Theo học trò cũ Armenio Anjos, hiện 50 tuổi, từng trải nghiệm những triết lý của Mourinho khi theo học tại trường Trung học Cơ sở Zeca Afonso ở Alhos-Vedros ngay ngoại ô Lisbon. Lúc đó, Mourinho đang trong giai đoạn một năm dạy thể dục tại trường, tính từ khi ông kết thúc sự nghiệp thi đấu ngắn ngủi tới lúc vào nghề cầm quân.
"Mourinho là giáo viên thể dục của tôi trong một năm trước khi ông ấy đến Sporting", Anjos kể với báo Anh Sunsport. "Khi đó, ông ấy 23 hoặc 24 tuổi, tôi 14 hoặc 15 tuổi. Tôi không ngờ Mourinho sẽ có được vị thế như hiện tại. Có một điều tôi thích ở Mourinho là ông ấy không bao giờ thay đổi. Mourinho sẽ nói bất cứ điều gì mà ông ấy nghĩ về bạn. Tôi yêu Mourinho, kể cả lúc ở trường. Tôi không phải là người duy nhất. Có rất nhiều người như tôi, yêu quý Mourinho, nhưng cũng có rất nhiều người ghét ông ấy. Mọi thứ giống như bây giờ. Khi đó, một số bạn học của tôi đã chê Mourinho quá thô lỗ".
Armenio Anjos trong màu áo Roma - CLB Mourinho dẫn dắt từ gần ba năm qua. Ảnh: Sunsport
Mourinho, 60 tuổi, khi đó thậm chí không phải là HLV đội bóng đá của trường nhưng vẫn gây ấn tượng tốt với học trò, và đây được xem là bước đệm cho hành trình huấn luyện vang dội sau này. Anjos tiết lộ được Mourinho khuyên làm thủ môn, rồi sau đó thi đấu tốt và trở thành thủ môn cho đội của trường. "Ông ấy dạy tôi mọi thứ, cả bóng rổ, bóng chuyền", Anjos kể tiếp.
Anjos thừa nhận ông và các bạn học từng không coi trọng môn thể dục, nhưng thay đổi quan điểm trước phương pháp dạy cứng rắn của Mourinho. "Chúng tôi luôn nghĩ thể dục là môn không cần phải chăm chỉ, chỉ cần chạy và đá bóng thôi. Nhưng Mourinho thì khác", ông nhớ lại. "Mourinho nói rằng 'Tôi đến trường đại học như giáo viên tiếng Anh, giáo viên tiếng Bồ Đào Nha, giáo viên toán của các cậu. Và tôi phải được tôn trọng theo cách tương tự. Các cậu cần học hỏi từ tôi, tôi không ở đây để lãng phí thời gian của mình'. Nhiều người bị sốc khi nghe câu nói này".
Sau một năm học tập ngắn ngủi, Anjos vẫn theo dõi sự nghiệp của ông thầy cũ. Mourinho có bước đột phá lớn với tư cách là phiên dịch viên của Sir Bobby Robson tại Sporting năm 1992, sau đó đến Porto và Barca, nơi tư tưởng bóng đá thực dụng ông bổ trợ phù hợp cho phong cách tấn công của Robson.
HLV Bồ Đào Nha ở lại Camp Nou dưới thời Louis van Gaal - người đã cho ông cơ hội phát triển kỹ năng huấn luyện. Tới tháng 9/2000, Mourinho được bổ nhiệm làm HLV đội một Benfica nhưng từ chức ba tháng sau đó.
Sau đó, ông tỏa sáng tại Uniao de Leiria rồi tới dẫn dắt Porto vào tháng 1/2002. Tại đây, ông hứa sẽ mang về những danh hiệu, rồi giúp Porto trở thành thế lực của bóng đá châu Âu với hai chức vô địch giải VĐQG Bồ Đào Nha, một Cup Bồ Đào Nha, một Siêu Cup Bồ Đào Nha, một Champions League và một UEFA Cup. Đây là bước đệm giúp Mourinho có biệt danh "Người Đặc Biệt" rồi gặt hái thêm vô số thành công cùng Chelsea, Inter Milan, Real Madrid, Chelsea, Man Utd, Tottenham và giờ là Roma.
Mourinho bên các cầu thủ Nuno Maniche và Benni McCarthy thời còn dẫn dắt Porto. Ảnh: AFP
Anjos chỉ gặp lại Mourinho một lần kể từ khi ông thầy cũ trở nên nổi tiếng, đó là khi ông bay từ Anh tới Lisbon để dự buổi ký tặng sách. Nhưng Anjos luôn cổ vũ Mourinho trong hành trình đã qua, ngay cả trong những ngày nghỉ lễ của gia đình.
Anjos - người mơ ước được xem Roma của Mourinho trên sân nhà Olimpico mùa này - nói thêm: "Để cho các bạn thấy tôi yêu Mourinho đến nhường nào, trận đầu của ông ấy với Real ở mùa 2012-2013 là trên sân nhà của Valencia. Tôi đang đi nghỉ ở Algarve và nói với vợ rằng ngày mai chúng tôi sẽ đi xem Real. Cô ấy đáp rằng 'Cái gì, trời nóng 40 độ và anh muốn lái xe từ đây tới Madrid chỉ để xem Mourinho à?' Tôi nói Mourinho đi đâu, tôi sẽ theo tới đó. Tôi mua vé cho bảy người và mất tám giờ để di chuyển bằng ô tô đến Madrid. Trận đó hòa và rồi chúng tôi lái xe về nhà sau tám giờ nữa".
Anjos được Mourinho truyền cảm hứng để từ bỏ bóng rổ sau sáu năm và chuyển sang bóng đá, ban đầu với tư cách là cầu thủ và bây giờ là HLV. Anjos chuyển đến Anh 17 năm trước và đang dẫn dắt đội U18 Barking FC. Mặc chiếc áo "Người đặc biệt" của Roma, Anjos ca ngợi ông thầy cũ: "Mourinho là HLV vĩ đại nhất lịch. Ông ấy thật tuyệt vời. Tôi yêu ông ấy rất nhiều. Cách Mourinho nói chuyện rất say mê khiến tôi có niềm đam mê với bóng đá. Tôi cho các cầu thủ xem rất nhiều video và hầu hết trong số đó là của Mourinho. Tôi cũng học cách nói chuyện với toàn đội như ông ấy".
Hồng Duy