Chia sẻ tại hội nghị đóng góp ý kiến để khắc phục tác động của Covid-19 ngày 30/10, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhìn nhận, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã nỗ lực triển khai các gói hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân nhằm vượt qua Covid-19.
"Tuy nhiên, nỗ lực này chưa phát huy nhiều tác dụng. Thử hỏi bao nhiêu doanh nghiệp đã hưởng gói 300.000 tỷ đồng hay chỉ có những khách hàng VIP, thân thiết với ngân hàng mới được", ông Hiếu băn khoăn.
Chuyên gia này cho rằng, trong bối cảnh chính sách tài khoá và tiền tệ không còn nhiều dư địa tăng trưởng, Chính phủ cần một kế hoạch cụ thể vực dậy hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Công nhân làm việc trong một công ty may mặc ở KCN Tân Đô, Long An. Ảnh: Quỳnh Trần.
Ông Hiếu đề xuất thành lập một tổ hợp tín dụng để hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó Ngân hàng Nhà nước là đơn vị chủ trì xây dựng, còn các ngân hàng đều phải tham gia với mức 3-3,5% tổng dư nợ hiện tại. Theo dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế tính đến cuối tháng 8 là 8,59 triệu tỷ đồng thì ngành ngân hàng sẽ có tổ hợp tín dụng khoảng 300.000 tỷ đồng, tương đương gói hỗ trợ của Chính phủ.
"Quan trọng nhất là phải cho vay tín chấp. Doanh nghiệp đã thế chấp hết tài sản để cầm cự hoạt động trước đó, nên giờ muốn cứu họ không thể đòi hỏi cho vay thế chấp được", ông Hiếu nói.
Ở chiều ngược lại, chuyên gia này cho rằng ngân hàng cũng rất lo phát sinh nợ xấu nên khi lập tổ hợp tín dụng này cần có cơ chế bảo đảm cho họ thông qua quỹ bảo lãnh tín dụng quốc gia.
Để tránh lãng phí tín dụng cho những doanh nghiệp đang chết lâm sàn, không có cơ hội khôi phục hoạt động, ông Hiếu cho rằng tổ hợp này chỉ nên xét duyệt cho vay đối với các doanh nghiệp có vốn chủ sở hữu dương. Khoản vay tối đa không vượt quá 3 lần số vốn này và lãi suất chỉ nên từ 3-5%. Đồng thời, ông đề xuất cho doanh nghiệp vay trong thời hạn 5 năm và được ân hạn nợ gốc, lãi vay trong năm đầu tiên.
Cùng chia sẻ về hướng khôi phục nền kinh tế, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho rằng, một trong những giải pháp quan trọng là tiếp tục duy trì chính sách tài khoá và tiền tệ mở rộng. Ông đề nghị nên ưu tiên việc triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn trong tiếp cận tín dụng ngân hàng cho người dân và doanh nghiệp.
Ông Phương cũng đề nghị đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công (nhất là vốn ODA) và tập trung xử lý vướng mắc tại các dự án, công trình trọng điểm có quy mô lớn. Bên cạnh đó, Chính phủ và các bộ ngành cùng xem chuyển đổi số, phát triển kinh tế số là ưu tiên quốc gia và động lực tăng trưởng mới trong tương lai.
Thiên Ngân