Chan Hoi-wan năm nay 41 tuổi, sinh ra trong một gia đình thu nhập thấp tại Hong Kong. Bà gặp tỷ phú bất động sản Joseph Lau cách đây hai thập kỷ, khi đang là phóng viên giải trí của tờ Apple Daily. Sau khi rời nghề báo, bà làm việc tại bộ phận kinh doanh mỹ phẩm của Chinese Estates - công ty do Joseph Lau làm Chủ tịch.
Họ kết hôn năm 2016, hai năm sau khi Lau nhận bản án 5 năm 3 tháng tù vì hối lộ và rửa tiền ở Macau. Ông vẫn chưa phải ngồi tù vì Hong Kong và Macau không có hiệp định dẫn độ.
Năm 2017, Lau chuyển cổ phần trong công ty cho Chan và một người con trai vì lý do sức khỏe. Ông từng trải qua ca ghép thận năm 2016. Năm ngoái, Lau Ming-wa - con trai của Lau và người vợ đầu - cũng chuyển 25% cổ phần công ty vào một tổ chức được tạo ra cho các con của Chan. Việc này giúp Chan hiện nắm 75% cổ phần trị giá khoảng 750 triệu USD. Đó chỉ là một phần nhỏ trong tài sản ước tính 5 tỷ USD của bà, theo Bloomberg Billionaires Index.
Tháng trước, Chan lại tiếp quản chức CEO Chinese Estates từ chị gái. Một người thân khác của bà cũng giữ một ghế giám đốc tại công ty này.
Chan Hoi-wan, CEO Chinese Estates Holdings. Ảnh: Bloomberg.
Bà đã phải đối mặt với rất nhiều hoài nghi khi vươn lên điều hành một công ty bất động sản trị giá 1 tỷ USD. Dù vậy, bà chọn cách phớt lờ chúng. "Luôn có những tiếng nói chỉ trích," cựu phóng viên giải trí cho biết trong cuộc phỏng vấn đầu tiên sau khi trở thành CEO Chinese Estates Holdings, "Tôi không quan tâm tới họ". Thay vào đó, Chan cho biết mình chỉ tập trung học hỏi công việc từ chồng.
Chan lên nắm quyền khi công ty đang trải qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất. Cổ phiếu Chinese Estates giảm gần 90% trong 6 năm qua. Lợi nhuận cũng thu hẹp khi Covid-19 đè nặng lên ngành bất động sản Hong Kong.
"Đại dịch là thách thức lớn nhất với tôi", Chan cho biết, "Mọi người có vẻ ngày càng ít mua sắm, khiến mảng cho thuê của công ty chịu sức ép giảm giá mặt bằng. Tôi và cộng sự đã và đang thử rất nhiều phương pháp để thu hút người tiêu dùng".
Chinese Estates đã thanh lý tài sản trong những năm gần đây. Trong khi công ty phân phối tiền thu được từ việc thanh lý cho các nhà đầu tư thông qua cổ tức đặc biệt, thì cổ phiếu của nó đã giảm 87% so với mức đỉnh vào năm 2014.
Chinese Estates bắt đầu thanh lý tài sản vài năm gần đây. Dù công ty đã chia số tiền thu được từ việc này cho cổ đông, thông qua cổ tức đặc biệt, giá cổ phiếu vẫn giảm 87% so với đỉnh năm 2014. Một số tài sản thì thuộc về Chan, gồm cổ phần trong Shengjing Bank, một ngân hàng ở Liêu Ninh (Trung Quốc), và danh mục đầu tư trái phiếu lên tới 8 tỷ đôla Hong Kong (1 tỷ USD). Giá cổ phiếu công ty hiện chưa bằng 30% giá trị sổ sách, thấp hơn nhiều so với các công ty cùng ngành như Sun Hung Kai Properties và New World Development.
Tỷ phú Joseph Lau là cựu Chủ tịch Chinese Estates. Ông nắm quyền kiểm soát công ty này năm 1986, chuyên phát triển nhà ở và bất động sản thương mại, bao gồm các tòa tháp văn phòng và trung tâm mua sắm ở Hong Kong, Trung Quốc đại lục và Anh. Hoạt động kinh doanh của tập đoàn này đã bị ảnh hưởng do Covid-19, do mọi người ở nhà hơn 1/5 thời gian của năm ngoái. Công ty cũng đầu tư vào chứng khoán, chủ yếu là cổ phiếu của China Evergrande Group trị giá khoảng 1,7 tỷ USD tính đến ngày 31/12. Khoản này chiếm một phần ba tài sản của Chinese Estates.
Chan cho biết vẫn duy trì chiến lược hiện tại của công ty với tư cách là CEO, trong bối cảnh ngành bán lẻ Hong Kong đang tìm cách phục hồi. GDP đặc khu này đã giảm kỷ lục 6,1% năm ngoái. Tỷ lệ thất nghiệp tháng trước cũng lên mức cao nhất kể từ năm 2004. Thành phố này vẫn đóng cửa với khách du lịch, dù đây là nguồn thu quan trọng cho các doanh nghiệp địa phương.
Lau hiện không tham gia vào hoạt động hàng ngày của công ty. Tuy nhiên, Chan thỉnh thoảng vẫn hỏi ý kiến chồng khi cân nhắc đầu tư vào các lĩnh vực kinh doanh mới. "Là doanh nhân nhiều năm, ông ấy luôn suy nghĩ về thị trường và kinh doanh, ngay cả khi chỉ ở nhà", bà nói, "Nhưng trừ phi tôi hỏi ý kiến, bình thường ông ấy sẽ không đề cập đến việc kinh doanh của công ty".
Joseph Fan - Giáo sư Quản trị doanh nghiệp và Công ty gia đình tại Đại học Hong Kong Trung Quốc cho biết Chan có thể đã nắm quyền kiểm soát tập đoàn. Tuy nhiên, bà sẽ rất khó sở hữu "tài sản vô hình" của Lau, như năng lực kinh doanh và các mối quan hệ của ông ấy.
"Chúng ta biết rất ít về khả năng lãnh đạo và những điểm mạnh của của Chan cũng như hai chị gái của bà. Hiệu quả kinh doanh của tập đoàn này đã giảm đáng kể trong 5 năm qua. Triển vọng đối với các lĩnh vực kinh doanh truyền thống của họ tại Hong Kong và Macau rất kém", ông nhận định.
Tuy nhiên, Kenny Ng - chiến lược gia chứng khoán tại Everbright Sun Hung Kai lại có quan điểm khác. "Bà ấy cũng từng là giám đốc trước khi được bổ nhiệm làm CEO. CEO cũ cũng là người thân của bà ấy nên điều đó sẽ không thay đổi chính sách của công ty đâu", ông nói.
Chan còn thực hiện một số khoản đầu tư lớn với tư cách cá nhân trong những năm gần đây. Ngoài cổ phần của Ngân hàng Shengjing và nợ mua lại từ Chinese Estates, bà còn tham gia vào thương vụ mua lô đất giá kỷ lục ở khu vực The Peak sang trọng của Hong Kong hồi tháng trước.
Ngoài ra, bà còn mua 5% cổ phần mảng dịch vụ bất động sản của Evergrande, trị giá hơn một tỷ USD. Bà cũng đổ tiền vào một công ty khởi nghiệp xe điện thuộc Evergrande hồi tháng 1/2021. Thương vụ vẫn chưa hoàn tất, nhưng Chan đang có lợi nhuận gần 110% dù công ty vẫn chưa bắt đầu sản xuất hàng loạt.
Tất nhiên, không phải tất cả các vụ đầu tư của cô đều sinh lợi. Chan đã bán lỗ phần lớn cổ phần của Shengjing Bank. Kenny Ng cho biết kinh nghiệm của Chan với các khoản đầu tư cá nhân vào các công ty như Evergrande có thể giúp nhà đầu tư yên tâm. "Các nhà đầu tư sẽ tin rằng Chan đối xử với các khoản đầu tư cá nhân của mình và của công ty một cách bình đẳng", ông nói.
Chan nói rằng Chinese Estates sẽ tìm kiếm cơ hội ở Macau, Quảng Đông và Khu vực Vịnh lớn (Great Bay Area) của Hong Kong, nhằm khai thác tiềm năng tăng trưởng của Trung Quốc. Công ty cũng đang lên kế hoạch xây dựng một tòa tháp kinh doanh mới ở London, nhắm vào các tổ chức tài chính khi những bất ổn từ Brexit giảm bớt.
Thời gian sẽ trả lời cho câu hỏi về năng lực điều hành của Chan. Nhưng hiện tại, cựu phóng viên nói rằng những trách nhiệm mới trong công việc khó có thể thay đổi nhiều cuộc sống của cô. Chan vẫn nấu bữa sáng cho các con và đưa chúng đi học trước khi đến công ty.
"Lịch trình làm việc và trọng tâm công việc của tôi về cơ bản vẫn giữ nguyên với chức danh mới", Chan nói, "Nhưng tôi sẽ cố gắng theo dõi thị trường sát sao hơn cùng đội ngũ của mình".
Phiên An (theo Bloomberg)