Báo cáo được nhóm nghiên cứu gồm nhiều cựu quan chức tình báo Anh, Mỹ và Australia công bố hôm 4/10, cho thấy khoảng 10,5 triệu USD được dành để mua các bộ xét nghiệm PCR tại tỉnh Hồ Bắc của Trung Quốc trong năm 2019, gần gấp đôi mức mua năm 2018. Dữ liệu được lấy từ website chuyên tổng hợp thông tin về các cuộc đấu thầu trong lĩnh vực mua sắm công tại Trung Quốc.
Xét nghiệm PCR được dùng để phát hiện các chuỗi gene nhất định trong mẫu thử, được ứng dụng ở nhiều lĩnh vực chứ không chỉ giới hạn trong phát hiện nCoV. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cho rằng số đơn hàng tăng vọt có thể là dấu hiệu cho thấy giới chức Hồ Bắc đã biết về dịch bệnh đang lây lan ở Vũ Hán từ nhiều tháng trước khi công bố với thế giới.
Một nhà nghiên cứu làm việc tại Viện Virus học Vũ Hán hồi tháng 2/2017. Ảnh: AFP.
Số đơn hàng từ các trường đại học tăng gấp đôi, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Trung Quốc tăng gấp 5 lần, cơ sở xét nghiệm động vật tăng 10 lần, trong khi lượng đơn hàng từ bệnh viện giảm hơn 10%.
Dữ liệu hàng tháng cho thấy đơn hàng tăng vọt trong tháng 5/2019, đặc biệt là từ CDC và quân đội Trung Quốc. "Chúng tôi tin rằng đây là dấu hiệu cho thấy virus đã bắt đầu lây lan từ tháng 5", báo cáo có đoạn.
Lượng mua hàng tăng nhanh chóng từ tháng 7-10/2019, đặc biệt là từ Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán, một trong những cơ sở đóng vai trò trực tiếp trong phản ứng với những dịch bệnh mới nổi tại Hồ Bắc. Đại học Khoa học và Công nghệ Vũ Hán đã chi gần 1,4 triệu USD để mua bộ xét nghiệm PCR trong năm 2019, cao gấp 8 lần tổng số tiền trong năm 2018.
"Sự tham gia của những tổ chức trên là bằng chứng cho thấy số đơn hàng gia tăng nhiều khả năng liên quan đến việc Covid-19 xuất hiện tại Hồ Bắc vào năm 2019. Chúng tôi cho rằng đại dịch đã bắt đầu từ rất lâu trước khi Trung Quốc thông báo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)", báo cáo có đoạn.
Mỹ và Trung Quốc đã tranh cãi về nguồn gốc của nCoV ngay từ đầu đại dịch. Bắc Kinh nói với WHO rằng họ ghi nhận ca nhiễm đầu tiên vào ngày 8/12/2019, trong khi Washington cho rằng virus đã lây nhiễm trên người từ trước đó và nhận định nó có thể rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Ảnh vệ tinh chụp bãi đỗ xe tại một bệnh viện ở Vũ Hán cho thấy hoạt động gia tăng từ tháng 8/2019, theo báo cáo được các chuyên gia tại Đại học Harvard công bố hồi năm ngoái. Tuy nhiên, tình báo Mỹ hồi tháng 8 năm nay thừa nhận không thể xác định nCoV lây từ động vật sang người hay rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Vũ Anh (Theo Nikkei)