“Cơn lốc màu da cam” dưới thời Guus Hiddink đang thể hiện phong độ nghèo nàn. Một trong những lý do dẫn tới sự đi xuống của đội bóng giành huy chương đồng World Cup 2014 chính là sự phụ thuộc quá lớn vào ngôi sao Robben.
Cựu HLV đội tuyển, Bert van Marwijk từng nói rằng, ông thích có Robben trong đội hình hơn là Messi và Ronaldo với lý do: “Gã hói” thuộc mẫu cầu thủ toàn diện. Trước đây và cả hiện nay, giới chuyên môn vẫn luôn âm ỉ một cuộc tranh luận về việc Robben có xứng “ngồi chung mâm” với hai siêu sao đến từ Liga. Câu trả lời chưa bao giờ mang đến sự thỏa đáng nhưng dù thế nào, với tuyển Hà Lan, tiền vệ 30 tuổi vẫn luôn là con bài quan trọng nhất.
Trong chiến dịch chinh phục vị trí thứ ba World Cup, Hà Lan hầu như phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cảm hứng từ Robben, người ghi ba bàn thắng và có nhiều pha khởi xướng tấn công hiệu quả. Một số nhà bình luận không ngần ngại nói rằng, cựu HLV Louis van Gaal thành công với "cơn lốc áo cam" là nhờ nhìn ra và khai thác tối đa tài năng của Robben.
Hậu World Cup, Hà Lan được tiếp quản bởi Guus Hiddink, một HLV cũng rất giàu kinh nghiệm. Thế nhưng kế hoạch làm mới của “Thầy phù thủy” không suôn sẻ ngay giai đoạn đầu vì sự vắng mặt của Robben.
Không có mũi nhọn quen thuộc bên cánh phải, Hà Lan thua liền hai trận trước Italy (0-2, giao hữu) và CH Czech (1-2, lượt đầu vòng loại Euro 2016). Khi ngôi sao của Bayern trở lại, “cơn lốc màu cam” lập tức tìm thấy niềm vui với chiến thắng 3-1 trước Kazakhstan. Ở trận đấu đó, Robben không ghi bàn nhưng ghi dấu giày đậm nét trong các bàn thắng.
Ngay cả trong trận thua Iceland mới đây, Robben vẫn là cầu thủ chơi nổi bật nhất. Tuy nhiên mọi thứ đã không mỉm cười với Hà Lan. Các cầu thủ tuyến dưới thi đấu như mơ ngủ và sớm để lọt lưới hai bàn. Các cầu thủ tuyến trên cũng có được sự ăn ý như trước, nhất là khi Robben chuyền bóng hoặc ngẩng lên tìm đồng đội.
Những thay đổi dẫn đến việc Hà Lan không thể khai thác Robben một cách tốt nhất, hoặc cầu thủ này chưa quen với chiến thuật mới, có thể xuất phát từ Hiddink. HLV này vừa trở lại đã lập tức thay sơ đồ 3-5-2 dưới thời Van Gaal bằng hàng thủ bốn người. Kết quả là Stefan de Vrij và Bruno Martins Indi chơi mờ hơn rất nhiều so với những gì họ từng thể hiện trên đất Brazil. Van der Wiel được trọng dụng thì trở thành tội đồ với pha phạm lỗi lộ liễu với Bjarnason, giúp Iceland có bàn mở tỷ số trong trận vừa qua.
Theo cựu cầu thủ Frank De Boer, sự thụt lùi của Hà Lan có lỗi của Hiddink. Cụ thể là cựu HLV tuyển Hàn Quốc và Nga “không có kế hoạch cụ thể nào trong đầu kèm theo lối chơi đã hoàn toàn cũ rích”. Nhận định ấy dường như đúng đắn cho đến khi Hiddink tìm ra phương án khai thác Robben tốt hơn.
Hà Lan còn bảy trận vòng loại Euro 2016 để tút lại hình ảnh nhưng rắc rối gặp trong 3 trận vừa qua là quá lớn. Iceland và CH Séc đều đã có 9 điểm, hơn Hà Lan đến 6 điểm. Hiddink cần sớm cải thiện tình hình nếu không e rằng ngày hội bóng đá châu Âu hai năm nữa chưa biết chừng sẽ vắng bóng "màu cam".
Đức Hoàn