Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh trong họp báo ở Bắc Kinh hôm nay cho rằng việc Washington và Manila công bố 4 địa điểm mà quân đội Mỹ được tiếp cận trong nỗ lực triển khai toàn diện Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao (EDCA) với Philippines sẽ "làm căng thẳng quân sự gia tăng và gây nguy hiểm cho hòa bình, ổn định khu vực".
Bà Mao nói rằng Mỹ "tiếp tục tăng cường triển khai quân sự trong khu vực" vì lợi ích quốc gia của riêng mình mà "không quan tâm tới các bên khác".
Philippines hôm qua thông báo quân đội Mỹ được tiếp cận thêm 4 địa điểm theo thỏa thuận EDCA, gồm căn cứ hải quân Camilo Osias và sân bay Lal-lo ở tỉnh Cagayan, căn cứ Melchor Dela Cruz ở tỉnh Isabela và một địa điểm ở tỉnh Palawan.
Cagayan và Isabela là các tỉnh cực bắc, nằm trên đảo chính Luzon, trong khi Palawan là đảo cực nam án ngữ khu vực tây nam Biển Đông. Philippines cho rằng động thái mới này sẽ giúp tăng cường năng lực ứng phó thảm họa của đất nước, cũng như đóng vai trò quan trọng với các chiến dịch cứu hộ, cứu trợ nhân đạo khi xảy ra thiên tai và tình huống khẩn cấp.
"Các quốc gia trong khu vực nên suy nghĩ kỹ về những gì phù hợp cho cả hai bên, để đưa ra lựa chọn thực sự có lợi cho chính họ cũng như hòa bình, ổn định khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói.
Tỉnh trưởng Cagayan, ông Manuel Mamba, từng công khai phản đối việc đặt các căn cứ quân sự EDCA trong tỉnh vì lo sợ gây ảnh hưởng đến các dự án đầu tư của Trung Quốc và trở thành mục tiêu trong trường hợp nổ ra xung đột trong khu vực. Nhưng quyền Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Carlito Galvez gần đây nói với phóng viên rằng chính phủ đã quyết định về các địa điểm và ông Mamba đã đồng ý "tuân thủ".
Mỹ triển khai lực lượng đồn trú quy mô lớn tại Philippines sau Thế chiến II, trong đó có hai cơ sở tại nước này từng là căn cứ lớn nhất ở nước ngoài của Washington. Tuy nhiên, giới chức Philippines năm 1991 chấm dứt thỏa thuận và yêu cầu Mỹ trả lại toàn bộ căn cứ quân sự.
EDCA được hai bên thông qua năm 2014, trong đó cho phép Mỹ triển khai lực lượng đồn trú luân phiên tại 5 căn cứ ở Philippines. Thỏa thuận mới nâng số căn cứ mà binh sĩ Mỹ được phép tiếp cận ở nước này lên 9.
Quan chức Philippines cho biết tăng cường hợp tác quân sự với Mỹ "là tín hiệu tốt cho thế trận phòng thủ", song khẳng định nỗ lực này "không nhằm vào bất cứ quốc gia cụ thể nào".
EDCA bị đình trệ dưới thời tổng thống Rodrigo Duterte, người chủ trương xích lại gần Trung Quốc. Tuy nhiên, Tổng thống Ferdinand Marcos, người kế nhiệm ông Duterte tháng 6 năm ngoái, đã áp dụng chính sách đối ngoại thân thiện hơn với Mỹ và tìm cách đẩy nhanh thực hiện EDCA.
Huyền Lê (Theo AFP)