Về mặt giải phẫu bệnh, u mỡ thường gọn, đơn độc, có vỏ bọc rõ, không xâm lấn ra các tổ chức xung quanh, hay gặp ở đoạn cuối hồi tràng. U nghèo mạch máu, phát triển từ tổ chức mô dưới niêm mạc, có xu hướng phát triển về lòng ruột và gây loét niêm mạc ở phía trên. Đôi khi có thể gặp u nhiều mạch máu gọi là Angiolipomas.
U mỡ ruột non thường không có biểu hiện triệu chứng hoặc triệu chứng không đặc hiệu nên hay bị bỏ sót, hay nhầm với các u ác tính khác của đường tiêu hóa. Chỉ khi u to, gây các biến chứng như tắc ruột, chảy máu..., nó mới làm người bệnh chú ý và đi khám. Lúc này, bệnh nhân hay đau bụng, đau cơn không thường xuyên, khi có trung tiện được thì đỡ đau. Nguyên nhân là u to gây hẹp một phần lòng ruột hoặc gây lồng ruột; khi hết chèn ép hoặc khối lồng được tháo thì bệnh nhân lại có lưu thông tiêu hóa và hết đau. Ngoài ra, do lồng ruột, bệnh nhân có đi ngoài ra máu đỏ tươi. Trong những trường hợp này, việc thăm dò qua nội soi thông thường không phát hiện được thương tổn nên có thể bị bỏ qua.
Đôi khi, bệnh nhân có biểu hiện những triệu chứng không điển hình như tiêu chảy, đau bụng. Có thể sờ thấy khối lồng nếu có lồng ruột, hay thăm trực tràng thấy máu khi có tiêu chảy.
Do u mỡ ruột non lành tính nên chỉ cần điều trị khi có các biến chứng như tắc ruột, chảy máu. Trường hợp phát hiện ra u ruột non nhưng không khẳng định được là u mỡ thì thái độ điều trị thích hợp nhất là cắt đoạn ruột có khối u để loại trừ nguy cơ tổn thương ác tính. Trường hợp người bệnh đến khám muộn nếu ruột đã hoại tử, viêm phúc mạc nhất là nằm ở vùng góc hồi manh tràng, thường phải xử trí cắt đại tràng phải và đưa đầu ruột ra ngoài làm hậu môn nhân tạo, khi nào bệnh nhân ổn định thì mổ tiếp để lập lại lưu thông tiêu hóa.
Để đề phòng tình trạng hoại tử, viêm phúc mạc do u mỡ ruột non, khi có các biểu hiện đau bụng không rõ nguyên nhân, người bệnh cần đi khám để phát hiện bệnh và có cách xử trí.
BS Nguyễn Đức, Sức Khoẻ & Đời Sống