Hãng tin Bloomberg dẫn nguồn tin cho biết, Trung Quốc đang lên kế hoạch mua thêm hơn 1.000 tỷ USD trong giai đoạn này, để giảm thâm hụt thương mại với Mỹ. Động thái này có thể đưa cân bằng thương mại Trung Quốc với Mỹ ở mức 323 tỷ USD năm ngoái về 0 vào năm 2024.
Theo kế hoạch này, Trung Quốc sẽ nâng dần tổng kim ngạch nhập khẩu hàng từ Mỹ trong 5 năm tới, từ 155 tỷ USD lên 200 tỷ USD vào 2019; tiếp tục lên 600 tỷ USD vào 2024. Mục tiêu cân bằng thương mại Mỹ - Trung, theo các chuyên gia, sẽ khó khăn bởi người Mỹ luôn có nhu cầu nhập hàng Trung Quốc.
Dù vậy, thị trường chứng khoán Mỹ đã phản ứng tích cực với thông tin này. Chỉ số S&P 500 đã tăng 1,3% khi chốt phiên giao dịch ngày thứ Sáu và là mức tăng cao nhất trong 4 tuần trở lại đây. Trong khi đồng USD cũng được giao dịch ở mức cao.
Bốc dỡ hàng tại một cảng container tại Quảng Châu, Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.
Đây không phải lần đầu tiên Trung Quốc đưa ra đề nghị giảm thâm hụt để phá vỡ bế tắc thương mại giữa hai bên. Tháng 5/2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng bác một thoả thuận đàm phán giữa Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin về việc Trung Quốc sẽ tăng mua hàng từ Mỹ.
Tom Orlik - chuyên gia kinh tế trưởng của Bloomberg Economics nhận xét, việc Trung Quốc muốn tăng mua hàng từ Mỹ có thể khiến thặng dư thương mại với các đối tác khác tăng lên. "Nếu tăng nhập khẩu hàng Mỹ, và giảm nhập từ các nước khác, Trung Quốc có thể giải quyết được tranh chấp với Mỹ nhưng cái giá phải trả sẽ là mất cân bằng thương mại với các nước khác", Tom nói.
Chưa kể, nông dân và các công ty Mỹ cũng khó sản xuất đủ nhanh để đáp ứng các đơn hàng tăng nhanh từ Trung Quốc. Đậu nành là một trong số 3 mặt hàng Trung Quốc mua nhiều nhất từ Mỹ vào năm ngoái. Tăng xuất khẩu mặt hàng này sẽ cần nhiều đất để canh tác, đầu tư và kho hàng dự trữ.
Ngay cả khi mua một lượng lớn hàng Mỹ, Brad Setser - Phó trợ lý thư ký phân tích kinh tế quốc tế dưới thời cựu Tổng thống Obama cho rằng, Trung Quốc cũng không thể loại bỏ thặng dư thương mại với nước này.
Mỹ sẽ bỏ lỡ cơ hội thảo luận với các đối tác thương mại của mình, trong đó có Trung Quốc, sau khi Tổng thống Trump tuyên bố không tới Davos (Thuỵ Sĩ) tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) vào tuần tới. Trong khi đó, Phó chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn dự kiến tham dự sự kiện này. Dù vậy, một quan chức Trung Quốc cho biết, nước này cũng không kỳ vọng đạt tiến triển trong giải quyết căng thẳng thương mại với Mỹ qua sự kiện này.
Theo lịch trình trước đó, Phó thủ tướng Lưu Hạc sẽ tới Washington để đàm phán với phía Mỹ vào cuối tháng 1.
Anh Minh