Những hình ảnh về hòn đảo mới trên Gaven, một cặp rạn san hô gồm đá Gaven và đá Lạc, thuộc cụm Nam Yết, do tạp chí quốc phòng IHS Jane's công bố.
Trước đây Trung Quốc từng xây dựng một móng bê tông trên bề mặt phía tây của rạn san hô. Cấu trúc này đã được củng cố và lắp đặt các hệ thống phòng không cùng súng hải quân cũng như các thiết bị viễn thông.
Tuy nhiên, những hình ảnh vệ tinh của Công ty Quốc phòng và Không gian Airbus chụp ngày 31/3 và 7/8 cho thấy, Trung Quốc còn đào một con kênh ở trung tâm của Gaven và gạch đá từ đó được chất đống lại để tạo thành một hòn đảo hình chữ nhật dài khoảng 300 m, rộng 250 m. Cùng với mũi đất dẫn đến kênh đào, một vùng đất mới có diện tích khoảng 114.000 m2 đã hình thành.
Giống như ở đá Gạc Ma và đá Châu Viên, các rạn san hô khác mà Trung Quốc đang cải tạo thành đảo ở Trường Sa, các công nhân xây dựng bao quanh Gaven bằng một đê chắn sóng bê tông kiên cố.
Việc nạo vét và cải tạo ở Gaven có khả năng được thực hiện bằng Tian Jing Hao, một tàu hút bùn hơn 6.000 tấn, dài 127 m, được cho là tàu hút bùn lớn nhất ở châu Á - Thái Bình Dương. IHS Jane's trước đó từng đưa tin Tian Jing Hao xuất hiện ở Gaven từ ngày 24/5 đến 15/6.
Dựa trên hình ảnh vệ tinh ngày 7/8, việc xây dựng trên đá Gaven và đá Lạc vẫn chưa tiến triển nhiều như ở Gạc Ma hay Châu Viên, như không có cầu tàu hay nền móng của các tòa nhà. Tuy nhiên, ở đây đã có các doanh trại, các container và vật liệu xây dựng.
Các đê chắn sóng ở ba bãi đá cho thấy bước tiếp theo trong kế hoạch của Trung Quốc sẽ là xây dựng một đường băng trước khi mùa mưa bão đến. Trong các hoạt động cải tạo trước đó ở Biển Đông, Trung Quốc cũng củng cố sự hiện diện của mình theo từng bước một.
Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 2/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cho hay cơ quan chức năng của Việt Nam đang xác minh thông tin Trung Quốc xây dựng hòn đảo mới ở đá Ga Ven và đá Lạc.
"Tuy nhiên, chúng tôi một lần nữa khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Vì vậy mọi hoạt động của các bên tại khu vực này mà không có sự cho phép của Việt Nam đều là bất hợp pháp và vô giá trị", ông Lê Hải Bình khẳng định.
Anh Ngọc