Luật được thông qua hôm nay tại phiên bế mạc cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (NPC), tức quốc hội Trung Quốc, song không được công bố chi tiết. Luật có hiệu lực ngay lập tức.
Tam Yiu-chung, đại biểu duy nhất của Hong Kong trong Ủy ban Thường vụ NPC, nói rằng theo luật mới, Quốc vụ viện và các cơ quan trực thuộc sẽ chịu trách nhiệm điều phối biện pháp trả đũa.
"Các biện pháp này có thể được áp dụng cho tổ chức, cá nhân, cũng như mở rộng cho vợ/chồng, người thân của cá nhân và tổ chức", Tam nói, thêm rằng theo Điều 6 của luật mới, biện pháp trả đũa có thể bao gồm từ chối đơn xin thị thực hoặc nhập cảnh Trung Quốc. Trong trường hợp có thị thực, giới chức có thể tuyên bố tài liệu của họ không hợp lệ và trục xuất họ.
Bên ngoài tòa nhà quốc hội Trung Quốc ở thủ đô Bắc Kinh. Ảnh: SCMP.
Tài sản của cá nhân có thể bị phong tỏa hoặc tịch thu, trong khi các thực thể ở Trung Quốc có thể bị hạn chế thực hiện giao dịch với cá nhân hoặc tổ chức bị nhắm mục tiêu, ông nói.
Luật cũng quy định rằng không ai trong nước được giúp các nước khác thực hiện biện pháp chống Trung Quốc. Thay vào đó, người dân phải giúp chính phủ thực hiện biện pháp trả đũa. Các cá nhân và tổ chức trong nước bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt có thể đệ trình yêu cầu bồi thường tại các tòa án ở Trung Quốc đại lục.
Theo truyền thông Trung Quốc, động thái này nhằm tạo cơ sở pháp lý để Trung Quốc đáp trả các lệnh trừng phạt từ Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), Anh và Canada.
Sau khi luật được thông qua, người đứng đầu Ủy ban Thường vụ NPC Lật Chiến Thư tuyên bố: "Trung Quốc sẽ không từ bỏ lợi ích hợp pháp của mình. Và không ai nên ảo tưởng bắt Trung Quốc nuốt trái đắng để làm tổn hại lợi ích của chính chúng ta".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói rằng việc thông qua luật mới cho thấy quyết tâm bảo vệ chủ quyền và lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, đồng thời sẽ không ảnh hưởng đến quan hệ của nước này với các nước khác.
Mỹ đã áp đặt một số biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc do các chính sách của Bắc Kinh về Hong Kong và Tân Cương, bao gồm cả việc nhắm mục tiêu Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam và bí thư đảng ủy Tân Cương Trần Toàn Quốc, cũng như các quan chức cấp cao khác của đại lục, Hong Kong và 14 phó chủ tịch của NPC. Canada, Anh và EU cũng áp đặt biện pháp trừng phạt Trung Quốc.
Tian Feilong, phó giáo sư trường luật của Đại học Hàng không Vũ trụ Bắc Kinh, cho biết dự thảo luật này bắt đầu được thảo luận vào năm ngoái, khi Donald Trump vẫn là tổng thống Mỹ. Nhưng Bắc Kinh đã hoãn lại để chờ xem cách tiếp cận của Joe Biden trong quan hệ với Trung Quốc.
Tam cho biết trong luật không quy định rõ liệu luật mới có áp dụng cho Hong Kong và Macau thông qua luật địa phương.
Greg Gilligan, Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc, nói rằng rất khó để bình luận về luật cho đến khi có thông tin chi tiết. "Tuy nhiên, khi có bất kỳ bất đồng nào xuyên biên giới, các chính phủ cần hợp tác để giải quyết vấn đề theo cách cho phép doanh nghiệp duy trì tuân thủ pháp lý trong phạm vi quyền hạn mà họ hoạt động", ông nói.
Huyền Lê (Theo SCMP)