Mang Yang trong tiếng Ba Na có nghĩa cổng trời, nơi có độ cao 800 m so với mực nước biển, khí hậu ôn hòa với nhiệt độ dao động 21-25 độ C, mát mẻ quanh năm "như một máy lạnh tự nhiên khổng lồ". Kết hợp các yếu tố điều kiện thiên nhiên thuận lợi cùng kế hoạch đầu tư chiến lược, Nutifood đã khởi đầu một hành trình thay đổi toàn diện cho vùng đất này.

Năm 2018, sau khi nhận chuyển giao từ Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai, Nutifood nhìn thấy Mang Yang có đầy tiềm năng để phát triển thành “thiên đường bò sữa”. Từ đó, đơn vị tập trung cải tạo trang trại toàn diện từ công nghệ, con giống, quy trình chăm sóc…

Nhiều hộ nông dân trong khu vực cũng được hưởng lợi từ chiến lược này của doanh nghiệp khi chuyển sang trồng cỏ, trồng ngô để cung cấp nguyên liệu thức ăn cho trang trại.

Lâm Hùng (45 tuổi) - người nông dân gắn cả cuộc đời với vùng đất Mang Yang, Gia Lai, nhớ lại cảm giác khi nhìn thấy những máy móc lớn, chuồng trại quy mô được xây dựng cách đây vài năm. “Lúc đó tôi đã nghĩ thời của Mang Yang đã tới. Và đúng như thế, nhờ trang trại, tôi không còn lo bữa cơm ngày mai mà có thể tích lũy xây nhà, mua xe”, ông nói.

Nhìn diện mạo mới của trang trại NutiMilk, trang trại bò sữa độc lập chuẩn Global GAP hôm nay, ít ai biết những gian nan mà Nutifood đã trải qua.

Đại diện doanh nghiệp cho biết, ngoài lợi thế về thiên nhiên, khu vực này còn có nước đầu nguồn tinh khiết, đất đỏ bazan màu mỡ để trồng cỏ nhưng cơ sở hạ tầng trang trại cũ còn thô sơ, đàn bò chưa đạt chuẩn và quy trình chăm sóc thiếu đồng bộ.

“Chúng tôi hiểu rằng cần một sự đầu tư bài bản và đổi mới toàn diện để khai thác được tiềm năng to lớn này”, ông Trần Bảo Minh, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Nutifood nói.

Để giải bài toán này, Nutifood quyết định áp dụng nhiều chiến lược cải tạo khác nhau. Đầu tiên là cải tạo hệ thống chuồng trại với các giải pháp thông minh.

Khu chuồng bò được trang bị hệ thống quạt thông gió hoạt động liên tục 24/7, giúp đối lưu không khí, giảm thiểu mùi chất thải và nguy cơ bệnh tật cho bò, bê. Đơn vị còn trang bị các tấm nệm cho bò đứng, giúp giảm sức nặng lên đôi chân các cô bò.

Ngoài ra, lối vào khu chuồng bò được lắp một đường gờ có tác dụng ngăn nước mưa chảy vào, làm trôi hoặc làm ướt thức ăn ủ chua được rải ngày đêm. Đồng thời, đây cũng là thanh đánh dấu giúp công nhân nhận biết khu vực có thể bắt đầu rải thức ăn. Mỗi ngày, công nhân sẽ rải thức ăn ba lần chính, vào lúc 20-21h sẽ có người đi kiểm tra lại, nếu hết sẽ rải thêm.

Bê được nuôi trong một khu biệt lập, bê mới sinh ra đến 30 ngày tuổi thì được chăm sóc riêng, mỗi con một cũi. Bê trên 30 ngày tuổi sẽ được thả vào chuồng nuôi tập trung với nhau và bắt đầu được ra sân chơi, khu vực này còn có các bình điện giải cho bê uống.

Ngoài cung cấp đủ lượng thức ăn, đạt chuẩn, một "bệnh viện bò" cũng được Nutifood xây dựng với diện tích 500 m2, trang bị giường nệm đặc biệt từ mùn cưa và vỏ trấu, giúp giảm đau chân và tạo sự thoải mái cho các “bệnh nhân bốn chân”. Bệnh viện này có thể tiếp nhận cùng lúc 150 "bệnh nhân" đảm bảo sức khỏe đàn bò luôn được duy trì ở trạng thái tốt nhất. Tuy vậy, lúc cao điểm nhất thì ở đây cũng chỉ có khoảng 30-35 cô bò điều trị, tỷ lệ viêm vú dưới 3%.

Đơn vị cũng áp dụng hệ thống quản lý đàn bò SCR (Israel) với chip đeo cổ, giúp theo dõi tình trạng sức khỏe, chỉ số sữa vắt ra và hoạt động hàng ngày của từng con. Dựa trên chỉ số sữa, bò sẽ được phân loại theo các màu số đeo tai khác nhau. "Một 'hoa hậu bò' có khi cho sản lượng lên đến 70 lít một ngày", đại diện trang trại NutiMilk cho biết.

Để cải thiện con giống giúp tăng đàn, Nutifood đã nhập thêm hơn 3.000 bò sữa thuần chủng từ Mỹ. Đơn vị cũng xây dựng quy chuẩn dinh dưỡng với 40 thành tố, do Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng Nutifood Thụy Điển tư vấn.

Ngoài việc biến Mang Yang, Gia Lai trở thành "thiên đường bò sữa", trang trại NutiMilk còn tạo tác động sâu rộng đến cộng đồng xung quanh và được chính quyền địa phương ghi nhận.

Tại tọa đàm "Xây dựng Mang Yang - Gia Lai thành thiên đường bò sữa" diễn ra hồi tháng 4, ông Lê Trọng, Phó bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai cho biết, sự đầu tư của trang trại bò sữa của Nutifood góp phần làm thay đổi ngành chăn nuôi Mang Yang.

Với nhu cầu lớn về nguồn nguyên liệu làm thức ăn cho đàn bò, bên cạnh sử dụng cỏ sạch từ cánh đồng quanh trang trại, hiện trang trại NutiMilk đang nhập bắp từ các vùng trồng nguyên liệu tại Gia Lai, Phú Yên, Đăk Lăk. Điều này góp phần thúc đẩy sự chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp tại Gia Lai và các địa phương lân cận.

“Người dân có thu nhập cao hơn, ổn định hơn khi chuyển sang trồng cỏ, trồng ngô để cung cấp nguyên liệu cho trang trại, thay vì những cây trồng có giá trị không cao như trước đó. Hiện Gia Lai đáp ứng khoảng 50% nguyên liệu cho đàn bò sữa. Chúng tôi phấn đấu năm nay sẽ đáp ứng được 70% và sẽ tiếp tục tăng lên cao hơn”, ông Trọng nói.

Là người gắn bó 47 năm với ngành nông nghiệp, GS.TS Bùi Chí Bửu, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp miền Nam, cho biết Việt Nam chỉ mới đáp ứng 42% nhu cầu sữa trong nước. Riêng năm 2021, kim ngạch nhập khẩu sữa và sản phẩm sữa đạt 1,138 tỷ USD, tăng 12,56% so với năm 2020. Như vậy, việc phát triển trang trại bò sữa của Nutifood ở Mang Yang rất đáng khích lệ cho ngành sản xuất sữa Việt.

Đồng quan điểm, PGS.TS Trần Quang Trung, Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam, khẳng định ngành chăn nuôi bò sữa trong nước còn nhiều dư địa khi tỷ lệ tiêu thụ sữa của người Việt vẫn còn rất thấp so với các nước lân cận. Trung bình mỗi năm, mỗi người Việt chỉ tiêu thụ khoảng 26-28 lít sữa trong khi Thái Lan là 35 lít/người, Singapore là 45 lít/người, các nước châu Âu lên đến 80-100 lít/người.

“Trong bối cảnh này, việc Nutifood không ngừng nỗ lực, đầu tư nhằm đưa sản lượng và chất lượng sữa của trang trại NutiMilk, tương đương các nước chăn nuôi bò sữa lớn trên thế giới là rất đáng ghi nhận”, ông Trung nói.

Tính đến nay, đàn bò và bê của trang trại bò sữa NutiMilk lên đến gần 12.000 con, sản lượng trung bình mỗi con đạt khoảng 38 lít sữa một ngày. Tổng cộng, mỗi ngày trang trại NutiMilk cung cấp hơn 200 tấn sữa tươi nguyên liệu. Ước tính tổng sản lượng sữa năm 2024 đạt khoảng 64.000 tấn.