Bắt trẻ em làm việc nhà là điều khó khăn trong hầu hết các nền văn hóa. Cha mẹ thường phải nhắc nhở, thúc giục. Một số phụ huynh cho rằng khi đứa trẻ không muốn làm hoặc làm không đến nơi đến chốn, họ tự làm sẽ nhanh, hiệu quả hơn.
Tuy nhiên các nghiên cứu nhấn mạnh việc nhà là bước đệm và công cụ học tập, giúp trẻ tự tin, xây dựng khả năng phục hồi và trở nên độc lập khi lớn hơn. Nó cũng khuyến khích trách nhiệm, tinh thần làm việc nhóm và kỷ luật công việc rất cần thiết trong cuộc sống sau này.
"Bằng cách bắt trẻ làm việc nhà, trẻ sẽ sớm nhận ra mình phải làm công việc của cuộc sống để trở thành một phần của cuộc sống", Julie Lythcott-Haims, Đại học Stanford, tác giả cuốn How to Raise an Adult, nói.
Giao việc cho trẻ mới biết đi
Bắt đầu làm việc nhà mang lại nhiều lợi ích cho trẻ. Nghiên cứu của phó giáo sư về giáo dục gia đình Marty Rossmann, Đại học Minnesota, Mỹ, cho thấy "yếu tố dự đoán tốt nhất về thành công của thanh niên ở độ tuổi giữa 20 là đã tham gia vào các công việc gia đình khi 3 hoặc 4 tuổi. Nếu tận 15 tuổi trở lên mới tập làm việc nhà thì dự đoán này không còn tác dụng".
"Có vẻ như trẻ em sẽ học được trách nhiệm từ việc nhà nếu chúng bắt đầu khi còn nhỏ", Marty Rossmann nói.
Khi con thành thạo việc rửa bát hoặc thu dọn đồ giặt, con có thể tự mình thực hiện công việc ngày càng nhiều. Những công việc tưởng như không đáng kể như dọn bàn hay gấp đồ giặt, trên thực tế là những khối xây dựng nhỏ bé giúp hình thành tính độc lập.
Một khi bắt đầu sớm, công việc nhà trở thành thói quen, nghĩa là cha mẹ ít phải nói nhiều, con cái ít phải thoái thác. Khi một đứa trẻ đủ lớn để làm theo những hướng dẫn đơn giản, bạn có thể bắt đầu giao các việc như thu dọn đồ chơi, cất quần áo vào thùng, cho cá hoặc thú cưng ăn. Con sẽ bắt đầu cảm thấy mình là một phần của "đội". Bạn có thể giúp đỡ con giai đoạn đầu bằng việc làm cùng nhau, chẳng hạn cùng chuẩn bị bữa tối hoặc dọn dẹp nhà cửa.
Bản chất tự nhiên của trẻ là thích được giúp đỡ, chúng muốn được làm người khác hài lòng. Tận dụng sự nhiệt tình sẵn có này, hãy chấp nhận trẻ làm việc không hoàn hảo, nhưng theo thời gian, con sẽ giỏi hơn.
Giao việc nhà cho trẻ lớn
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nhi khoa Phát triển và Hành vi với gần 10.000 trẻ em ở độ tuổi tiểu học về việc nhà, kết quả cho thấy, những người làm việc nhà đạt điểm cao hơn trong các chỉ số dự báo cáo về kỹ năng xã hội, khả năng học tập, các mối quan hệ bạn bè và sự hài lòng trong cuộc sống.
Một nghiên cứu kéo dài 75 năm của Harvard cũng kết luận rằng trẻ em làm việc nhà sẽ thành công hơn khi trưởng thành. Họ thành công vì có được nguyên tắc làm việc bằng cách làm việc nhà.
Công việc nhà không nên là tùy ý hoặc có thể thương lượng, bất kể bạn sống ở đâu, vì lý do gì. Bỏ qua các lý do trì hoãn như: "Con sẽ làm việc đó sau", "Không công bằng", "Con có quá nhiều bài tập về nhà"...
Chắc chắn, khi con bạn 5 tuổi gấp khăn hoặc lau quầy bếp, kết quả có thể không gọn gàng như mong đợi. Tuy nhiên, khi bạn làm việc nhà cho trẻ em, dù chúng ở độ tuổi nào, là đang cướp đi cảm giác thấy mình có ích và có thể tự hoàn thành nhiệm vụ của trẻ.
Hãy chấp nhận rằng cách trẻ làm việc nhà sẽ không hoàn hảo, nhưng chúng sẽ trở nên tốt hơn. Với mỗi thành tích, hãy ghi nhận sự tham gia và đóng góp của con vào cuộc sống gia đình. Bằng cách để con tự làm những việc nhỏ của chúng hiện tại, bạn đang giúp con tự gánh vác những việc lớn trong tương lai.
Bảo Nhiên (Theo Psychologytoday)