Trùm ma túy Joaquin "El Chapo" Guzman. Ảnh: AP
Tuy vụ bắt giữ Guzman hồi tháng 2/2014 được cho là chiến thắng lớn cho chính phủ, mạng lưới Sinaloa của ông ta vẫn là tổ chức tội phạm lớn nhất Mexico và vẫn đang hoạt động.
Trong khi các đối thủ đang ngồi tù, Guzman hôm 11/7 trốn thoát khỏi một nhà tù an ninh cẩn mật ở Mexico, thông qua đường hầm bí mật dài 1,5 km.
"Cuộc tẩu thoát ngoạn mục càng gia tăng tiếng tăm cho Chapo Guzman", Mike Vigil, từng làm việc tại Cơ quan Xử lý Ma túy Mỹ (DEA) nhận xét. "Ông ta được các thành viên trong mạng lưới yêu mến và họ sẽ mở rộng vòng tay chào mừng ông ta trở lại".
Đối tác chính của Guzman trong Sinaloa, Ismael "El Mayo" Zambada, được cho là đã thay Guzman điều hành nhóm khi ông ta vắng mặt. Nếu lực lượng an ninh không bắt được Guzman trong vài ngày, ông ta có thể sẽ trở lại với "ngai vàng" của mình.
Zambada sẽ vui vẻ từ bỏ "ngôi vương" vì ông ta không có hứng thú với công việc nguy hiểm đó, Vigil nói. Khi Guzman trở lại nắm quyền, bạo lực sẽ xảy ra thường xuyên hơn ở Mexico, còn Mỹ sẽ tràn ngập ma túy, cựu quan chức DEA nói.
Không có đối thủ xứng tầm
Băng đảng duy nhất có thể ngáng đường Guzman là New Generation, có trụ sở tại Jalisco, tây Mexico, do Nemesio "El Mencho" Oseguera cầm đầu. New Generation từng là phe cánh của Sinaloa và chưa rõ liệu băng đảng này có quay sang chống lại chủ cũ hay không.
"Những tổ chức khác đã tan rã và làm việc thành các nhóm nhỏ tại các thành phố", Tomas Zeron, giám đốc điều tra tại văn phòng tổng chưởng lý nói.
"Không giống như thời điểm vài năm trước khi Guzman bị bắt, mạng lưới Sinaloa giờ không có đối thủ nào xứng tầm", chuyên gia an ninh Patrick Corcoran viết. "Logic cho thấy rằng đây là thời điểm hoàn hảo để Guzman xây dựng lại vị thế bá chủ cho nhóm, và lấy lại các địa bàn từng bị mất".
"Chapo Guzman là một kẻ chinh phục, ông ta muốn kiểm soát tất cả việc buôn bán ma túy ở Mexico", Vigil nói.
Tuy nhiên, một số người cho rằng sự trở lại của Guzman sẽ không thay đổi đáng kể thực trạng buôn bán ma túy nói chung. "Hoạt động của tội phạm có tổ chức không phụ thuộc vào việc kẻ cầm đầu có bị bắt giữ hay không", Dwight Dyer, một chuyên gia an ninh và từng là quan chức tình báo Mexico nhận định.
Điều này phụ thuộc vào "năng lực chống tội phạm của chính phủ liên bang và tiểu bang", ông nói.
Phương Vũ (theo AFP)