Tổng thống Ecuador Daniel Noboa ngày 8/1 tuyên bố huy động quân đội trong trong 60 ngày để đảm bảo an ninh tại các nhà giam và thành thị trên toàn quốc trong thời gian truy lùng trùm ma túy Jose Adolfo Macias. Một ngày trước đó, tay trùm mang biệt danh "Fito", 44 tuổi, thủ lĩnh băng nhóm Los Choneros, đã biến mất khỏi nhà tù nghiêm ngặt bậc nhất ở thành phố cảng Guayaquil.
Tổng thống Noboa tuyên bố tình trạng khẩn cấp và cho áp lệnh giới nghiêm hàng đêm trên cả nước, từ 23h đến 5h hôm sau. Ông nói những biện pháp này nhằm "hỗ trợ toàn diện về chính trị và pháp lý" cho quân đội trong cuộc chiến với "khủng bố ma túy".
"Chúng ta sẽ không bao giờ đàm phán với khủng bố. Chúng ta sẽ không nghỉ ngơi chừng nào chưa giành lại được yên bình cho nhân dân Ecuador", ông Noboa nhấn mạnh.
Fito ngồi tù từ năm 2011, thụ án 34 năm tù vì các tội danh như tội phạm có tổ chức, buôn lậu ma túy và giết người. Fito từng bỏ trốn khỏi nhà giam vào năm 2013 và bị bắt lại sau ba tháng.
Chính phủ Ecuador hồi tháng 8/2023 huy động hàng nghìn cảnh sát để chuyển Fito đến nhà giam an ninh tối đa trong thành phố Guayaquil. Quyết định được đưa ra sau vụ ám sát Fernando Villavicencio, ứng viên tổng thống có lập trường quyết đấu với các băng nhóm tội phạm. Khoảng một tuần trước khi chết, Villavicencio nói ông đã nhận nhiều lời đe dọa từ Fito.
Roberto Izurieta, người phát ngôn Văn phòng Tổng thống Ecuador, cho biết tay trùm Fito trốn khỏi nhà giam tại Guayaquil chỉ vài tiếng trước khi đoàn cảnh sát đến thanh tra. Izurieta khẳng định Fito là "đối tượng vô cùng nguy hiểm", vì vậy Ecuador cần huy động toàn bộ sức mạnh để truy lùng.
"Fito là tội phạm hội tụ những yếu tố vô cùng nguy hiểm, có những hành động mang tính chất khủng bố. Chúng ta cần quyết tìm ra hắn cho bằng được", Izurieta nói.
Chính phủ Ecuador cũng lo ngại hệ thống nhà giam không đủ khả năng duy trì trật tự. Một số vụ bạo loạn trong tù liên tục nổ ra thời gian qua. Izurieta cho biết các băng nhóm tội phạm có thể đã xâm nhập vào hệ thống nhà giam. Cơ quan công tố Ecuador đang điều tra ít nhất hai quan chức quản lý nhà giam liên quan vụ vượt ngục của Fito.
Bạo lực bùng phát tại Ecuador vài năm qua khi các băng nhóm tội phạm có liên kết với đồng bọn tại Mexico và Colombia cạnh tranh địa bàn. Các cuộc chiến băng nhóm đẫm máu xảy ra thường xuyên trong tù, nơi những tay trùm như Fito dù phải ngồi tù nhưng trên thực tế vẫn còn quyền chỉ huy thủ hạ. Riêng trong năm 2021, bạo loạn trong tù ở Ecuador khiến khoảng 460 người chết.
Sau khi Fito vượt ngục, Ecuador ghi nhận ít nhất 6 tỉnh nổ ra bạo loạn trong tù. Tại một số nơi, phạm nhân còn bắt quản ngục làm con tin. Cảnh sát vũ trang hạng nặng và quân đội đã được điều động tái lập trật tự.
Thanh Danh (Theo AFP)