Mới đây, VnExpress tổ chức buổi tọa đàm "Đột phá mới trong khoa học giúp phát triển trí não". Chương trình có sự góp mặt của Tiến sĩ khoa học từ Abbott - Matthew J Kuchan và đại diện các bà mẹ - chị Hoàng Vân Ninh.
Với cương vị là người cha, Tiến sĩ Matthew J Kuchan hiểu một trong những mối quan tâm của cha mẹ khi nuôi dạy con cái là vấn đề phát triển nhận thức của trẻ. Vì thế, đến Việt Nam lần này, ông muốn chia sẻ nghiên cứu mới nhất về dinh dưỡng cho sự phát triển trí não nhằm thúc đẩy khả năng học hỏi của trẻ tới các chuyên gia y tế và sức khỏe trên toàn quốc.
Theo Tiến sĩ, trẻ thường đặt ra những câu hỏi "khó đỡ" về mọi sự vật, hiện tượng nhìn thấy là chuyện bình thường, vì trẻ đang trong giai đoạn phát triển trí não. Có thể cha mẹ sẽ thấy ngớ ngẩn khi nghe con hỏi: tại sao con mèo có lông; vì sao bầu trời lại màu xanh; mẹ ơi con kiến nó bò; con đến từ đâu hả mẹ... Thế nhưng, khi được hỏi và trả lời, các liên kết não bộ được tăng cường và phát triển hơn. Những câu hỏi này rất quan trọng với sự phát triển sau này của trẻ.
"Khi trẻ tò mò và đặt nhiều câu hỏi, đó là dấu hiệu chứng tỏ não trẻ đang phát triển tốt. Trong những năm đầu đời, não trẻ tạo ra tới 1.000 kết nối mới mỗi giây. Vì vậy khi trẻ hỏi và nhận được câu trả lời, điều đó giúp đẩy mạnh quá trình liên kết", Tiến sĩ Kuchan nói thêm.
Các khách mời tham gia tọa đàm. Từ trái qua: hot mom trên mạng - Hoàng Vân Ninh (mẹ bé Conan); MC Hoài Hương; Tiến sĩ Matthew J Kuchan.
Theo Tiến sĩ, giai đoạn phát triển đầu đời là thời điểm quan trọng. Nó được kiểm chứng bằng tốc độ kết nối não và có thể tạo ra tới 1.000 kết nối mới mỗi giây - tốc độ chỉ xảy ra duy nhất một lần trong đời. Điều này có ý nghĩa với trẻ từ khi sinh ra cho đến nhiều năm sau của cuộc đời. Vì vậy chúng ta cần tận dụng tối đa giai đoạn "vàng" này bằng cách khuyến khích trẻ hỏi và cung cấp đủ dưỡng chất để hỗ trợ quá trình phát triển các kết nối này.
Để kích thích sự phát triển của trẻ trong những năm đầu đời, Tiến sĩ Kuchan lưu ý các bậc cha mẹ cần xây dựng môi trường học tập phù hợp cho trẻ. "Ngoài khuyến khích trẻ đặt nhiều câu hỏi và tạo ra môi trường kích thích để trẻ hỏi thì phụ huynh nên chú ý dinh dưỡng bởi não trẻ cần được bổ sung đầy đủ dưỡng chất khi tạo ra liên kết trong quá trình phát triển", ông chia sẻ.
Trong ba năm đầu tiên, não trẻ sơ sinh sẽ phát triển bằng khoảng 80% kích thước não người trưởng thành. Nhắc đến dinh dưỡng cho phát triển trí não của trẻ, các bậc cha mẹ thường nghe đến DHA và một vài dưỡng chất như AA, choline, taurin, lutein….
Tiến sĩ Matthew J Kuchan là trưởng nhóm nghiên cứu toàn cầu của dự án hợp tác giữa Abbott và Trung tâm Nghiên cứu Dinh Dưỡng, Học hỏi và Trí nhớ tại đại học Illinois, Mỹ. Ông điều hành những công việc liên quan đến khám phá khoa học và các nghiên cứu về tác động của dinh dưỡng đến nhận thức và trí nhớ.
Tiến sĩ Kuchan cho biết, DHA đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển trí não của trẻ trong những năm đầu đời. Tuy nhiên, là axit béo, DHA dễ bị tổn thương bởi quá trình oxy hoá. Do đó, DHA cần được bảo vệ bởi các chất dinh dưỡng khác. Ông cho biết, trong nghiên cứu mới nhất, ông và nhóm nghiên cứu phát hiện vitamin E tự nhiên đóng vai trò thiết yếu trong sự phát triển trí não cũng như duy trì chức năng não hoạt động bình thường ở trẻ sơ sinh. Đây là chất chống oxy hoá giúp bảo vệ màng tế bào và các axit béo omega-3.
Nghiên cứu cho thấy sự kết hợp của Lutein, vitamin E tự nhiên và DHA tạo ra nhiều kết nối trong tế bào não hơn là một mình DHA. Ba chất dinh dưỡng quan trọng này kết hợp với nhau tạo nhiều kết nối não - hơn đến 81% so với chỉ có DHA trong các mô hình nghiên cứu và cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho kết nối não nhanh hơn. Những kết nối não này hỗ trợ chức năng hoạt động của trí não và tăng cường khả năng học hỏi của trẻ.
Não trẻ sơ sinh ưu tiên hấp thụ vitamin E tự nhiên, hơn là vitamin E tổng hợp. Nhau thai người cũng ưu tiên hấp thụ Vitamin E tự nhiên hơn. Tuy nhiên, không phải tất cả các dạng vitamin E đều có cấu tạo giống nhau. Loại có trong thực phẩm là RRR-α-Tocopherol - còn gọi là vitamin E tự nhiên, có trong thực phẩm mỗi ngày. Vitamin E tự nhiên có hoạt tính sinh học cao hơn vitamin E tổng hợp - thường thấy trong thực phẩm chức năng.
Trước băn khoăn của các mẹ làm thế nào để chọn được sản phẩm chứa vitamin E tự nhiên tốt cho trẻ, Tiến sĩ Kuchan cho biết, cả vitamin E tự nhiên lẫn tổng hợp đều an toàn cho trẻ, sử dụng loại nào tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích của các mẹ. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu thì cơ thể trẻ lựa chọn và ưu tiên hấp thụ vitamin E tự nhiên hơn dạng tổng hợp.
Nghiên cứu cũng cho thấy vitamin E tự nhiên là dạng vitamin E dồi dào trong sữa mẹ nên trẻ có thể được bổ sung vitamin E tự nhiên ngay từ khi bú mẹ. Tuy nhiên, với trẻ mới biết đi, nhu cầu dinh dưỡng cần được đáp ứng chủ yếu từ thực phẩm. Các mẹ nên chọn chế độ ăn uống phù hợp với lứa tuổi, các chất dinh dưỡng cần được cung cấp đúng liều lượng.
Các mẹ có thể tìm thấy dưỡng chất này trong thực phẩm tự nhiên và các thực phẩm có nguồn gốc thực vật như : quả hạch và hạt (hạnh nhân, hạt phỉ, đậu phộng và hạt hướng dương); các loại rau (rau bina, bông cải xanh, măng tây, bí đỏ); dầu thực vật (dầu hướng dương, dầu rum, dầu đậu nành); hải sản (cá hồi, sò)
Tiến sĩ chia sẻ: "Tôi sẽ chỉ cho bạn một mẹo để nhận ra Vitamin E tự nhiên trên bao bì và nhãn thực phẩm,. Vitamin E tự nhiên thường được ký hiệu là "RRR-alpha-tocopherol" hoặc "d-alpha tocopherol". Các dạng tổng hợp thường được ghi dưới dạng là "all-rac-α-tocopherol" hoặc "dl-alpha tocopherol".
Thi Quân