Bắt đầu từ sáng 6/11, token FTT của sàn giao dịch FTX đột ngột giảm 10% sau tin tức một "cá voi" đã chuyển 23 triệu FTT, tương đương hơn 500 triệu USD, ra khỏi sàn. Nghiêm trọng hơn, các phân tích cho thấy "cá voi" này có thể chính là Binance, sàn giao dịch tiền mã hóa lớn nhất thế giới hiện nay.
Nỗi sợ sau đó lan rộng khắp thị trường. Trên các hội nhóm tiền số, nhiều ý kiến đánh giá việc thanh lý 23 triệu FTT có thể kích hoạt hiệu ứng dây chuyền, nguy cơ dẫn đến "vòng xoáy tử thần" như thảm họa Luna hồi tháng 5. Một số tin đồn còn cho rằng Sam Bankman-Fried (SBF), CEO sàn FTX, đang thực hiện một âm mưu gian lận liên quan đến FTT, khiến nhiều người lo lắng về một cú "rút thảm" quy mô lớn.
Theo Bitcoinist, trong bảng báo cáo cân đối kế toán của FTX có dấu hiệu bất ổn tài chính. Tính đến 30/6, tài sản công ty đã lên đến 14,6 tỷ USD nhưng thứ duy nhất họ sở hữu là 3,6 tỷ USD token FTT. Financial Times dẫn lời chuyên gia Dirty Bubble rằng sự tương đồng trong hoạt động của FTX với Celsius Network - công ty cho vay tiền điện tử lớn nhất thế giới đã phá sản hồi tháng 7. Celsius bị cáo buộc làm giả bảng cân đối kế toán của mình bằng cách thao túng token CEL do chính họ phát hành.
Tỷ phú Changpeng Zhao (trái) và Sam Bankman-Fried chụp chung năm 2019. Ảnh: FTX
Trước ồn ào của dư luận, ngày 7/11, tỷ phú Changpeng Zhao (CZ) lên tiếng xác nhận 23 triệu FTT trên là của Binance. "Đây là một phần quá trình Binance rút vốn khỏi FTX do những tiết lộ gần đây được đưa ra ánh sáng. Chúng tôi quyết định thanh lý tất cả token FTT", CEO Biance thông báo trên Twitter.
CZ cho biết việc thanh lý toàn bộ FTT là bước quản lý rủi ro cần thiết sau những bài học kinh nghiệm rút ra từ cú sập Luna. Ông cũng không ngần ngại chia sẻ quan điểm của mình về tương lai FTX: "Sau khi trò chuyện với bạn bè, tôi không ngờ việc Binance thoái vốn đã trở thành cọng rơm làm gãy lưng con lạc đà".
Theo Forbes, động thái của nhà sáng lập Binance được đánh giá là bất thường. "Đây là sự so sánh tai hại từ một lãnh đạo đầu ngành. Ông ấy nên biết sức ảnh hưởng từ mình lớn đến thế nào. Bằng một chiến dịch chống lại đối thủ FTX, CZ đã gây ra bất ổn trên thị trường tiền điện tử", trang này bình luận. Ngay sau tweet đầu tiên của CZ, giá FTT giảm 13,3%, xuống còn 22,33 USD.
Đáp lại, tỷ phú Sam Bankman-Fried nói trên Twitter: "Một đối thủ cạnh tranh đang cố gắng hạ bệ chúng tôi bằng tin đồn sai sự thật". Ông cho biết người dùng vẫn có thể rút tiền trên sàn FTX bình thường và họ đang có hơn một tỷ USD tiền mặt để cân đối nguồn tài chính.
CZ sau đó khẳng định: "Chúng tôi không nhắm đến bất kỳ đối thủ nào. Ngành công nghiệp tiền mã hóa đang ở giai đoạn sơ khai, mỗi dự án thất bại đều ảnh hưởng đến các công ty trong ngành và người dùng".
15h ngày 8/11, token FTT giảm xuống còn 18,1 USD. Ảnh: Khương Nha
Caroline Ellison, Giám đốc điều hành công ty giao dịch tiền điện tử Alameda Research, đề nghị mua lại số FTT còn lại mà Binance đang nắm giữ với giá 22 USD/token để "giảm thiểu tác động thị trường". Tuy nhiên, CZ chỉ phản hồi lại bằng một icon nhún vai. Fortune nhận định CEO Binance có vẻ không quan tâm đến lời đề nghị này.
Nhà phân tích Dylan LeClair cảnh báo một "cuộc tấn công đầu cơ" có thể nổ ra khi các đòn bẩy được dùng để bán khống dẫn đến không có thanh khoản trong tương lai. Theo CEO CryptoQuant, Ki Young Ju, áp lực đang gia tăng với CEO FTX, Dự trữ stablecoin của sàn này đã cán mức thấp nhất trong năm với 51 triệu USD, giảm 93% sau hai tuần. Lệnh rút ETH hàng giờ trên sàn FTX cũng đang ở mức cao nhất mọi thời đại. Nhiều người đang tìm cách bán tháo token FTT trên các sàn giao dịch khiến giá đồng này từ mức 25,8 USD ngày 1/11 giảm xuống 18 USD chiều 8/11. Theo Coinmarketcap, 60% nguồn cung FTT đang được lưu thông trên các sàn giao dịch khiến áp lực bán tháo càng tăng.
Trong khi đó, Fortune nhận định cuộc tranh giành quyền lực đang nổ ra giữa hai gã khổng lồ trong ngành công nghiệp tiền điện tử. Nhiều khả năng họ muốn giành vị trí kiểm soát số một trong thị trường sàn giao dịch tiền số trị giá nghìn tỷ USD.
Mâu thuẫn giữa hai sàn Binance và FTX thực tế đã bắt đầu từ tháng 11/2019 khi Binance kiện FTX về hành vi "tấn công thao túng", yêu cầu bồi thường 150 triệu USD. Một tháng sau đó, cả hai hòa giải bằng một hợp đồng cho phép Binance đầu tư vào FTX. CZ cũng đưa token của FTX lên sàn của mình. Nhưng chỉ vài tháng sau, với lý do "bảo vệ lợi ích người dùng", Binance gỡ các token này khỏi nền tảng. Đến giữa 2021, FTX mua lại cổ phần của Binance, chấm dứt mối quan hệ hợp tác giữa hai bên. Kể từ đó, CZ và SBF không xuất hiện cùng nhau tại bất kỳ sự kiện nào hay thậm chí là chụp chung bất kỳ hình ảnh nào.
Khương Nha