Theo thông tin Bộ Y tế công bố năm 2022, khoảng 53% số ca phá thai tại Việt Nam là những trường hợp mang thai ngoài ý muốn do người phụ nữ không có biện pháp tránh thai an toàn. Trong đó, phụ nữ có quan hệ tình dục nhưng chưa kết hôn hoặc không sống chung như vợ chồng là gần 41%, cao hơn nhiều so với phụ nữ đã kết hôn hoặc sống chung (khoảng hơn 10%).
TS.BS. Lê Thị Thu Hà (nguyên Trưởng khoa Sản N1, Bệnh viện Từ Dũ TP HCM) cho biết, có nhiều phụ nữ không sử dụng các biện pháp tránh thai khi quan hệ hoặc có sử dụng nhưng không đúng cách. So với nữ giới đã lập gia đình, không ít người trẻ độc thân chưa biết hoặc chưa quan tâm đúng mức đến việc bảo vệ sức khỏe sinh sản của bản thân khi quan hệ, dẫn đến ảnh hưởng xấu đến khả năng mang thai sau này.
Nạo phá thai không an toàn có thể làm rách cổ tử cung, sót nhau gây rong huyết, tắc vòi trứng, viêm nội mạc tử cung, khó có thai trong những lần sau, thậm chí gây vô sinh. Bên cạnh đó, nạo phá thai còn tác động tiêu cực đến tinh thần như gây ám ảnh, căng thẳng, trầm cảm...
"Những rào cản và định kiến của xã hội đối với giáo dục sức khỏe sinh sản có thể dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn cho người trẻ. Do đó, các bạn gái trẻ nên chủ động tìm hiểu và có kế hoạch tránh thai an toàn trước khi quan hệ", bác sĩ Hà nói.
Hiện nay, có nhiều biện pháp được các cặp đôi áp dụng để tránh thai khi chưa sẵn sàng có con, nhưng phổ biến nhất là bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày và thuốc tránh thai khẩn cấp.
Bao cao su có nhiều ưu điểm như dễ mua và dễ sử dụng, giúp giảm nguy cơ mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục... Tuy nhiên, một số cặp đôi cho biết không thích sử dụng bao cao su vì làm giảm cảm giác khi "yêu". Trong trường hợp dùng không đúng cách thì bao có thể bị tuột, rách dẫn đến khả năng "vỡ kế hoạch" cao.
TS. BS. Lê Thị Thu Hà tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản cho một phụ nữ. Ảnh: NVCC
Bác sĩ Hà chia sẻ thêm, thuốc tránh thai khẩn cấp có thể được sử dụng để giảm khả năng thụ thai sau khi quan hệ nhưng hiệu quả không cao vì phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm uống. Song, phụ nữ không nên lạm dụng vì khả năng có thai ngoài ý muốn cao và những tác dụng phụ gây xuất huyết tử cung bất thường sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.
Nếu phụ nữ quan hệ tình dục thường xuyên, bác sĩ Hà khuyên nên sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày để chị em chủ động hơn và tránh thai với hiệu quả cao hơn (khoảng 99,7% nếu sử dụng theo đúng hướng dẫn). Loại thuốc này không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ, có thể giúp giảm đau bụng kinh và các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt... Chị em nên lưu ý uống thuốc đều đặn vào cùng khung giờ mỗi ngày theo hướng dẫn sử dụng.
"Mỗi biện pháp tránh thai có những ưu và nhược điểm riêng. Tùy theo tình trạng sức khỏe, nhu cầu, hoàn cảnh, sở thích... mà các cặp đôi có thể tư vấn thêm với dược sĩ, bác sĩ để sử dụng cho phù hợp. Tránh thai đúng là điều kiện tiên quyết để tình dục an toàn", bác sĩ Hà chia sẻ thêm.
Thông tin của Bộ Y tế cho thấy tỷ lệ phá thai cao nhất ở phụ nữ 25-29 tuổi, tiếp theo là nhóm 20-24 tuổi. Đây là nhóm phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ, thường xuyên có quan hệ tình dục. Do đó, xây dựng thói quen chăm sóc sức khỏe hàng ngày, chủ động chọn giải pháp tránh thai an toàn, hiệu quả là cách để nữ giới biết yêu chính mình.
Bác sĩ Thu Hà chia sẻ về các cách chăm sóc sức khỏe sinh sản, sử dụng biện pháp tránh thai an toàn của phụ nữ.
Ngọc An
Nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về chăm sóc sức khỏe sinh sản, Hội Phụ sản TP HCM với sự đồng hành của Organon tổ chức các hoạt động tuyên truyền và cập nhật các thông tin khoa học cho phụ nữ trẻ với thông điệp "Phụ nữ phải yêu chính mình" tại website Hành trình tôi chọn.