Ảnh: Shahanaus.blogspot.com. |
Chị Hương cho biết, đi nhà trẻ cháu toàn bị cô giáo nhắc nhở vì nói chuyện nhiều, hay giật đồ chơi, đánh bạn. Chị nghĩ điều đó cũng bình thường, là con trai nên có lẽ cháu hiếu động và nghịch quá.
Tuy nhiên, theo bác sĩ Lã Thị Bưởi, phòng khám Tuna (Hà Nội) thì trường hợp của con chị Hương có thể là biểu hiện của bệnh tăng động giảm chú ý, tức là tăng cường các hoạt động một cách thái quá.
Đây là bệnh khá phổ biến, tại Việt Nam cứ 100 cháu thì có khoảng 3-5 cháu mắc bệnh này. Phần lớn phụ huynh đều không ý thức được trẻ bị những rối loạn về tâm lý, mà cho rằng con mình chỉ quá hiếu động.
Ngoài biểu hiện nói nhiều, trẻ mắc bệnh này thường hoạt động quá mức so với trẻ cùng lứa tuổi, chạy nhảy liên tục, kéo bàn, kéo ghế, chui vào gầm bàn, bảo xếp hàng thì lúc nào cũng nhảy tưng tưng, không chịu đứng yên..., dù đã được yêu cầu là phải ngồi yên.
Chúng thường có cảm xúc không ổn định, dễ phát cơn cáu giận, bực tức vì những lý do không đáng kể, chỉ một kích thích nhỏ nhưng trẻ cũng phản ứng rất mạnh: đập phá đồ đạc, la hét om sòm, thậm chí là có hành vi gây gổ.
Những trẻ này thường bị bạn bè cô lập, tránh mặt không muốn chơi vì chúng hay trêu ghẹo, giật đồ chơi, đánh bạn... Chúng không hề nhận thức được hành vì của mình là sai trái, thích làm gì thì làm, quậy phá cũng không biết thế nào là nguy hiểm, vì thế dễ bị tai nạn.
Bác sĩ Bưởi cũng cho biết, điều đó không có nghĩa là bất cứ trẻ nào nói nhiều, nghịch quá cũng mắc bệnh. Sự khác biệt giữa trẻ mắc chứng tăng động giảm chú và trẻ bình thường là sự thiếu tổ chức, vô kỷ luật, không biết thế nào là nguy hiểm, không biết thế nào là đúng, là sai.
Không chỉ ảnh hưởng xấu đến quan hệ xã hội mà việc học hành của trẻ bị tăng động giảm chú ý cũng kém vì thiếu sự tập trung, không làm gì đến nơi đến chốn. Nếu yêu cầu trẻ vẽ một bức tranh gia đình, chúng chỉ vẽ nguệch ngoặc mấy cái đầu người, rồi lại bỏ đấy đi làm việc khác.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng bệnh này ở trẻ nhỏ, có thể là di truyền, hay những tổn thương não trong thời kỳ trẻ đang phát triển, hoặc thời kỳ phôi thai: nhiễm độc, nhiễm trùng, đẻ khó... Ngoài ra có thể do những nhân tố tâm lý xã hội như gia đình không hoàn thiện, cha mẹ ly dị, ly thân, bố nghiện rượu, ma túy, hay đánh đập mẹ...
Những trẻ này cần được trị liệu về tâm lý, nó có thể kéo dài vài tháng, cũng có thể vài năm, cần sự kiên trì của cha mẹ. Bên cạnh đó gia đình cần phối hợp với bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân khiến trẻ có những hành vi thái quá, cải thiện môi trường sống của trẻ.
Bị bạn bè xa lánh, người lớn ghét vì quậy phá quá mức, trẻ có thể cảm thấy tự ti, mặc cảm, dẫn đến những rối loạn về cảm xúc. Lớn lên có thể có những hành vi chống đối như đua đòi, phạm pháp... Vì thế, theo bác sĩ Bưởi cha mẹ cần nhận thức rõ những hành vi của trẻ, nếu thấy trẻ có những hành động thái quá, kéo dài từ 6 tháng trở lên thì nên đưa con đi khám tâm lý.
Nam Phương