Hãng công nghệ Cisco (Mỹ) vừa công bố kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của trí tuệ nhân tạo (AI) lên việc làm vào chiều 12/9, tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN (WEF ASEAN). Nghiên cứu chỉ ra sẽ có sự dịch chuyển lớn về mô hình hoạt động, nhiều kỹ năng trong tương lai trở nên dư thừa.
Ông Naveen Menon, Chủ tịch Cisco khu vực ASEAN cho biết, nghiên cứu được Cisco thực hiện tại 6 quốc gia gồm Việt Nam, Singapore, Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Philippines. Nghiên cứu tập trung vào 21 ngành, 430 loại hình công việc trong giai đoạn 10 năm.
Ông Naveen Menon nói về cách tính số liệu trong nghiên cứu chiều 13/9. Video: Lộc Chung.
Tại ASEAN sẽ có những ngành công nghiệp trị giá hàng ngàn tỷ USD trong thời gian tới, với những bước đột phá dựa trên công nghệ tự động và trí tuệ nhân tạo.
Theo đó AI sẽ tạo ra thêm 4,5 triệu công việc mới tại khu vực ASEAN trong vòng một thập kỷ tới, trong đó 1,8 triệu việc tạo ra trong ngành bán buôn bán lẻ; 0,9 triệu việc trong ngành chế tạo; 1 triệu việc trong ngành xây dựng; 0,4 triệu việc trong khối khách sạn, nhà hàng, một số ngành dịch vụ khác...
Trong số 630 triệu dân thuộc 6 quốc gia này, 10 năm tới sẽ có 28 triệu (tương đương 10,2% tổng lực lượng lao động) bị ảnh hưởng công việc do vị trí thay thế bởi AI.
Trong số này Singapore sẽ là quốc gia có tỷ lệ lực lượng lao động bị ảnh hưởng nhiều nhất (21% tổng lực lượng lao động), tiếp đến là Việt Nam (13,8%); Thái Lan (2%); Philippines (10%); Indonesia (8%); Malaysia (7,4%).
Những công việc bị trí tuệ nhân tạo đe dọa.
Ông Naveen Menon cho rằng, trong số 28 triệu lao động sẽ có 6,6 triệu với các kỹ năng không còn cần thiết trong tương lai. Họ sẽ phải dịch chuyển ngành nghề, học kỹ năng mới về giải quyết vấn đề, xử lý công việc hoặc chuyển sang nước khác để làm việc.
“Chẳng hạn người lao động tại Philippines sẽ phải chuyển sang làm việc tại Việt Nam vì công việc đó không còn cần thiết tại Philippines”, ông Naveen Menon nói.
Trả lời câu hỏi của báo chí về cách tính toán để đưa ra con số này, ông Menon cho biết nhóm nghiên cứu đã chạy số liệu trên một mô hình thuật toán. Sau đó 15 chuyên gia, nhà nghiên cứu từ các viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức kinh tế phân tích và phản biện dựa trên số liệu của 21 nhóm ngành kinh tế.
Nhóm nghiên cứu cũng xây dựng 15 kịch bản công việc trong 10-15 năm sau và đề nghị các chuyên gia trên thế giới phân tích và phản biện đối với các kịch bản này.
Theo bà Lương Thị Lệ Thủy, Tổng giám đốc Cisco Việt Nam, Việt Nam chắc chắn chịu tác động lớn, song các ngành đã sẵn sàng áp dụng công nghệ để khắc phục những thách thức, chớp lấy những cơ hội mới.
Hiện Việt Nam là một trong những điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó chi phí lao động thấp là một trong những lý do chính. Tuy nhiên bà Thủy cho rằng lợi thế này có thể sẽ thay đổi trong vòng 5 đến 10 năm tới trong khi đa số người lao động Việt Nam vẫn chưa có kỹ năng cao hoặc chưa lành nghề.
Theo đó Cisco khuyến cáo các quốc gia, doanh nghiệp cần tạo điều kiện để người lao động có cơ hội được đào tạo lại để chuẩn bị những kỹ năng sẵn sàng cho sự thay đổi công việc.
Diễn đàn kinh tế thế giới về ASEAN 2018 có quy mô lớn nhất trong các hội nghị trước đây tại Đông Nam Á, với hơn 1.000 đại biểu từ 43 quốc gia.
Tại đây có 53 phiên họp chính thức và 35 phiên thảo luận cộng đồng về các vấn đề trong khu vực, từ chính trị, khởi nghiệp đến việc làm trong Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4. Độc giả có thể xem trực tiếp phần lớn các phiên thảo luận của WEF ASEAN 2018 trên VnExpress.