"Việc hai bên kỷ niệm 25 năm bình thường hoá quan hệ là minh chứng cho thấy chúng ta không mắc lại những sai lầm trong quá khứ", ông Stilwell nói trong Lễ khởi động các hoạt động kỷ niệm 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt - Mỹ chiều 18/12 tại Hà Nội. Ông Stilwell đến thăm Việt Nam từ ngày 17/12 đến 18/12.
Theo ông Stilwell, để tới được thời điểm cột mốc 25 năm này, hai nước đã đối mặt với những hệ quả chiến tranh và ảnh hưởng tới người dân. Hiện hai quốc gia là đối tác tin cậy, với tình bạn dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Stilwell trong Lễ khởi động kỷ niệm 25 năm bình thường hoá quan hệ ngoại giao Việt - Mỹ hôm nay tại Hà Nội. Ảnh: BNGVN.
Quân đội hai nước cũng đã xây dựng niềm tin lẫn nhau và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh, đặc biệt là khi Mỹ dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam và USS Carl Vinson năm 2018 trở thành tàu sân bay Mỹ đầu tiên đến thăm Việt Nam sau chiến tranh.
"Sự hợp tác này góp phần tạo nên một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở, với đặc điểm là tôn trọng chủ quyền và độc lập của tất cả các quốc gia, bất kể quy mô, sự hợp tác và tôn trọng các quy tắc, không có sự bá quyền hay chân lý thuộc về kẻ mạnh", ông Stilwell nói.
Việt - Mỹ đã hợp tác chặt chẽ để giải quyết hàng loạt thách thức trong khu vực Mekong, ASEAN, Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó có an ninh khu vực. Quan hệ song phương được thúc đẩy bởi 5 chuyến thăm của Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Việt Nam trong 4 năm qua.
"Chúng ta đã có thể vượt qua oán hận, hoài nghi và cay đắng để thay thế chúng bằng tin tưởng, tôn trọng và hợp tác. Hai nước chứng tỏ rằng hai cựu thù có thể trở thành đối tác tin cậy. Thành quả đó có ý nghĩa với chúng ta bao nhiêu thì cũng là bài học sâu sắc và kịp thời bấy nhiêu cho các nước khác trên thế giới", ông Stilwell nói.
Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết hai nước đã thông qua 8 tuyên bố chung, đáng kể nhất là Tuyên bố chung xác lập quan hệ Đối tác Toàn diện năm 2013 với 9 lĩnh vực hợp tác trọng tâm.
Việt Nam đánh giá cao việc Mỹ hỗ trợ Việt Nam và các nước ASEAN nâng cao năng lực thực thi pháp luật trên biển. Hai nước tích cực hợp tác trong giải quyết các vấn đề quốc tế và khu vực, hợp tác trong ASEAN và vấn đề tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông.
Kim ngạch thương mại hai chiều Việt - Mỹ tăng từ mức 450 triệu USD vào năm 1994 lên gần 70 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2019. Trong nhiều năm, Mỹ giữ vững vị trí là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, còn Việt Nam là một trong những thị trường xuất khẩu có mức tăng trưởng cao nhất của Mỹ. Mỹ trở thành nhà đầu tư lớn thứ 11 tại Việt Nam với tổng số vốn khoảng 9,33 tỷ USD.
Theo Bộ Ngoại giao, trong hội đàm trước Lễ khởi động, ông Stilwell tái khẳng định Mỹ coi trọng quan hệ Đối tác toàn diện với Việt Nam, cam kết ủng hộ một Việt Nam vững mạnh, độc lập, thịnh vượng, đóng vai trò ngày càng quan trọng tại khu vực.
Trợ lý Stilwell khẳng định chủ trương của Mỹ trong việc duy trì an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, thương mại không bị cản trở tại Biển Đông, khẳng định Mỹ ủng hộ giải quyết các tranh chấp tại Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Mỹ cũng mong muốn thúc đẩy hợp tác trong khuôn khổ Sáng kiến Hạ nguồn sông Mekong, tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, đặc biệt khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Thứ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, phải, đón Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Stilwell tại Hà Nội hôm nay. Ảnh: BNGVN.