Tại cuộc họp chiều 4/1, Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam khu vực phía Bắc yêu cầu chùa Ba Vàng không được tổ chức sự kiện quốc tế trong một năm.
Trả lời VnExpress, thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội đồng trị sự Giáo hội Việt Nam, cho biết chùa Ba Vàng trưng bày hiện vật được cho là "xá lợi tóc Đức Phật" đã gây ảnh hưởng đến Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
"Đại đức Thích Trúc Thái Minh đã có thư thỉnh nguyện vì làm phiền lòng Giáo hội và đến lễ các hòa thượng, nghe phân tích, chỉ dạy. Thường trực Hội đồng trị sự chấp nhận lời khải bạch của đại đức Thái Minh", thượng tọa Thích Đức Thiện nói, cho biết hình thức kỷ luật nêu trên "coi như lời cảnh tỉnh với sư trụ trì chùa Ba Vàng".
Theo thượng tọa Thích Đức Thiện, sự việc xảy ra tại Quảng Ninh có trách nhiệm của Ban trị sự Giáo hội Phật giáo địa phương. Hội đồng trị sự Giáo hội Phật Giáo Việt Nam yêu cầu địa phương giám sát chặt chẽ hoạt động tôn giáo và truyền thông của chùa Ba Vàng, đảm bảo đúng quy định của Giáo hội và pháp luật.
Theo thông tin được chùa Ba Vàng đăng tải, tháng 12/2023, đoàn chư tăng của chùa đã đến chiêm bái xá lợi tóc Đức Phật tại tu viện Parami và Bảo tàng Xá lợi Phật quốc tế Parami. Sau đó, chư tăng nhà chùa mời hòa thượng U Wepulla - trụ trì tu viện Parami cùng các cao tăng Myanmar tham dự Đại lễ kỷ niệm 765 năm Phật hoàng Trần Nhân Tông đản sinh và đưa xá lợi tóc về Việt Nam.
Xá lợi sau đó được đưa về chùa Ba Vàng ngày 22/12, đến 27/12 mang về Myanmar. Thời gian này, hàng chục nghìn người dân, phật tử đổ về chùa chiêm bái hiện vật được cho là "xá lợi tóc Đức Phật". "Đây là một trong tám sợi tóc mà Đức Phật tự tay nhổ trên đầu mình, trao cho hai thương buôn người Myanmar hơn 2.600 năm trước", website chùa Ba Vàng viết.
Hôm 2/1, tỉnh Quảng Ninh cho biết việc chùa Ba Vàng tổ chức rước, trưng bày cho phật tử chiêm bái "xá lợi tóc Phật" vi phạm nghị định về hoạt động triển lãm. Hoạt động này cũng chưa đúng quy định về chủ thể và thời gian đăng ký theo Luật Tín ngưỡng tôn giáo và Nghị định quy định chi tiết một số điều về biện pháp thi hành luật này. Ban Tôn giáo tỉnh đang phối hợp UBND TP Uông Bí làm rõ, củng cố hồ sơ để báo cáo cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm trên.
UBND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu chùa Ba Vàng không biên soạn, sản xuất video, hình ảnh, tài liệu và gỡ bỏ toàn bộ thông tin giới thiệu vật thể được cho là "xá lợi tóc Đức Phật" trên trang tin của chùa và đại đức Thích Trúc Thái Minh cũng như các trang mạng xã hội. Thông tin này gây dư luận phức tạp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự và các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng bình thường trên địa bàn.
Đây là lần thứ hai trong vòng bốn năm qua đại đức Thích Trúc Thái Minh phải sám hối trên cương vị trụ trì chùa Ba Vàng. Đầu năm 2019, ông Thái Minh từng bị Giáo hội Phật giáo Việt Nam bãi nhiệm tất cả chức vụ và yêu cầu sám hối đại tăng 49 ngày. Lý do bởi chùa Ba Vàng tổ chức "thỉnh vong", thuyết giảng "vong báo oán", cúng "oan gia trái chủ". Hoạt động này vi phạm Hiến chương Giáo hội, "làm tổn thương đến thanh danh Giáo hội, Tăng đoàn".
Tuy nhiên, ông Minh vẫn trụ trì chùa Ba Vàng từ đó đến nay. Ông được khôi phục chức vụ Phó trưởng ban Thông tin truyền thông Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam hồi tháng 3, sau gần 4 năm bị bãi nhiệm.