"Vì hội nghị G20 được tổ chức tại thành phố Hàng Châu vào tháng tới và hòa bình khu vực sẽ là chủ đề thảo luận chính của các lãnh đạo cường quốc thế giới nên Trung Quốc sẽ kiềm chế thực hiện kế hoạch bồi đắp", South China Morning Post hôm qua dẫn lời một nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề nói. Nhưng Bắc Kinh có thể sẽ nắm lấy cơ hội bồi lấp bãi cạn Scarborough trước thời điểm người Mỹ đi bỏ phiếu bầu tổng thống mới vào ngày 8/11, nguồn tin cho biết thêm.
"Tổng thống Mỹ Barack Obama phải tập trung vào các vấn đề nội địa trước cuộc bầu cử bởi ông ấy cần truyền lại những di sản của mình. Điều đó dường như sẽ khiến ông bận rộn đến mức không có thời gian để quan tâm tới các vấn đề an ninh khu vực", nguồn tin nhận định.
Theo nguồn tin, Trung Quốc hiện tại tránh thực hiện những động thái gây hấn tại bãi cạn Scarborough bởi Philippines đang cho thấy thái độ sẵn sàng tìm kiếm biện pháp giải quyết tranh chấp giữa đôi bên.
Nguồn tin nhấn mạnh xây dựng tiền đồn ở Scarborough là "việc phải làm đối với Trung Quốc" bởi nó sẽ giúp mở rộng phạm vi hoạt động của không quân nước này tại khu vực thêm ít nhất 1.000 km. Bắc Kinh cũng có khả năng xây một đường băng tại Scarborough và thiết lập hệ thống cảnh báo sớm trên bãi Macclesfield, phía đông quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, nhằm theo dõi hoạt động của căn cứ hải quân Mỹ ở Guam, Tây Thái Bình Dương.
Bãi cạn Scarborough là tâm điểm tranh chấp giữa Trung Quốc và Philippines trên Biển Đông. Trung Quốc kiểm soát bãi cạn này từ tay Philippines vào năm 2012 và sau đó ngăn cản không cho ngư dân Philippines tới đây đánh bắt. Phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực do Liên Hợp Quốc bảo trợ ở The Hague, Hà Lan, khẳng định bãi cạn Scarborough nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines. Scarborough nằm cách đảo Hải Nam của Trung Quốc hơn 850 km, cách bờ biển Philippines khoảng 222 km.
Vũ Hoàng