Bảo tàng Đà Nẵng đang mở cửa triển lãm Đồ gốm sứ theo những con tàu khai quật ở biển Việt Nam, trưng bày 115 cổ vật như chén, lọ, tiền xu, tượng người, lư hương... của nhà sưu tập Lâm Dũ Xênh.
Những hiện vật phần lớn đã thay đổi kết cấu qua quá trình tích tụ trong những con tàu có niên đại từ thế kỷ 15-16 trên vùng biển Việt Nam.
"Qua thời gian, những cổ vật này bị phong hoá, bám hàu và tự kết dính từ quá trình xâm thực của nước mặn, tạo thành những hình khối", ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Giám đốc Bảo tàng nói.
Một bình gốm thời Đường (Trung Quốc) được tìm thấy ở vùng biển Bình Châu, Quảng Ngãi năm 2013, bị san hô bám vào.
Các cổ vật được bảo vệ bằng lớp kính để không làm hư hại hiện vật. Theo ông Thiện, khi trục vớt cổ vật, có nhiều đồ vật lành lặn được lấy ra, nhưng nhiều cổ vật đã kết dính lấy ra sẽ bị vỡ nên được giữ nguyên.
"Việc trưng bày những cổ vật này cho thấy sự phong phú của những bộ sưu tập gốm sứ. Ngoài những đồ lành lặn thì cũng có những cổ vật đã kết dính lại, ẩn chứa những giá trị về gốm sứ", ông Thiện nói thêm.
Hũ tiền cổ được tìm thấy ở vùng biển Bình Châu (Quảng Ngãi) năm 2013 đã bị oxy hoá, vỏ hà bám chặt tạo thành một khối kết dính.
Một chiếc đĩa bị vỏ sò, san hô bám vào, tạo thành hình dáng như hai chiếc tai gần như cân đối hai bên.
Bộ sưu tập hũ rượu gốm Gò Sành (Bình Định) có niên đại từ thế kỷ 15, đã bị những sinh vật biển bám lên. Theo lãnh đạo bảo tàng, hiện vật này cho thấy lịch sử thương mại của Việt Nam từ nhiều thế kỷ trước đó.
Một bình gốm thời Thanh (Trung Quốc) niên đại thế kỷ 17-18 bị biến dạng sau thời gian dưới đáy biển.
Những cổ vật này sau khi được trục vớt, đã được xử lý hàu bám bên ngoài, ngâm cho rã hết chất mặn lâu ngày.
Hiện vật trưng bày lần này được sưu tập từ tàu đắm Cà Mau với khối đĩa kết dính có niên đại từ thế kỷ 16-18, vào thời Ung Chính (nhà Thanh - Trung Quốc); từ tàu đắm Phú Quốc có niên đại từ thế kỷ 15 với đồ gốm men ngọc và men nâu Thái Lan có xuất xứ từ lò gốm cổ Sanwankhalok; từ tàu đắm cổ Bình Châu, Quảng Ngãi có niên đại từ thế kỷ 13 với nhiều thể loại như bình có quai, ấm, tượng người, lư hương, chậu…
Bên cạnh những cổ vật biến dạng dưới đáy biển, thì nhiều hiện vật có giá trị cũng được trưng bày, cho thấy sự phong phú của các mặt hàng gốm sứ từ nhiều thế kỷ trước.
Một cổ vật gốm thời Đường (Trung Quốc).
Du khách đeo khẩu trang tham quan triển lãm. Đây là triển lãm đầu tiên của Bảo tàng Đà Nẵng sau đợt dịch Covid-19 thứ hai, dự kiến kéo dài tới 25/11.
Nguyễn Đông