Một ca mổ tại Viện Tai Mũi Họng Trung Ương. Ảnh: T. An |
Trung bình mỗi tháng, khoa cấp cứu của Viện Tai Mũi Họng Trung ương (Hà Nội) tiếp nhận 5 đến 6 ca bệnh trẻ em mắc dị vật đường thở, do nuốt phải các loại hạt như lạc, hạt na, hạt hồng xiêm, đồ chơi, đầu bút bi... Các bé chủ yếu từ 2 đến 5 tuổi.
"Dị vật đường thở là một loại cấp cứu khẩn cấp nhất của chuyên khoa tai mũi họng, nếu dị vật to, chèn toàn bộ đường thở thì trẻ có thể tử vong chỉ sau 5 đến 7 phút", bác sĩ Hoàng Đình Ngọc, Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp của Viện, cho biết.
Cũng theo bác sĩ Ngọc, dị vật hình tròn, to là nguy hiểm nhất, vì nó bít luôn hoàn toàn đường thở. Mấy năm trước, một cháu bé ở Trung Tự (Hà Nội) còn tử vong do nuốt phải một quả trứng nhựa. Dị vật nhỏ như hạt hay xương cá dễ xử trí hơn vì bệnh nhân vẫn còn thở được.
Tiến sĩ Lương Minh Hương, Phó khoa Soi, Viện Tai Mũi Họng, cho biết, khi bị hóc dị vật, trẻ thường có các biểu hiện điển hình là: Tím tái, vã mồ hôi, trợn mắt mũi và ho rũ rượi. Nếu ho quá mạnh có thể gây đại tiểu tiện không tự chủ. Trong quá trình ho, dị vật có thể bật ra ngoài, hoặc sẽ rơi sâu vào trong đường thở.
Tuy nhiên, khi trẻ hóc dị vật, nếu người nhà thò tay vào móc thì dị vật có thể rơi vào sâu hơn, gây nguy hiểm cho trẻ. Vì thế, bác sĩ Hương đặc biệt lưu ý việc sơ cứu tại nhà chỉ nên thực hiện trong trường hợp trẻ tím tái dữ dội, có nguy cơ chết ngay. Khi đó, đặt trẻ nằm ngửa, ấn ở vùng hạ sườn (ngay dưới ngực) từ 5 đến 7 lần để dị vật có thể bật ra.
Trường hợp dị vật tròn trịa như hòn bi ve thì dốc đầu trẻ xuống, đồng thời để bệnh nhân nằm nghiêng đi một bên, cho trẻ há miệng ra.
Trường hợp trẻ hóc dị vật, tím tái nhưng vẫn có thể thở được thì người nhà nên đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ xử lý.
Dị vật đường thở là một tai biến nguy hiểm, vì thế bác sĩ Ngọc cảnh báo các gia đình nên hết sức để ý đến trẻ lứa ở tuổi này, cụ thể:
- Chủ trương phòng tránh là chính.
- Không cho trẻ chơi những đồ nhỏ, có thể đút vào miệng.
- Khi cho trẻ ăn không được đùa, gây cười.
- Không cho trẻ ngậm gì vào miệng.
Thuận An