề nghị Mỹ chuyển tiêm kích. "Quân đội Mỹ hiện nay không có cơ sở nào để cung cấp F-16".
Các thành viên hàng đầu của NATO cũng từ chối cung cấp tiêm kích với lý do chúng quá phức tạp để lực lượng Ukraine nhanh chóng làm chủ và bảo dưỡng khí tài, cũng như lo ngại quyết định này có thể khiến Nga leo thang xung đột.
Chuyên gia Justin Bronk tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI) cảnh báo dù tiêm kích phương Tây có thể mang đến năng lực lớn hơn cho Ukraine, lưới phòng không của Nga sẽ buộc chúng phải bay thấp khi yểm trợ mặt đất và hạn chế hiệu quả tác chiến.
Nga và Ukraine đều không kiểm soát bầu trời, do đó vai trò của không quân ít nổi bật trong cuộc xung đột vốn được định hình chủ yếu bằng pháo binh. Các tổ hợp phòng không S-300 từ thời Liên Xô của Ukraine cùng hệ thống tên lửa do phương Tây viện trợ từng ngăn tiêm kích Nga tiến sâu vào không phận nước này.
Nguyễn Tiến (Theo ABC News)