Phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc Cảnh Nhạn Sinh. Ảnh: Presstv
Nói về an ninh trên Biển Đông và biển Hoa Đông, phát ngôn viên Quốc phòng Trung Quốc Cảnh Nhạn Sinh nói "từ khi Mỹ chuyển hướng sang châu Á, một vài quốc gia bắt đầu lợi dụng để tạo rắc rối về vấn đề lãnh thổ".
Trung Quốc có tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở quần đảo Điếu Ngư/Senkaku trên biển Hoa Đông với Nhật Bản; và các quần đảo trên Biển Đông với các nước Đông Nam Á. Căng thẳng bùng lên kể từ đầu tháng 5 trên Biển Đông, khi coogn ty dầu khí hải dương Trung Quốc đặt giàn khoan trái phép trên thềm lục địa của Việt Nam.
Mỹ là quốc gia đầu tiên lên tiếng quan ngại ở nhiều cấp về vụ Bắc Kinh ngang nhiên hạ đặt giàn khoan 981 trong thềm lục địa của Việt Nam. Trước phản ứng này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh từng đòi Washington ngừng các phát biểu mà Bắc Kinh cho là "kích động" và "sai trái". Tuy nhiên, các quan chức ngoại giao cũng như nghị sĩ của Mỹ tiếp tục nêu quan điểm chỉ trích hành động đơn phương gây căng thẳng của Trung Quốc.
Về vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam hôm 26/5, bộ Ngoại giao Mỹ bày tỏ sự lo ngại đặc biệt, coi đó là hành vi khiêu khích và hăm dọa. Trong khi đó, Bắc Kinh bao biện rằng tàu Việt Nam chìm "sau khi quấy rối và đâm vào một tàu cá Trung Quốc", đồng thời vu cáo Hà Nội đang "hành động nguy hiểm trên biển". Trung Quốc cũng khuyên các nước bên ngoài không nên can thiệp hay lo lắng về chính sách của nước này trên Biển Đông.
Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 28/5 lần đầu tiên nhắc đến các hành động gây hấn ở Biển Đông kể từ khi Trung Quốc đặt giàn khoan, và cho biết Mỹ sẵn sàng đối phó với các tình huống khi cần thiết. Mỹ có quan điểm ủng hộ các quốc gia Đông Nam Á đẩy nhanh quá trình đàm phán tiến tới Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) với Trung Quốc.
Các quan chức chính phủ Mỹ cho đến nghị sĩ của hai viện liên tục lên án, chỉ trích mạnh mẽ các hành vi ngày càng hung hăng và vô lý của Bắc Kinh. Ủy ban Đối ngoại của Thượng viện sắp đưa ra một nghị quyết về tình hình hiện nay ở Biển Đông, thượng nghị sĩ Ben Cardin tiết lộ.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng nhiều lần bày tỏ quan điểm rằng Trung Quốc đang đơn phương hành động khiêu khích, khiến căng thẳng gia tăng, và Washington sẽ tiếp tục thể hiện mối quan ngại ở cấp thích hợp.
Trần Trang