"Amit là tất cả với tôi", ông Baruch, 53 tuổi, nói về người con duy nhất của mình. "Tôi muốn yêu đời trở lại. Quân đội Israel nên giúp tôi trở thành ông nội".
Amit, 21 tuổi, thiệt mạng sau khi bị một người Palestine ném đá trúng đầu trong lúc tham gia chiến dịch đột kích của quân đội Israel ở Bờ Tây ngày 12/5/2020. Ông Baruch đã lấy tinh trùng của con trai trong vòng 72 giờ sau khi anh qua đời, đủ thời gian để trữ đông và vẫn làm được thụ tinh ống nghiệm.
Ông muốn dùng tinh trùng của con để có cháu nội nhờ một nữ tình nguyện viên, nhưng không thể làm vậy vì luật pháp Israel chưa cho phép. Israel hiện quy định chỉ vợ binh sĩ thiệt mạng khi thực hiện nhiệm vụ mới có quyền thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) từ tinh trùng của chồng.
Tuy nhiên, giới chức đang đề xuất dự thảo luật mở rộng quyền này với cha mẹ binh sĩ. Một nhà hoạt động cho rằng Israel nên "thực hiện nghĩa vụ đạo đức" với gia đình có con cái chết khi tại ngũ.
Ông Baruch Ben Ygal (áo đen) trong lễ tang con trai Amit Ben Ygal ở nghĩa trang quân sự Bia Yaakov gần Tel Aviv, ngày 12/5. Ảnh: AFP.
Ông Baruch và vợ ly hôn từ lâu, Amit là con trai duy nhất của ông. Hai bố con sống cùng nhau ở Ramat Gan, ngoại ô Tel Aviv, và ông vẫn không thể tin được rằng con trai mình đã chết.
Trong phòng ngủ của Amit, ảnh của anh treo kín tường. Trên giường, Baruch đặt áo phông in hình Amit. Baruch cho hay để khỏa lấp cảm giác trống trải, ông muốn nhờ nữ tình nguyện viên sinh "một hoặc hai cháu nội" từ tinh trùng trữ đông của con trai.
Nghị sĩ cánh hữu Zvi Hauser đã soạn dự luật "Tiếp nối" để hợp pháp hóa mong muốn của Baruch. Ông cho rằng nhà nước Israel mang nợ với gia đình binh sĩ.
"Nếu một người chết vì tai nạn ôtô, đó là vì anh ấy đã quyết định ra đường. Nếu một người chết khi đang phục vụ trong quân ngũ, đó là vì quân đội điều động anh ấy đến đó", ông nói.
Irit Oren Gunders, người đứng đầu một tổ chức hỗ trợ thân nhân binh lính thiệt mạng, ủng hộ sáng kiến này. "Đất nước có nghĩa vụ đạo đức với Amit và cha mẹ cậu ấy, những người đã giáo dục cậu ấy, khuyến khích cậu ấy đi lính để bảo vệ tổ quốc", bà nói.
Oren Gunders cho biết nhiều phụ nữ sẵn lòng mang thai hộ từ tinh trùng binh lính tử trận và dự luật "giúp đôi bên cùng có lợi". "Họ có thể kể cho con cái nghe về chiến tích của người cha đã chiến đấu vì đất nước", bà nói.
Dự luật "Tiếp nối" được thông qua trong cuộc bỏ phiếu đầu tiên vào tháng trước, nhưng cần vượt qua hai vòng bỏ phiếu nữa, sau khi quốc hội mới của Israel được bầu vào tháng tới.
Tuy nhiên, Binyamin David, chuyên gia viện kế hoạch hóa gia đình Puah, cảnh báo dự luật dường như tập trung vào nguyện vọng của cha mẹ, chứ không phải người lính. Ông thấu hiểu nỗi đau của bậc làm cha mẹ, nhưng cho rằng việc coi những đứa trẻ sinh ra nhờ thụ tinh trong ống nghiệm như "kỷ vật" của người bố đã khuất là "có vấn đề về đạo đức". David nhấn mạnh không có gì đảm bảo rằng Amit muốn có con với một người phụ nữ xa lạ.
Trong khi đó, Hauser cho rằng có thể kiểm soát vấn đề này bằng cách cấp mẫu đơn đồng thuận cho binh sĩ lúc nhập ngũ để họ xác nhận có nguyện vọng như vậy hay không, đồng thời quản lý chặt chẽ danh sách người tình nguyện mang thai.
Ông Baruch cho hay khi còn sống, con trai đã có bạn gái và từng tỏ ý muốn có con, nhưng cô gái chưa sẵn sàng sinh nở. Ông cần cháu nội "để tiếp tục sống", thừa nhận ông đã liên hệ với hàng trăm phụ nữ sẵn sàng thụ tinh trong ống nghiệm.
"Nếu có cháu nội trước khi chết, tôi có thể nhắm mắt thanh thản", ông nói, chỉ tay về phía căn hộ trống trải của mình.
Hồng Hạnh (Theo AFP)