Cuộc thi Tuyển chọn phương án kiến trúc công trình Bảo tàng Hà Nội do Sở Văn hoá thông tin và Sở Quy hoạch Kiến trúc phối hợp tổ chức từ 19/6 đến 25/9, nhằm chọn phương án xây dựng khối bảo tàng trong Trung tâm Hội nghị Quốc gia tại Mễ Trì (Từ Liêm, Hà Nội).
Ban tổ chức đã nhận được 13 phương án kiến trúc tham gia dự thi từ các đơn vị tư vấn, cá nhân trong nước và nước ngoài như: Pháp, Đức, Australia... Các phương án được thể hiện khá công phu với nhiều giải pháp kiến trúc, kết cấu công trình đa dạng, mang phong cách hiện đại, đồng thời thể hiện được nét đặc trưng Thăng Long - Hà Nội. Trong số đó, ba phương án PA-01, PA-07 và PA-09 được chọn vào chung kết.
Ở phương án PA-01, toàn bộ bố cục được trang trí bởi công cụ là nước. Công trình thiết kế theo dạng hình bậc thang "ngược", mặt bằng các tầng bố trí vươn ra ngoài tạo cảm giác bảo tàng được treo “lơ lửng”. Cảnh quan xung quanh tạo liên tưởng chúng đang di chuyển lại gần nhau dưới toà nhà.
![]() |
Phương án PA-01. |
Tầng 2 và 3 dành ưu tiên cho các khu vực triển lãm. Những hình vuông trên mặt bằng biểu đạt 4 đề tài triển lãm theo chủ đề, phần còn lại là khu vực triển lãm thay đổi theo định kỳ và các triển lãm nhỏ cho nhiều chủ đề khác nhau. Đường giao thông nội bộ nằm ngay phía sau mặt tiền của các khu triển lãm được thiết kế nhằm dẫn dắt khách tham quan đi xung quanh viện bảo tàng để có thể ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên. Công trình bảo tàng và những không gian nhỏ được bố trí thay đổi liên tục tạo sự mới lạ và hấp dẫn cho du khách.
![]() |
Phương án PA-07. |
Phương án PA-07 có ý tưởng dựa vào vòng luân chuyển của 3 yếu tố: trời, đất và nước. Phương án thiết kế được lựa chọn ở đây chính là tạo ra một cao độ cho bảo tàng. Khởi nguồn cho ý tưởng tạo ra cái chênh ấy chính là thiên nhiên phong cảnh và thuật phong thuỷ có trong nền văn hoá ngàn năm. Nhấn mạnh cái đặc biệt rất riêng, nhưng vẫn hoà quyện với nền văn hoá Hà Nội, nói rộng hơn là văn hoá Việt, nên phương án này thoát khỏi vùng ảnh hưởng của xu thế đô thị hoá ở phía tây nam thành phố, trở thành dấu ấn biểu tượng của các giai thoại của thuyết phong thuỷ về vũ trụ và cả những yếu tố nhân văn.
![]() |
Phương án PA-09. |
Phương án PA-09 với ý tưởng “trổ ra từ đất và nước” diễn đạt lịch sử, đời sống của con người Hà Nội tĩnh tại và sống động, thanh lịch và dũng cảm. Ở phương án này, khối trưng bày chính gợi nhớ đến hình ảnh văn tự ngàn năm của Hà Nội, ghi nhận quá khứ, hiện tại, tương lai. Đường nét của thành Cổ Loa xưa được chuyển dịch, hoá thân thành cánh chim tự do - hoà bình. Hai khối kề bên: một đơn giản và tự nhiên, một phức hợp và tiến triển, tạo nên nét riêng của thủ đô. Các khối bảo tàng được đặt trên nền nước, nơi dung hoà những gì tương đồng và khác biệt, nơi nhân lên các giá trị và gợi nhớ về những dòng chảy đã gắn kết với thủ đô: hồ Gươm, Hồng Hà, hồ Tây.
“Đứng ở góc độ chuyên môn của mình, tôi nhận thấy PA-09 có triển vọng tốt. Phương án này sử dụng mô hình bằng đất rất ấn tượng, tạo cảm giác về một Hà Nội với không gian phố cổ, một Hà Nội đặc trưng gốm. Nhìn tổng quát những bản vẽ kiến trúc, ta sẽ thấy sức gợi lớn của lịch sử hào hùng, của trận Điện Biên Phủ trên không oanh liệt của Hà Nội... Ở đó, ta cũng như được chứng kiến giá trị của Hoàng Thành vừa được khai quật”, anh Nguyễn Thế Hạnh, KTS Công ty FITE, sau khi xem 3 phương án, nhận định.
Thêm nữa, PA-09 tạo được những ẩn dụ về sự phát triển không ngừng của “văn minh ngàn năm” trên tổng mặt bằng qua khối nhà chính và công trình phụ trợ, phối hợp bằng đường nét khi thưa, khi mau và nhịp nhàng như sự kết nối giữa hôm nay và hôm qua, giữa lịch sử trầm lắng và cuộc sống sôi động.
Với cách bố trí mặt bằng các khu trưng bày ngoài trời được đặt chìm, hình thành các mặt nghiêng bao gồm cả phần mái công trình chính, phương án này tạo ra một sinh thể vừa độc lập vừa hài hoà với Trung tâm Hội nghị Quốc gia. Ngoài ra, nó còn làm tăng diện tích cây xanh cho khu vực
Trưng bày 3 phương án trên, Ban tổ chức mong nhận được những ý kiến đóng góp của đông đảo nhân dân. Việc lấy ý kiến của nhân dân thực hiện bằng hình thức ghi phiếu góp ý, hoặc ghi ý kiến vào sổ của BTC.
* Quy mô công trình: Diện tích xây dựng dự kiến: 8.000-8.500 m2 Tổng diện tích sàn: khoảng 30.000 m2 Khu trưng bày ngoài trời - sân vườn: khoảng 25.000 m2 * Các yêu cầu cần đáp ứng của công trình: - Phương án thiết kế xây dựng công trình Bảo tàng Hà Nội phải có kiến trúc đẹp, phù hợp với quy hoạch trong đó có Trung tâm Hội nghị Quốc gia. - Các giải pháp kiến trúc và kỹ thuật đáp ứng công năng sử dụng của bảo tàng và chức năng của công trình là một bảo tàng chuyên đề về lịch sử - văn hoá của thủ đô Hà Nội. Đây là nơi lưu giữ và giới thiệu những di sản văn hoá vật thể và phi vật thể, phản ánh tiến trình lịch sử và phát triển của Thăng Long - Hà Nội. - Kiến trúc hiện đại, mang đậm bản sắc văn hoá Việt Nam và đặc thù Thăng Long - Hà Nội.
Từ Nữ Triệu Vương