Các em bé Trung Quốc đến trường. Ảnh: AFP
Hãng thông tấn nhà nước Xinhua đăng tải những công bố trong văn bản 22.000 chữ, gồm nhiều nội dung về "các vấn đề lớn liên quan đến cải cách sâu sắc toàn diện" của đất nước, ba ngày sau Hội nghị Trung ương ba quan trọng của đảng.
"Các chính sách về dân số sẽ được điều chỉnh và cải thiện từng bước để thúc đẩy 'sự phát triển cân bằng và dài hạn ở Trung Quốc'", Xinhua trích quyết định của đảng cho hay.
Theo đó, các cặp vợ chồng sẽ có thể có hai con nếu một trong hai người là con một, nới rộng rất nhiều so với quy định từ những năm 1970.
Chính sách hiện hành yêu cầu hầu hết các cặp vợ chồng chỉ được có một con, chỉ trừ một số trường hợp ngoại lệ như gia đình dân tộc thiểu số, một số vùng nông thôn mà các gia đình có con đầu là con gái hoặc trường hợp cả hai vợ chồng đều là con một.
Chính sách cũ này được cho là gây ra một số hệ lụy khi người dân bị phạt vì sinh con hoặc phải phá thai ngoài ý muốn. Các nhà phê bình cũng chỉ trích rằng chính sách góp phần làm mất cân bằng giới tính ở Trung Quốc khi tỷ lệ phá thai vì giới tính còn phổ biến.
Theo số liệu năm 2012, tỷ lệ trẻ sơ sinh của Trung Quốc là 118 bé trai trên 100 bé gái và những ca phá thai nhi giới tính nữ được ghi nhận, AFP cho hay.
Hồi đầu năm, các chuyên gia điều tra dân số cũng cảnh báo lực lượng lao động của Trung Quốc bắt đầu giảm, lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ trở lại đây, giảm đi 3,45 triệu lao động, xuống còn 937 triệu lao động, trong năm 2012.
Joan Kaufman, giám đốc trung tâm Columbia toàn cầu ở Bắc Kinh, chuyên gia về chính sách y tế công cộng, đánh giá việc nới lỏng này của Trung Quốc là một biện pháp "dài hạn", sẽ giúp giảm bớt gánh nặng về dân số già ở Trung Quốc.
"Không còn phải lo ngại về tình trạng dân số già ở Trung Quốc nữa. Các cặp vợ chồng có thể có vài đứa con", bà Kaufman nói.
Trung Quốc cũng sẽ bãi bỏ chế độ "cải tạo lao động" nhằm "cải thiện hệ thống tư pháp và nhân quyền", đồng thời sẽ "giảm dần số lượng tội phạm phải nhận án tử hình và nghiêm cấm thẩm vấn thông qua hình thức bức cung", Xinhua viết.
Ngoài ra, về các cải cách kinh tế, nhà chức trách Trung Quốc tuyên bố nới lỏng sự kiểm soát của nhà nước đối với nền kinh tế. Việc này, theo các chuyên gia là việc dịch chuyển cơ cấu mạnh mẽ để đảm bảo tăng trưởng dài hạn.
Kế hoạch bao gồm nội dung yêu cầu các công ty nhà nước phải đóng góp tiền lãi cổ phần nhiều hơn cho chính phủ và cho phép các công ty tư nhân đóng vai trò lớn hơn trong nền kinh tế, Xinhua cho hay.
"Điều này sẽ tạo ra một môi trường cạnh tranh tốt hơn", Liu Ligang, chuyên gia kinh tế của Ngân hàng ANZ, nhận xét. Ông cũng nói thêm rằng việc này cũng sẽ khiến các doanh nghiệp nhà nước vốn nhiều tiền sẽ bố trí các nguồn kinh phí hợp lý hơn.
Khoảng 370 thành viên Ban chấp hành Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 18 có cuộc họp toàn thể lần thứ ba tại Bắc Kinh từ ngày 9-12/11 vừa qua. Kỳ họp trung ương ba các khóa của Trung Quốc thường đưa ra những định hướng và cải cách kinh tế quan trọng. Kỳ họp năm 1978 dưới thời ông Đặng Tiểu Bình đã đưa ra nhưng cải cách kinh tế cơ bản, mở ra thập kỷ tăng trưởng chóng mặt và thay đổi toàn bộ diện mạo của Trung Quốc.
Vũ Hà