Phát ngôn viên của cơ quan quản lý nhà tù tại Mỹ thông báo Cardenas được thả hôm 30/8 và đang chịu sự quản lý của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Mỹ (ICE). ICE cho biết đã tiếp nhận ông ta tại nhà tù ở thành phố Terre Haute, bang Indiana và Cardenas "sẽ bị ICE giam cho đến khi có quyết định xử lý cuối cùng".
Hiện chưa rõ ông ta sẽ bị trục xuất về Mexico hay tiếp tục ở lại Mỹ. NBC dẫn lời một quan chức Mỹ giấu tên cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden dự định bàn giao Cardenas cho Mexico vào ngày 2/9.
Cardenas vẫn còn nhiều cáo buộc chưa được xét xử ở Mexico và đang bị nhốt tại một trung tâm giam giữ người di cư tại Mỹ, theo một nguồn tin từ chính phủ Mexico.
Cardenas là cựu thủ lĩnh của Gulf Cartel, một trong các tổ chức tội phạm lâu đời nhất ở Mexico. Ông ta đứng sau một số vụ bạo lực băng đảng đẫm máu nhất trong lịch sử nước này. Cardenas được cho là người đã thay đổi hoạt động buôn bán ma túy ở Mexico, khi áp dụng các chiến thuật tàn bạo như chặt đầu những kẻ chống đối.
Cardenas đã sáng lập Zetas, cánh vũ trang của Gulf Cartel, với thành viên là các cựu đặc nhiệm. Ông ta bị bắt sau một cuộc đấu súng hồi năm 2003 và bị dẫn độ sang Mỹ sau đó 4 năm. Trùm ma túy khét tiếng bị kết án 20 năm tù vào năm 2010.
Sau đó, Zetas đã tách khỏi Gulf Cartel và trở thành một trong những băng đảng tội phạm nguy hiểm nhất ở Mexico trong một thời gian trước khi suy tàn.
Zetas là nhóm tội phạm có tổ chức đầu tiên mở rộng phương thức hoạt động, từ chỉ buôn bán ma túy sang cả đe dọa người dân và doanh nghiệp tại các khu vực chúng kiểm soát. Băng đảng này cũng gieo rắc kinh hoàng thông qua hoạt động bắt cóc để đòi tiền chuộc trên diện rộng.
Leo Silva, cựu nhân viên Lực lượng Chống ma túy Mỹ (DEA) và từng hoạt động tại Mexico để chống Zetas trong năm 2008-2015, cho biết Cardenas phải chịu trách nhiệm trực tiếp về tình trạng bạo lực gia tăng ở Mexico trong hai thập kỷ qua.
"Thứ Cardenas sáng lập đã tạo ra một kỷ nguyên mới của tội phạm có tổ chức", Silva nói.
Phạm Giang (Theo Reuters)