Đó là câu chuyện từ nhóm nghiên cứu của anh Võ Trường Sơn - Phó tổng giám đốc công ty Galaxy Biotech. Tháng 4/2020, khi dịch Covid-19 bùng phát mạnh, anh Sơn cùng các thành viên trực tiếp nhìn thấy hàng tấn thanh long bị đổ bỏ tại vùng biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Nguyên nhân, dịch gây ảnh hưởng thủ tục tại biên giới, xe chờ nông sản xếp hàng chờ lâu hơn bình thường để nhập vào Trung Quốc. Dưới thời tiết nắng gắt, phương pháp bảo quản chưa thích hợp, thanh long bị chín và hư hỏng sớm hơn thời gian dự kiến.
Thực tế này thôi thúc nhóm nghiên cứu tạo ra một sản phẩm có thể kéo dài thời gian bảo quản, giúp nông sản tươi ngon trong thời gian dài, tăng hiệu quả xuất khẩu. Nhưng chỉ vậy chưa đủ, ngoài tiêu chí bảo quản tốt, sản phẩm phải thân thiện với môi trường từ nguyên liệu đầu vào đến quá trình sản xuất, phân hủy nhanh sau khi sử dụng.
Mang trong mình mục tiêu đó, nhóm thành lập Galaxy Biotech vào tháng 9/2020. Nhiều tháng liền trong phòng thí nghiệm, các thành viên hoàn thiện công nghệ sản xuất, bao bì, mẫu mã. Cuối cùng, đơn vị cho ra đời Túi Biết Thở với chức năng bảo quản thực phẩm dành cho mọi gia đình, bên cạnh dòng túi bảo quản trái cây trước và sau thu hoạch.
Đến nay, mỗi tháng, đơn vị đạt khối lượng tiêu thụ hơn 300 kg bao bì cùng nhiều phản hồi tích cực từ công ty thu mua nông sản, nông dân đến người nội trợ. Với dòng túi sinh học, rau quả tươi lâu hơn 5-20 ngày, giảm hao hụt vitamin và khoáng chất, nhờ vậy tăng chất lượng bữa ăn gia đình.
Còn với nông dân và công ty xuất khẩu nông sản, bài toán chi phí thêm hiệu quả nhờ việc kéo dài thời gian bảo quản khi vận chuyển hàng, hạn chế tổn thất. Túi Biết Thở bảo quản thực phẩm hiệu quả hơn ở nhiệt độ thường, nâng cao chất lượng nông sản Việt Nam xuất khẩu.
Cơ chế bảo quản độc đáo từ tinh bột mì
Túi Biết Thở tạo ra nhờ công nghệ vật liệu nano với quy trình 5 bước, giảm 50% lượng khí thải CO2 ra môi trường trong vòng đời sản phẩm. Khả năng bảo quản của túi đến từ việc lớp màng nano hoạt động theo cơ chế như "van một chiều" khóa chặt quá trình đối lưu từ ngoài túi tác động ngược lại rau quả bên trong.
Cấu trúc tinh bột tạo thành các lỗ rỗng giúp đẩy khí ethylene (làm quả chín) thoát ra, làm chậm quá trình chín của rau củ, trái cây. Ở chiều ngược lại, các yếu tố bên ngoài như nước, không khí, vi khuẩn, bào tử nấm không thể tiếp xúc thực phẩm bên trong. Song song đó, túi có khả năng giữ cho nhiệt độ bên trong túi thấp hơn nhiệt độ ở môi trường bên ngoài, nhờ đó tăng thêm thời gian bảo quản.
Điểm đặc biệt là khi đổ bỏ tại bãi rác công nghiệp hoặc chôn lấp, túi phân hủy thành sinh khối và nước, không tạo lại hạt vi nhựa trên đất, an toàn với cây trồng và môi trường. Thời gian phân hủy của túi sau khi sử dụng là từ 6 tháng đến 2 năm.
Anh Võ Trường Sơn - Phó tổng giám đốc công ty Galaxy Biotech cho biết, với mong muốn dùng nguyên liệu bản địa và dễ canh tác, có khả năng phân hủy nhanh chóng, đơn vị đã chọn tinh bột khoai mì công nghiệp.
Vì sao không phải bắp hay lúa, gạo? Bản chất của khoai mì công nghiệp không phải là cây lương thực. Do đó, việc khai thác diện tích đất trồng loại cây này hoàn toàn không gây ảnh hưởng đến diện tích trồng cây lương thực ở Việt Nam...
Thêm nữa, cây công nghiệp này trồng ở vùng hoang hóa, khô cằn như Tây Ninh. Việc cung cấp nguyên liệu cho nhà sản xuất góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập của người nông dân, cải thiện đời sống kinh tế.
Hành trình vượt nguy tìm cơ
Bắt tay hiện thực hóa ý tưởng túi bảo quản thực phẩm từ bột khoai mì công nghiệp, nhóm gặp không ít khó khăn. Điểm khác biệt của khâu sản xuất sản phẩm sinh học này là yêu cầu về máy móc thiết bị và quy trình công nghệ nghiêm ngặt, theo tiêu chuẩn đặc thù. Thêm vào đó, đặc tính "thở’" của sản phẩm là một tính năng hoàn toàn mới đối với bao bì sinh học, cần quá trình thử nghiệm khắt khe, hàng trăm lần mới đạt thành phẩm như mong muốn.
Sau giai đoạn nghiên cứu và có chiếc túi sinh học trên tay, Galaxy Biotech tiến hành thử nghiệm thực tế để đưa ra những cải tiến, hoàn thiện sản phẩm. Từ tháng 4 đến tháng 9, nhóm nghiên cứu liên tục dùng thử trên các loại rau và trái cây của nông trại, cửa hàng, chợ... Đạt kết quả tích cực, Túi Biết Thở chính thức đưa ra thị trường.
Chưa hết, theo anh Trường Sơn, việc thuyết phục người nông dân tiếp nhận, dùng thử sản phẩm để bảo quản rau quả cần rất nhiều sự kiên nhẫn. Bên cạnh đó, việc truyền tải kiến thức sao cho người làm vườn hiểu đúng và sử dụng đúng mục đích cũng đòi hỏi sự nỗ lực từ nhóm nghiên cứu. Bởi trước đó, họ chưa từng biết về sản phẩm nào có tính năng như Túi Biết Thở.
"Khoảng thời gian gần một năm từ khi nghiên cứu đến thử nghiệm thực tế vô cùng đáng nhớ với nỗ lực vượt nguy tìm cơ của cả đội ngũ. Trước ảnh hưởng của Covid-19, mọi hoạt động giao thương gần như ngưng trệ. Túi Biết Thở vì vậy thêm ý nghĩa khi giúp cho người nông dân và gia đình bảo quản nông sản lâu ngày hơn, thích ứng với tình hình dịch khi không thể bán hay mua thực phẩm thường xuyên", anh Sơn phân tích.
Cũng theo anh, dấu ấn tự hào nhất với tập thể là việc tham gia và đạt giải thưởng EPPIC 2020 do UNDP (Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc) phối hợp cùng VSV tổ chức. Vào top 4 thắng giải, Túi Biết Thở chứng minh ý nghĩa sản phẩm trong đời sống và góp phần giảm tác động giảm ô nhiễm rác thải nhựa, chống thất thoát thực phẩm.
Hiện nay, sản phẩm đang trong quá trình lấy chứng nhận USDA, đặt mục tiêu xuất khẩu đến Mỹ và thị trường châu Âu thời gian tới.
Minh Tú
Độc giả có thể tìm hiểu thêm về sản phẩm qua website, Fanpage Túi Biết Thở - Bio Packaging và mua tại Shopee, hotline: 0918101698 - 0948831689.