Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Fox.
"Sau 52 năm, đã đến lúc Mỹ công nhận đầy đủ chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan, vốn có tầm quan trọng đặc biệt về chiến lược và an ninh đối với nhà nước Israel và ổn định khu vực", Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 21/3 đăng trên Twitter.
Thông báo này tiếp tục đánh dấu sự dịch chuyển lớn trong chính sách Trung Đông hàng chục năm của Mỹ. Vào năm 2017, Trump cũng có quyết định gây tranh cãi khi công nhận thành phố tranh chấp Jerusalem là thủ đô của Israel, thay vì Tel Aviv được chấp nhận trước đây.
Trump sẽ tiếp đón Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng vào ngày 25-26/3. Lãnh đạo Israel, người đang tái tranh cử, tới Washington dự hội nghị thường niên của nhóm vận động hành lang ủng hộ Israel của Ủy ban Công vụ Mỹ (AIPAC).
Netanyahu từng hối thúc Mỹ công nhận chủ quyền của Israel đối với Cao nguyên Golan và nêu ra khả năng đó trong cuộc hội kiến đầu tiên của ông với Trump tại Nhà Trắng tháng 2/2017. Động thái của Tổng thống Mỹ sẽ hỗ trợ Netanyahu, người đang bị cáo buộc tham nhũng, dù ông phủ nhận.
Văn phòng Netanyahu cho biết ông đã gọi điện cảm ơn Trump sau thông báo trên.
Israel chiếm đóng Cao nguyên Golan từ Syria, Bờ Tây, Đông Jerusalem và Dải Gaza trong cuộc chiến 6 ngày năm 1967. Israel sau đó sáp nhập Cao nguyên Golan và Đông Jerusalem trong các động thái chưa từng được cộng đồng quốc tế công nhận.
Richard Haass, một cựu quan chức cao cấp của Bộ Ngoại giao và hiện là chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại ở Washington, nói rằng quyết định của Trump vi phạm Nghị quyết 242 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Nghị quyết được thông qua sau cuộc chiến 1967 kêu gọi Israel rút quân khỏi các lãnh thổ bị chiếm đóng và bảo đảm quyền của các quốc gia trong khu vực được sống yên ổn trong biên giới an toàn và được công nhận.
Nhà Trắng dự kiến sắp công bố kế hoạch hòa bình giữa Israel và Palestine. Các lãnh đạo Palestine, quốc gia đã dừng liên lạc với Mỹ sau khi Trump công nhận Jerusalem là thủ đô Israel, cho rằng kế hoạch này sẽ là một sự thiên vị trắng trợn để ủng hộ Israel.
Binh sĩ Israel tuần tra phần Cao nguyên Golan do Israel chiếm đóng tháng 7/ 2018. Ảnh: Reuters.