Với tiềm lực tài chính dồi dào và tham vọng vươn lên trong bối cảnh toàn cầu hóa, các công ty Trung Quốc vung tiền thâu tóm, mua cổ phần nhiều thương hiệu thành danh trên thế giới. Trong đó đặc biệt là ông Lý Thư Phúc và tập đoàn Geely.
Dưới đây là những thương hiệu nổi bật trong làng ôtô, xe máy, công nghiệp phụ trợ mà các công ty Trung Quốc chi tiền thâu tóm hoặc mua cổ phần:
Daimler (Đức)
Daimler có dấu ấn người Trung Quốc sau thương vụ mua cổ phần của ông Lý Thư Phúc. Ảnh: Bloomberg.
Chi 9 tỷ USD vào cuối tháng 2/2018 mua gần 10% cổ phần Daimler, ông Lý Thư Phúc, chủ tịch hãng xe Geely chính thức trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất tập đoàn Đức hiện sở hữu thương hiệu xe sang danh tiếng, Mercedes. Thương vụ gây chú ý đến nỗi khiến chính phủ Đức phải xem xét lại quá trình đầu tư nhưng không phát hiện vi phạm.
Volvo (Thụy Điển)
Polestar 1, coupe thể thao mạnh 600 mã lực của phân nhánh hiệu suất cao Polestar thuộc Volvo. Ảnh: Express.
Hành trình lận đận của Volvo tiếp nối với lần về tay tập đoàn Geely hồi 2010. Ford từng thâu tóm Volvo với giá 6,5 tỷ USD vào 1995, nhưng sau đó chịu lỗ và bán cho công ty Trung Quốc với giá 1,8 tỷ USD. Thương hiệu Thụy Điển từng vấp phải những lo ngại đánh mất bản sắc và tiếp tục lâm vào khủng hoảng. Tuy nhiên, dưới trướng Geely, Volvo chuyển mình mạnh mẽ trở thành hãng xe sang và có lợi nhuận tốt trong nhiều năm qua.
Tháng 12/2017, ông Lý Thư Phúc trở thành cổ đông lớn nhất tại Volvo AB, hãng xe tải Thụy Điển lớn thứ hai thế giới bằng thỏa thuận trị giá 3,9 tỷ USD.
London Taxi (Anh)
Những mẫu xe taxi sơn đen quen thuộc trên đường phố London, Anh. Ảnh: Motor1.
Năm 2013, Manganese Bronze Holdings, công ty sở hữu thương hiệu London Taxi Company (LTC) mang tính biểu tượng nước Anh bị Geely thâu tóm với giá trị khoảng 17,4 triệu USD. LTC sau đó đổi tên thành London EV Company, tập trung sản xuất những mẫu taxi đen (Black Cab) vốn quen thuộc tại thủ đô xứ sương mù nhưng chạy bằng động cơ điện.
Proton (Malaysia)
Hai sản phẩm sedan và hatchback của hãng Proton (Malaysia). Ảnh: Paultan.
Tháng 5/2017, hãng xe mang kỳ vọng trở thành thương hiệu ôtô nội địa phát triển của Malaysia, Proton chấp nhận bán gần 50% cổ phần cho hãng xe Geely. Đây được xem là bước đệm quan trọng phục vụ mục tiêu xâm nhập vào thị trường Đông Nam Á của hãng xe Trung Quốc.
Lotus (Anh)
Hãng xe Lotus (Anh) đã về tay hãng xe Geely. Ảnh: Carmagazine.
Tập đoàn Zhejiang Geely Holding, hãng mẹ của Geely vào tháng 5/2017 quyết định thâu tóm hãng xe thể thao Anh quốc về tay Proton hồi 1996. Trị giá thương vụ này là 66,2 triệu USD. Với Lotus, hãng xe Trung Quốc tham vọng đa dạng hóa sản phẩm: xe hơi phổ thông, hạng sang, xe điện và xe thể thao.
Terrafugia (Mỹ)
Một sản phẩm xe bay đang nghiên cứu của Terrafugia. Ảnh: Motor1.
Geely tiếp tục một thương vụ thâu tóm khác ở lĩnh vực xe bay còn khá mới mẻ. Terrafugia là một trong số ít công ty tiên phong trong sản xuất những mẫu xe có thể chạy trên đường bộ lẫn cất cánh trên không. Tháng 11/2017, hãng xe Trung Quốc giành quyền kiểm soát Terrafugia với mức giá không được tiết lộ.
MG (Anh)
MG5, một sản phẩm của MG từng xuất hiện tại Việt Nam hồi 2012. Ảnh: Trọng Nghiệp.
Năm 2005, MG (Morris Garages), một trong những thương hiệu làm nên nền công nghiệp xe hơi từng hưng thịnh của Anh về tay công ty ôtô Nam Kinh (Nanjing Automobile Group), Trung Quốc với mức giá 87 triệu USD. Sau đó, Nam Kinh sáp nhập với tập đoàn ôtô Thượng Hải (SAIC Motor).
PSA Peugoet Citroen (Pháp)
Tập đoàn PSA bắt tay với hãng xe Trung Quốc trong một thương vụ đầu tư hồi 2014. Ảnh: Motor1.
Cùng với chính phủ Pháp, tập đoàn ôtô Đông Phong (Dongfeng Motor Group Co.) vào tháng 2/2014 đầu tư gần 1,1 tỷ USD vào tập đoàn xe hơi Pháp PSA để đổi lấy 14% cổ phần. Điều kiện ràng buộc không tăng cổ phần trong 10 năm tiếp theo được cho nhằm hạn chế ảnh hưởng của công ty Trung Quốc đối với hoạt động của PSA.
Tesla (Mỹ)
Tiềm năng của hãng xe điện Tesla bị công ty Trung Quốc "dòm ngó". Ảnh: Tesla.
Tham chiến lĩnh vực xe điện vốn là xu hướng tiêu dùng tương lai, Tesla trở thành một trong những công ty có mức tăng trưởng vốn hóa thị trường nhanh nhất thế giới. Gã khổng lồ trong ngành internet Trung Quốc, Tencent Holdings quyết định chi khoản tiền 1,8 tỷ USD để đổi lấy 5% cổ phần tại Tesla vào tháng 3/2017.
Benelli (Italy)
Leoncino 500, một sản phẩm của Benelli. Ảnh: Motorcycle.
Hãng môtô nổi danh Italy thành lập năm 1911 chính thức về tay tập đoàn Qianjiang sau thời gian dài khủng hoảng. Benelli hiện có mặt tại Việt Nam bằng các sản phẩm môtô ở nhiều phân hạng, từ 125 phân khối đến hơn 1.000 phân khối.
Takata (Nhật Bản)
Bê bối lỗi túi khí khiến Takata phá sản. Ảnh: Caranddriver.
Không chỉ hãng xe, Trung Quốc đang nhắm tới cả các hãng phụ trợ. Khủng hoảng lỗi túi khí gây rúng động ngành công nghiệp xe hơi thế giới trong 2017 đẩy Takata, hãng linh kiện, phụ tùng khổng lồ Nhật Bản đến bờ vực phá sản. Đối thủ Key Safety Systems (KSS), Mỹ thuộc sở hữu tập đoàn Ningbo Joyson Electronic Corp, Trung Quốc mua lại Takata giá 1,6 tỷ USD.
Pirelli (Italy)
Tháng 3/2015, hãng lốp lớn thứ năm thế giới, một trong những thương hiệu lâu đời nhất Italy với lịch sử 143 năm, Pirelli bị thâu tóm bởi tập đoàn hóa chất Trung Quốc (ChemChina) bằng khoản tiền 7,7 tỷ USD.
Phạm Trung tổng hợp