Theo nội dung vụ án, ngày 9/5/2014, Chủ tịch UBND TP HCM ra quyết định xử phạt 15 triệu đồng trong lĩnh vực thương mại đối với ông Phạm Duy Hiếu (Giám đốc Công ty TNHH Vàng bạc đá quý Phương Anh) vì kinh doanh hàng hóa nhập lậu, phạt bổ sung bằng việc tịch thu 10 thỏi vàng (tổng trọng lượng 10 kg).
Động thái này được đưa ra do trước đó Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về Kinh tế và Chức vụ Công an TP HCM xác định số vàng này là kinh doanh nhập lậu "vì không phải do Việt Nam sản xuất".
Ông Hiếu không đồng ý quyết định xử phạt của Chủ tịch UBND TP HCM, cho rằng hình thức xử phạt không chính xác, không có căn cứ, nên khởi kiện.
Theo ông Hiếu, 10 thỏi vàng trên không phải là của công ty đang kinh doanh, mà là tài sản riêng của gia đình. Vợ chồng ông được mẹ vợ cho làm của hồi môn từ khi kết hôn năm 2008. Đây là tài sản cá nhân nên vợ chồng ông có quyền cất giữ. Hơn nữa, số vàng này chưa được mua bán trao đổi thì chưa đủ cơ sở xử phạt ông về hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu.
Ngoài ra, nguyên đơn còn cho rằng, khi lập biên bản vi phạm hành chính công an thu giữ của vợ chồng ông 13.800 USD nhưng trong quyết định của UBND TP HCM không đưa ra hướng xử lý, trả lại cho vợ chồng ông. Số ngoại tệ này không phải là tang vật vi phạm hành chính bởi đây là tiền vợ chồng ông dành dụm cất giữ trong tủ quần áo. Việc cơ quan chức năng thu giữ số ngoại tệ là vi phạm pháp luật.
Từ đó, Giám đốc công ty vàng bạc đá quý Phương Anh yêu cầu TAND TP HCM hủy quyết định xử phạt hành chính của Chủ tịch UBND TP HCM, buộc cơ quan này trả lại số vàng đang thu giữ; đồng thời phải ra quyết định trả lại số ngoại tệ cho vợ chồng ông.
Hồi đầu năm 2016, TAND TP HCM xử sơ thẩm, không chấp nhận yêu cầu của ông Hiếu. Theo HĐXX, kết luận giám định cho thấy số vàng bị tịch thu không phải do Việt Nam sản xuất nên quyết định xử phạt hành chính về kinh doanh trái phép của Chủ tịch UBND TP HCM đối với công ty của ông Hiếu là có căn cứ.
Không chấp nhận bản án, ông Hiếu kháng cáo.
Tháng 11/2016, TAND Cấp cao tại TP HCM xử phúc thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Hiếu, tuyên hủy quyết định xử phạt hành chính của Chủ tịch UBND TP HCM, buộc cơ quan này phải trả lại số vàng cho ông Hiếu. Theo quy định, bản án này có hiệu lực thi hành ngay lập tức.
Tuy nhiên, UBND TP HCM sau đó gửi đơn đến Viện trưởng VKSND Tối cao, đề nghị xem xét lại bản án phúc thẩm theo thủ tục giám đốc thẩm, theo hướng công nhận bản án sơ thẩm của TAND TP HCM đầu năm 2016 (tức là tuyên ông Hiếu thua kiện).
Quá trình xem xét, hồi đầu năm 2018, VKSND Tối cao đã yêu cầu UBND TP HCM sửa đổi và bổ sung đơn.
Như vậy, sau 16 tháng bản án phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP HCM có hiệu lực, UBND TP HCM vẫn chưa trả lại 10 kg vàng cho người thắng kiện.
Hải Duyên