Tổng thống Donald Trump hôm 12/1 đồng ý ký gia hạn việc dỡ các lệnh trừng phạt kinh tế chủ chốt với Iran, đảm bảo Washington sẽ tuân thủ các cam kết trong 120 ngày, nhưng cảnh báo đây sẽ là "cơ hội cuối cùng".
Trong giai đoạn 4 tháng, ông Trump muốn quốc hội và các đồng minh châu Âu chính của Mỹ lập ra một thoả thuận mới, không thương lượng với Iran, để thay thế "những sai sót thảm họa" trong thoả thuận hiện nay. "Tôi đã đề ra hai con đường phía trước: hoặc sửa những sai sót thảm hoạ của thoả thuận, hoặc Mỹ sẽ rút lui", AFP dẫn lời ông Trump cho hay.
Tối hậu thư gây sức ép, buộc các đồng minh châu Âu, vốn là những nước ủng hộ và bên ký kết thoả thuận quốc tế năm 2015, phải thoả mãn yêu cầu của Trump.
Thoả thuận mới sẽ áp lệnh kiểm soát cứng rắn hơn với Iran nếu việc giảm trừng phạt tiếp diễn. Cụ thể, nó sẽ không bắt đầu hết hạn sau 10 năm như thoả thuận hiện nay, thay vào đó, sẽ áp lệnh trừng phạt vĩnh viễn với cả nhà máy hạt nhân và chương trình tên lửa Iran.
"Những điều kiện này không được có ngày hết hạn. Chính sách của tôi là chặn tất cả con đường của Iran tới vũ khí hạt nhân, không phải 10 năm mà vĩnh viễn", ông Trump cho biết. "Nếu Iran không tuân thủ bất cứ điều kiện nào trong số những điều kiện này, lệnh trừng phạt hạt nhân của Mỹ sẽ tự động nối lại".
Ông Trump cũng hối thúc quốc hội cải cách luật Mỹ để tổng thống không cần phải tuyên bố liệu ông nghĩ Iran có tuân thủ thoả thuận hay không sau 90 ngày, hay tổng thống phải gia hạn lệnh dỡ bỏ trừng phạt sau mỗi 120 hoặc 180 ngày.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đáp lại trên Twitter rằng không thể thương lượng lại thoả thuận và lập trường của Trump "giống những âm mưu tuyệt vọng nhằm làm xói mòn thoả thuận đa phương vững chắc".
Trọng Giáp