Sơn ta là một chất liệu thuần Việt, đồng thời tạo ra nghệ thuật tranh sơn mài độc đáo. Việt Nam có loại sơn đặc biệt, chế xuất từ một loại nhựa cây tự nhiên. Từ lâu đời nay sơn này được kết hợp với vàng, bạc, son để sơn phủ lên bề mặt các bức tượng, những đồ vật thờ, vật dụng thủ công, mỹ nghệ... làm cho chúng có vẻ đẹp bên ngoài lộng lẫy và chịu được thử thách của thời gian.
Năm 1932, các họa sĩ Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương đã đưa chất liệu sơn ta vào sáng tác hội họa. Qua tìm tòi, thử nghiệm, thể loại tranh sơn mài ra đời. Thành tựu của Mỹ thuật Việt Nam có sự đóng góp lớn của tranh sơn mài.
Trân trọng, bảo tồn và phát huy những giá trị của chất liệu sơn ta, đầu tháng 5/2013, các họa sĩ chuyên sáng tác tranh sơn mài bằng chất liệu thuần Việt tự nguyện liên kết và lập nên Nhóm Họa sĩ Sơn ta Việt Nam.
Kỷ niệm một năm thành lập, các họa sĩ nhóm Sơn ta đã tổ chức triển lãm tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, từ 17 đến 30/5. Triển lãm trưng bày 29 bức tranh của 29 tác giả. Các tác phẩm đều được vẽ bằng chất liệu sơn thuần Việt, nhưng đề tài và phong cách thể hiện phong phú xoay quanh vẻ đẹp của làng quê yên bình mộc mạc, vẻ đẹp của thiếu nữ, tình yêu, phong cảnh đất nước...
Trên các tấm gỗ, từng lớp màu pha sơn ta gắn vỏ trứng, vỏ trai được mài thành những tác phẩm hội họa, mang vẻ đẹp sang quý, có khi lộng lẫy vàng son, có khi đằm thắm như tâm hồn người Việt.
Các thành viên thuộc nhóm Sơn ta tuy tuổi đời, tuổi nghề, quan điểm nghệ thuật khác nhau, nhưng đã hội tụ bởi chung một niềm đam mê chất liệu sơn mài truyền thống. Nhóm mong muốn kế thừa, phát huy thành quả của thế hệ trước, góp thêm tiếng nói khẳng định giá trị độc đáo của tranh sơn mài Việt Nam.
* Một số tranh trong triển lãm nhóm "Sơn ta"
An Hạ